Tímarit um uppeldi og menntamál - 01.01.1892, Side 22

20
skilji vel það, sem hann á að fræða í, að hann hafi
trú og hjarta fyrir það sjálfur, og að honum veiti
létt að koma fyrir sig orði til þess, að útskýra sem
auðveldast og skiljanlegast fyrir börnunum in helgu
sannindi. Um fyrsta atriðið er það alkunnugt, að
enginn er fær um að veita tilsögn í því, sem hann
ekki kann eða skilr vel í; þekking hans er þá oft-
ast fólgin í lærðum klausum eða setningum, sem
hann er ekki fær um að setja fram með öðrum orð-
um, eða á ljósan og skiljanlegan hátt. Um annað
atriðið er það áreiðanlegt, að fræðsla og leiðbeinandi
orð geta ekki orðið lifandi, ef ekki fylgir trú og
sannfæring með þeim, til þess að bera þau fram
með. Trú og sannfæring á sínum eigin orðum er
það eitt, sem gefr þeim líf frá hjartans eigin djúpi,
og greiðir þeim veg til annara hjartna. Það er
reyndar hægt að tala fallega, ef gáfur og gott tungu-
tak er með, þó að engi trú fylgi með á málefninu;
enn það verða aldrei hjartans orð, aldrei orð, sem
leita lengra enn til eyrna og aðdáunar tilheyrend-
anna. Þau komast ekki inn til hjartans, af því að
þau koma ekki þaðan. Ef þessi tvö undangengnu
skilyrði eru fyrir hendi, þá er ekki svo hætt við,
að barnafræðarann skorti orð eða lægni til þess, að
gera sig skiljanlegan, og geta hagað svo orðum sín-
um og skýringum, að þau nái til skilnings og hjartna
barnanna, svo framarlega sem umtalsefnið sé svo,
að von sé til að nokkur maðr eða nokkurt barn
;geti skilið agnarögn í því.
Enn svo, þegar fræðarinn fer að spyrja börnin,
eru ýmis atriði, sem hann verðr vel að athuga, enda
þótt hann verði í því efni að nokkuru leyti að fara
eftir aldri, greind og skilningsþroska barnanna.