Saga - 1997, Page 47

BREYTINGAR Á ATVINNULÍFI VIÐ EYJAFJÖRÐ
45
*ega 40% en fækkaði í landbúnaðarsóknunum um 7,6%. Það ríkir
sem sagt stöðugleiki milli 1860 og 1870 en milli 1870 og 1880 rask-
fSt jafnvægið, hundraðshlutfall sjávarsókna hækkar en hlutfall
,lnna ^mkkar að sama skapi. Á rúmum 40 árum, frá 1860 til 1901,
f.* ar hundraöshlutfall sjávarsókna af heildarmannfjölda í Eyja-
jlr 1 ’áj 51,6% í 66,9% eða um 15,3%. Á sama tíma lækkar hlutfall
ann nnaðarsdlcna úr 48,4% í 33,1%. Hér er um mikla tilfærslu íbú-
na aö ræða innan héraðsins og má rekja upphafið til áttunda ára-
6 rins. Þá var mikill uppgangur í þilskipaútgerð og árabátaút-
j 1 °§ Eyfirðingar farnir að þreifa ákveðið fyrir sér með fram-
u a saltfiski. Verða áðurnefndar búsetubreytingar fyrst og
e^st raktar til þeirra atvinnulífsbreytinga.
jj eöan fiskveiðar íslendinga voru frumstæðar voru þær aðeins
nnindi með landbúnaðinum. Fyrir norðan voru vexti sjávarút-
6 settar skorður vegna þess að þar veiddist best á sumrin á
v nia nrna °g landbúnaðurinn þurfti allt tiltækt vinnuafl. Ef fisk-
r attu að þróast og verða sá burðarás sem mörgum var orðið
a^S ,a seinni hluta aldarinnar sem leið að þær gátu vel orðið þurfti
að S l'ta síavarufveginn frá landbúnaðinum á einhvern hátt til þess
* fst*ð stétt sjómanna sem hefði atvinnu af veiðum allt árið
sú í05ðlð trl' ^iiskipaútgerð var mikilvægur áfangi á þeirri leið en
proun sem endanlega leiddi til myndunar sjálfstæðrar sjó-
bó ,astettar í byggðunum við Eyjafjörð var af tvennum toga en
ar- nasbyldum: Annars vegar var það tækniþróun smábátaútgerð-
nar og hins vegar þorsk- og síldveiðar á stórum mótorbátum.
tekt0^ Norðlendingar hefðu lengi stundað fiskveiðar þá er eftir-
fisk'KVert 1 manntaiinu 1703 voru skráðir fiskimenn fáir og
a!dar P^P 6n^ln' ^ 18- öld breyttist þetta lítið en á fyrri hluta 19.
með ,.|°^að’ Þeim töluvert mikið á landinu öllu sem skráðir voru
sj- 1 siramfæri sitt af sjósókn. Árið 1850 voru þeir sem lifðu af
^amlr að nálgast fjórða þúsundið eða um 5,5% lands-
vonj113'''^ ^eim voru flestir búsettir við Faxaflóa.78 Fyrir norðan
b,-.c j menn flestir við Eyjafjörð, 141. Á sama tíma þurfti um 12
rusund manne ___i_________________i__________
þei:
! manns til að manna árabátaflota landsmanna miðað við að
ir það*™ ^^11 ^erðir nt a sama tíma sem þó varla var. En þrátt fyr-
er augljóst að aðeins brot af þeim mönnum sem sóttu sjóinn
78 tt-.
se 1 " um ber ekki fyllilega saman um fjölda sjómanna. Þorkell Jóhannesson
son ^ 4 ^1 nt‘ Slnu Tryggvi Gunnarsson 1, bls. 50-51, en Guðmundur Jóns-
er með töluna 3.214 í Vinnuhjú á 19. öld, bls. 11.