Birtingur - 01.01.1957, Page 95

Birtingur - 01.01.1957, Page 95
þegar hún hefur lifað ákveðinn tíma, hvers vegna þetta orkukerfi hættir allt í einu að starfa, er ennþá leyndardómur. Lífsorkan virðist algjörlega háð frumu- og líffærastarfsemi hvers einstaks líkama, og hugmynd dr. Helga um, að hún geti yfirgefið þennan líkama og flutzt í annan gerir ráð fyrir, að hún eigi sér sjálfstæða tilvist, en ekkert, sem er vísindalega vitað um lífið (og er þá átt við þekkingu á lífsstarfsemi einstakra lífvera) heimilar að draga þá ályktun. En snúum okkur nú að svefni og draumum- Mörgum hefur fundizt draumvitundin merkilegt rannsóknarefni og er dr. Helgi í þeirra hópi. I draumvitundinni finnur hann hvorki meira né minna en lykillinn að hinu mikla sambandi, lífsambandinu milli hnattanna. — Það sem gerist í draumi er þetta: Annars vitund tekur sér bústað, íleiðist (inducerast) í heila okkar og sjáum við það sem hann sér — draumgjafinn. Sofandi öðlumst við vitund annars og lifum hans lífi. Að þetta er mögulegt og raunar augljóst, segir dr. Helgi, skiljum við, þegar við íhugum að lífið er „hleðsla“ eða ,,magnan“, sem streymir inn í lífveruna að utan. Er hér um að ræða hið margumtalaða og mikilvæga lífsstarfsíleiðingarlögmál. Oftast er sambandið við verur á öðrum jarðstjörnum, þó kemur fyrir, að draumgjafinn er maður á þessum hnetti, en það er sjaldgæfara. Dr. Helgi gerir grein fyrir þessari uppgötvun í ritgerð, sem hann kallar „Önnur uppgötvanasaga“ og er að finna í þriðja hefti Nýals. Það er rétt athugað hjá dr. Helga, að draumvitundin er líkari vökuvitund en ímyndun ( nema ef til vill hjá þeim, sem hafa mjög lifandi ímyndunarafl og sjónminni). En að um sé að ræða annars vitund og ekki manns eigin, tel ég óheimilt að álykta af því, að oft dreymir mann undarlega drauma og sér furðulegar sýnir. Er það ekki gild ástæða til að hlaupa með skýringuna yfir á aðra hnetti og gera samstirninga okkar, ef þeir eru til, ábyrga fyrir draumum okkar. Hér er því miður ekki tími til að gera frá heimspekilegu sjónarmiði samanburð á vökuvitund og draumvitund (og á ég með því við samanburð á ontológískri stöðu vöku- og draumfyrirbæra yfirleitt), en aðeins bent á, að frá vísindalegu sjónarmiði er mjög erfitt að rannsaka draumreynsluna, sökum þess, að hún er algerlega einstaklingsbundin og lýsing hennar byggist á minni dreymandans. Hún en þess eðlis, að hún getur ekki verið sameiginlegt hlutlægt rannsóknarefni. Lögmál það, sem dr. Helgi nefnir stillilögmál (the law of determinants), telur hann afar mikilvægt við miðils- og draumarannsóknir. Er það skoðun hans, að draumar okkar ákvarðist mjög af því fólki, sem við umgöngumst og því hugarfari, sem fólk yfirleitt hefur til okkar. Það „stillir“ okkur til sambands við ákveðinn draumgjafa, góðan eða illan, þroskaðan eða vanþroskaðan eftir hugarfari þess í okkar garð. Sömuleiðis á miðilsfundum: Þar er það samstilling fundarmanna, sem að miklu leyti ákveður hverskonar samband næst. Ég tel vafalaust að hér sé um mikilvæg sannindi að ræða, sem sérstaklega á miðilsfundum ætti að vera mögulegt að athuga á empírískan hátt. — Ég gat þess áðan, að dr. Helgi væri siðferðispostuli engu síður en heimspekingur og vísindamaður. Á bak við alla heimsfræði hans liggur ákveðið siðfræðilegt 81
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124

x

Birtingur

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Birtingur
https://timarit.is/publication/823

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.