Morgunn - 01.12.1966, Síða 9
MORGUNN
87
ferðalagi. Hér er hvorki hægt að nema staðar, né heldur að
snúa við, ekki einu sinni hægt að hægja ferðina eða auka
hraðann að vild sinni. Tíminn, sem ferðinni ræður, gefur
okkur þar ekkert svigrúm. Enn er það, að í þessari ferð
okkar í tímanum, sjáum við yfirleitt ekki hvað framundan
er. Framtíðin er hjúpuð móðu og mistri. Að vísu erum við
í óða önn að búa undir ferð morgundagsins og gerum okkur
áætlanir og vonir langt fram í tímann. En í rauninni er þetta
að verulegu leyti út í bláinn. Vonirnar breytast, framtíðar-
áætlanirnar fara út um þúfur. Jafnvel morgundagurinn ber
allt annað i skauti sinu, en við gerðum ráð fyrir eða bjugg-
umst við.
Þessi ferð okkar í tímanum minnir einna helzt á það, að
vera á áralausum báti í þoku úti á regin hafi. Þungur undir-
straumur tímans ber bátinn fram, án þess að við getum við
það ráðið. Það eina, sem við sjáum, er kjölfarið, gárar á
hafinu aftan við bátinn. Það eru minningarnar um fortíð-
ina, þá leið, sem við erum búin að fara. Og jafnvel þær
minningar eru takmarkaðar og meira og minna óljósar.
Okkur hefur verið sagt, hvenær báturinn lagði af stað, hvaða
ár og dag við fæddumst, en sjálf munum við ekkert eftir
fyrsta áfanganum. Hitt gerum við okkur aftur á móti ljóst,
að þessi ferð okkar í timanum getur ekki endað nema á einn
veg. Báturinn ferst. En hvenær það verður, er okkur hulið.
Þetta er engan veginn glæsileg ferðasaga eða öllu heldur
lífssaga, jafnvel þó við bætum því við, að við getum kallazt
á við hina bátana, haft sæmileg þægindi og notalegheit, gert
okkur eitt og annað til dægradvalar og dundurs, svo að við
jafnvel gleymum tímanum og skipbrotinu framundan um
stund. Er það nú nokkur furða, að hugsandi maður eigi erf-
itt með að sætta sig við svona ferðalag, sem bæði er án til-
gangs og fyrirheits? Og þá verður slíkum manni eðlilega
fyrst að spyrja: Hvað er ég? Er ég báturinn, eða er ég far-
þegi í bátnum? Og ef ég er farþeginn, er ég þá skilyrðis-
laust dæmdur til að farast með bátnum, eða mun ég bjarg-
ast til lands — og þá hvaða og hvernig lands? Og við þess-