Birtingur - 01.01.1957, Qupperneq 44

Birtingur - 01.01.1957, Qupperneq 44
Þankar um leiklist. Magnús Pálsson: Ég var um daginn að blaða í gömlum árgöngum að einu þekktasta leiklistartímariti, sem gefið er út í Englandi, og sú spurning vaknaði hjá mér, hvers konar fóður það eiginlega væri, sem brezkir leikhúsgestir væru fæddir á. Ég gerði að gamni mínu lítið yfirlit yfir þau leilmt og létta söngleiki, sem sýnd höfðu verið í West End leikhúsunum í London á einu ári. 50% reyndust hafa verið óperettur, stofukómedíur og æsileikir (thrillers). 28% voru nútímaleikrit alvarlegs efnis af hinni venjulegu gerð. Shakespeare átti þar 20%, Chekov 1 leikrit, Zuckmayer eitt, Christopher Fry og T. S. Eliot sömuleiðis eitt hvor. Mér þótti niðurstöður þessar athyglisverðar og vil nú íhuga þær nánar. Það fyrsta sem vakti athygli mína var, að allt þetta leikár hafði ekki verið sýnt eitt einasta leikrit, sem byði nokkrar nýjungar í leikritun eða gæti talizt nýtízkulegt að marki. Yfirgnæfandi meirihluti var eftir nútímahöfunda, en það er eins og þessum mönnum detti aldrei nokkur skapaður hlutur í hug og hafi því þótt vissast að feta í fótspor feðra sinna, hugsa eins og þeir og skrifa nákvæmlega eins og þeir. Umfram allt reyna aldrei neitt nýtt. Helmingur leikritanna var hreinir skemmtileikir, glæpareyfarar, léttir söngleikir og þó fyrst og fremst fjöldinn allur af stofukómedíum. Við þekkjum þá tegund bókmennta frá leikhúsum og kvikmyndum. Þær eru laglegar og áferðarfallegar, oft sprenghlægilegar og fara snyrtilega á sviði undir góðri stjórn. En þær eru upp til hópa gjörsamlega innihalds- og stíllausar, og við höfum séð þær í hundraða tali, þær storma leikhúsin í legiónum og gefa engin grið. Við gætum séð hverja þeirra þrisvar sinnum án þess að taka eftir, að við hefðum séð hana áður. Moliére og Goldoni skrifuðu gleðileiki, sem státuðu bæði sérstæðum rit- og leikstíl, en höfðu auk þess svo gustmikið ádeilugildi, að þeir gátu sett heilar þjóðir á annan endann. 28% voru leikrit alvarlegs efnis. Flest þeirra geta að vísu talizt góð leikrit, tæknilega gallalítil og oft athyglisverðar sálfræðilegar stúdíur, en sálfræðileg íhygli er í miklu dálæti meðal leikskálda í dag. Að öðru leyti eru þau skrifuð eins og leikrit hafa verið skrifuð í hálfa öld og bera þess merki, að höfundarnir hafa af natni kynnt sér tækni skáldsnillinga aldanna, allt fram til Ibsens, en numið þar staðar. Það er líka býsna erfitt að trúa því, en mun þó ekki f jarri lagi, að um 20% allra leikrita, sem sýnd eru í hinum betri leikhúsum í London, séu eftir Shakespeare. Það er ekki að undra, þótt ekki þrífist frumleg leikritun við slíka ofdýrkun eins höfundar, þótt góður sé. Því fer f jarri, að ég ætli mér að rakka niður brezk leikhús, heldur tók ég þau aðeins sem dæmi til að reyna að komast að niðurstöðu um, hvar leikmenntin 1 heiminum er á vegi stödd. Bretar eru ef til vill mesta leikhúsþjóð veraldar. Þeir eru að vísu flestmn þjóðum íhaldssamari og þá ekki síður í listrænum efnum en öðrum, en þó er 32
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124

x

Birtingur

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Birtingur
https://timarit.is/publication/823

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.