Birtingur - 01.01.1957, Page 119
sem. væri. Til dæmis um myndsköpun
höfundar og þann hátt hans að gefa fremur
í skyn málavexti en lýsa þeim beinum
orðum skulum við taka ljóðið sem fyrst var
nefnt:
Rauðklædd kona á hvítum jó
þeysir yfir gula jörð
Eg blómið bláa
hneigi mína krónu
Gleym-mér-ei-
Þetta er ekki mikið ljóð, og kannski er
hugmyndin ekki einu sinni frumleg; en mér
finnst myndin í upphafi einkennileg og
sterk, mér finnst bygging ljóðsins lýtalaus,
mér finnst skáldið segja hæfilega mikið,
— manni getur jafnvel komið í hug, að blómið
hneigi sína krónu af því jórinn tróð það;
en það á vitaskuld að vera óútkljáð mál til
endadægurs: höfundurinn veit það ekki
fremur en lesandinn. Ljóðið er
kunnáttusamlega gert; það speglar skáldlega
nærfærni og listræna hófsemd, sem hinum
unga pilti sýnast runnar í merg og bein. Ég
hagræði einni ljóðlínu í bókinni og segi:
harpa hans er búin til söngs.
Það er ennfremur mikið gleðiefni að þessu
efnilega skáldi er gefin mannúðleg hugsjón.
Nokkur ljóð í seinnihluta bókarinnar eru
henni trú vitni; og það er vart tilviljun
í efnisskipan að fyrsta ljóð hennar er
spurning um mannkynið — má vera að
skáldinu þyki ekki minnst vert um þennan
þátt í fari sínu: samúðina með hinum þjáðu,
áhyggjuna um afdrif mannsins. Og þá er að
óska til hamingju með það.
Enginn ætli að Aungull í tímann sé gallalaus
smíð — f jarri fer því: það eru mörg lýti.
Sjálft nafnið er t. d. þesskonar módernismi
sem missir marks: það vantar alla stoð í
skiljanlegu samhengi. Sömuleiðis er það
býsna hæpin ritning að láta Krist segjast
hafa séð dætur Jerúsalemar „opna titrandi
skálar sínar / fyrir annarlegu frjói“ •— orðin
sverja sig fremur í ætt við ritstjórn Birtings
en Jesúm, þótt margt sé raunar líkt með
skyldum. (Við skulum líka vara okkur á
latínunni, Jóhann: Jesúm getur aldrei verið
nefnifall, kæri vin). 1 ljóði, sem nefnist
Hve oft, segir skáldið frá því að „eining
okkar allra“ hafi hvað eftir annað flogið úr
vitund sinni; og er hvorttveggja
jafnfráleitt: hugsun og málfar. Og ekki er
það lýrískur einfaldleiki, heldur retórísk
forskrúfun, þegar segir að sólin „hneig á vit
blárra fjalla“; hvorki sólin né nokkuð
annað hnígur á vit eins né neins. Eitt ljóðið
nefnist Barnið og dagarnir. Fyrirsögnin er
tilraun til að tengja saman tvo óskylda
ljóðparta, og mistekst hún að sjálfsögðu.
Þannig mætti telja miklu lengur, en þó skal
staðar numið. 1 ljóðum hins unga manns
koma gallarnir ekki á óvart, heldur
kostirnir.
Harpan er sem sagt búin til söngs. Nú er að
leika.
Bjarni Benediktsson.
I grein Sigfúsar Daðasonar, Fyrirspurn
svarað, eru þessar prentvillur.
Bls. 32, fremri dálkur, 9 lína að neðan:
kallaði, les kalli.
Bls. 32, aftari dálkur, 6. lína að ofan:
þjóðarfrelsisins, les þjóðar frelsisins.
Bls. 32, aftari dálkur, 2. lína að neðan: meiri
hörmungar, les enn meiri hörmungar.
Bls. 33, fremri dálkur, 3 lína að neðan:
grandalausir, les: grunlausir.
Bls. 33, aftari dálkur, 3. lína að ofan: alla,
les: alla aðila.
101