Ný saga - 01.01.1990, Qupperneq 4

NÝ SAGA. Tímarit Sögufélags, 4.árg. 1990
Útgefandi Sögufélag
Garðastræti 13 b
101 Reykjavík
s: 14620
Pósthólf 1078 R 121
Prentað á íslandi 1990
ISSN 1010-8351
Ritstjórn: Gunnar Þór Bjarnason
Umbrot og forsíða: GIH-Auglýsingateiknistofa
Filmuvinna og setning: Offsetþjónustan
Prentun og bókband: Oddi
Letur: Meginmál: Garamond 9° á 10° fæti. Fyrirsagnir:
Garamond 27°. Millifyrirsagnir: Garamond: 12°. Heiti
höfunda: Helvetica 14°. Myndatextar: Helvetica 8° á 9°
fæti. Áhugavakar: Helvetica 8° á 9° fæti.
Pappír: Ikonofix, matt, 115 gr.
Ný saga kemur út einu sinni á ári. Greinar sem birtast í
ritinu má ekki afrita með neinum hætti, svo sem
ljósmyndun, prentun, hljóðritun eða á annan
sambærilegan hátt, að hluta eða í heild, án skriflegs
leyfis viðkomandi höfundar.
Sögufélag var stofnað árið 1902. Hlutverk þess er að
gefa út hvers konar rit um sagnfræði, einkum sögu
Islands, heimildarrit, fræðirit, yfirlits- og kennslubækur
og tímaritin Sögu og Nýja sögu. Félagsmenn eru þeir
sem greiða áskriftarverð tímaritanna, og þeir fá bækur
Sögufélags með 10-20% afslætti af útsöluverði. Þeir
sem óska eftir að gerast félagsmenn eða hafa efni fram
að færa í tímaritin geta snúið sér til skrifstofu og
afgeiðslu Sögufélags að Garðastræti 13b.
UV'T: ■
414410
TIL LESENDA
Hafa sagnfræðingar sofnað á verðinum? Hafa þeir
vanrækt sjónvarp og kvikmyndir og eftirlátið
fjölmiðlafólki og fúskurum aðalhlutverkið við að móta
viðhorf fólks til fortíðarinnar? í þættinum Sjón og saga
er rætt við danska sagnfræðinginn Karsten Fledelius
um kvikmyndir og sagnfræði og þar fullyrðir hann að
ekkert eigi eins stóran þátt í að móta söguskoðun
fólks og sjónvarpið. Með því að sniðganga þennan
áhrifamikla miðil séu sagnfræðingar að skorast undan
þeirri „ábyrgð sem þeir bera á því að fortíðin sé
meðhöndluð af heiðarleika og skynsemi." Margt fleira
athyglisvert kemur fram í viðtalinu við Fledelius sem
ætti að vekja til umhugsunar alla þá senr láta sig sögu
og samtíð einhverju varða.
Sama mætti reyndar segja um fleiri greinar því
almennar hugleiðingar um sögu og sagnfræði setja
töluverðan svip á þetta hefti. Margrét Guðmundsdóttir
tekur til umfjöllunar gagnrýni um sagnfræðirit í
fjölmiölum og Magnús Þorkelsson veltir fyrir sér
hvernig komið sé fyrir sögunni sem kennslugrein og
hvernig auka megi veg hennar og virðingu í skólum
landsins. í þættinum Skiplar skoðanir leitast fjórir
höfundar við að svara þeirri spurningu hversu mikið
sagnfræðin á sammerkt með listum og sýnist þar sitt
hverjum. Loks ber að nefna hugvekju Gunnars
Harðarsonar um tungutal íslenskra bókmennta þar
sem hann leggur áherslu á mikilvægi latínu og dönsku
í íslenskri menningarsögu.
Hér verður ekki minnst sérstaklega á aðrar greinar
en allt er efni þessa árgangs vonandi til marks um þá
viðleitni útgefanda Nýrrar sögu að færa sögu og
sagnfræði nær almenningi. Áhugi á sögu blundar í
öllum og það er mest undir þeim komið sem sinna
sagnfræðilegum rannsóknum og miðlun sögulegs efnis
hvort tekst að glæða þann áhuga.
Síöastliðinn janúar lést í Reykjavik Ólafur Ásgeirsson
sagnfræðingur, aðeins 33 ára að aldri. Þar sér íslensk
sagnfræði á eftir frábærum liðsmanni. Kostir Ólafs sem
fræðimanns birtast skýrast í riti hans Iðnbylting
hugarfarsins, átök um atvinnuþróun á íslandi 1900-
1940 sem kom út árið 1988. Ólafur var eldhugi mikill
og í rannsóknum sínum knúinn áfram af þeirri
sannfæringu að sagan ætti brýnt erindi við samtímann.
Um það geta lesendur sannfærst við lestur ófullgerðrar
greinar hans, „Sósíalismi í anda frjálshyggju?", sem
birtist í þessu hefti. Hann var einn þeirra sem átti Joátt í
að hleypa Nýrri sögu af stokkunum fyrir þremur árum.
Þessi árgangur Nýrrar sögu er helgaður minningu
Ólafs Ásgeirssonar sagnfræðings.