Ritmennt - 01.01.2000, Blaðsíða 46

Ritmennt - 01.01.2000, Blaðsíða 46
BIRGIR ÞÓRÐARSON Á ÖNGULSSTÖÐUM RITMENNT Á bls. 43: Kvennaskólinn á Laugalandi. Skólahúsið var að stofni til hús frú Kristjönu Havstein, sem hún flutti frá Skjaldarvík. Árið 1877 stækk- aði Eggert húsið um helming og þar var kvennaskólinn starfræktur til 1896. Hluti húss þessa mun síðar hafa verið fluttur að Hrafnagili og var þar íbúðarhús jarðarinnar fram undir 1930, en hinn hluti hússins var íbúðarhús á Syðra-Laugalandi fram til 1926. Ekki mun vera til nein ljósmynd af skólahúsinu, en myndin er af málverki Bald- urs Eiríkssonar frá Dvergs- stöðum, sem að líkindum er gert um 1950. Hann mun við gerð málverksins hafa stuðst við ljósmynd af þeim hluta hússins sem fluttur var að Hrafnagili, ásamt heimildum frá dögum skólans, um stærð þess og gerð. Málverk Baldurs er nú varðveitt í Laugalands- skóla, ásamt fleiri munum sem eru til minja um hús- mæðraskólann þar. hrepp, Saurbæjarhrepp og Öngulsstaðahrepp, sem rúmum hundr- að árum síðar sameinuðust í eitt sveitarfélag, Eyjafjarðarsveit. Framfarafélag Eyfirðinga skiptist þó fljótlega í þrjú félög hvert í sínum hreppi og voru þau undanfari búnaðarfélaga hreppanna. Annað mál sem Eggert barðist ötullega fyrir var stofnun Kvennaskólans á Laugalandi, eins og fram kemur með fjársöfn- un hans í Danmörku. Þá bjó á Syðra-Laugalandi í Öngulsstaða- hreppi Kristjana Havstein, ekkja Péturs Havstein amtmanns, en hann lést í Skjaldarvík 24. júní 1875, og höfðu þau hjón dvalist þar síðan amtmaður lét af embætti 1870. Hafði Kristjana átt lít- ið timburhús í Skjaldarvík, sem flutt var að Syðra-Laugalandi. Dreif Eggert í því að láta byggja við húsið og þar hófst síðan kennsla haustið 1877, og starfaði kvennaslcólinn þar til ársins 1896, en þá var hann fluttur til Akureyrar. Laugalandsslcóli var síðan endurbyggður á Syðra-Laugalandi árið 1937. Talið er að Eggert hafi verið ábúandi á Laugalöndunum báðum 1876-82. Lítið var hann þó við búskapinn sjálfur en lét ráðs- menn sína að milclu leyti sjá um hann. Á þeim árum stóð Eggert fyrir merkilegri framkvæmd sem var framræsla Staðarbyggðar- mýra. Að því verki var unnið árin 1878-80 og þótti að því stór bót næstu árin. Um þessa framkvæmd urðu reyndar milclar deil- ur þegar frá leið, þegar kom að nauðsynlegu viðhaldi á skurðum og stíflugörðum, og þar sem eklci var hægt að grafa skurðina nægilega djúpa með þeim ófullkomnu verkfærum sem þá voru fyrir hendi fór það svo að skurðirnir sigu fljótlega saman og lcomu þá að litlu gagni. Eitt síðasta stórfyrirtækið sem Eggert stóð fyrir hér á landi var Ensk-íslenska verslunarfélagið sem starfaði í Reykjavík. Sumar- ið 1881 hafði hann skip í förum milli Skotlands og Reykjavíkur, fór þrjár ferðir með sauðfé og hesta og flutti heim enskar vörur. Náðu viðskipti hans þá um svæðið austan frá Rangárvöllum og vestur í Borgarfjörð. Fljótlega fór þó að draga úr starfsemi félags- ins og mun það hafa hætt rekstri 1884, og hafði þá orðið fyrir verulegu fjárhagstjóni. Einnig reyndi hann að koma á fót félagi til kaupa á þilskipi til fiskveiða, en ekkert varð úr því. Allar þessar framkvæmdir, sem Eggert barðist fyrir að koma á fót, kostuðu milcla fjármuni, og lcorn þá í ljós að honum var 42
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168

x

Ritmennt

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ritmennt
https://timarit.is/publication/859

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.