Ritmennt - 01.01.2000, Page 67

RITMENNT
VIÐHORF TIL BOKMENNTA
Nationalmuseet.
Sívaliturn og Þrenningarkirkja. Arnasafn var flutt á loft kirkjunnar skömrnu eftir brunann mikla í borginni árið
1728, og þar var það til 1861. Gengið var upp í turninn, og þaðan inn á loftið. Sennilegt er að enginn maður hafi
átt fleiri spor þessa leið en Jón Grunnvíkingur. Gröf hans er einhvers staðar undir gangstéttarhellunum sem nú
þekja hinn forna kirkjugarð umhverfis kirkjuhúsið.
arkunnáttu almennings með ferðum
Ludvigs Harboe og Jóns Þorkelssonar um
landið 1742-45," höfðu fræðslumál verið
mjög í brennidepli í Danmörku í byrjun
þriðja áratugarins og árið 1 736, ári áður en
Jón skrifaði Hagjrenki, voru sett lög um
lestrarkunnáttu fyrir fermingu í danska rík-
inu. Markmið kcnnslunnar var að styrl<ja
guðsóttann og að innprenta börnunum já-
kvæða afstöðu og þjónustulund við leóng og
föðurlandið.12 Jón gerir vissulega ráð fyrir
því í Hagþenki að uppfræðslan haldist í
hendur við kristilegt uppeldi en það er þó
alls ekki eina markmiðið með lestrar-
kennslu að hans rnati. Hann segir: „Með því
getur maður lesið sér allra handa fróðleik
11 Krafa um bóklestur almennings var fyrst sett fram
á íslandi í Tilskipun um húsagann árið 1746. Sjá
Loftur Guttormsson: Læsi, bls. 128.
12 Ole Feldbæk. Danmarks historie, bls. 233.
63