Vera - 01.04.2003, Page 28

/ HOLDAFARSDÓMSTÓLLINN
mælikvarða). Þrátt fyrir ungan aldur á
hún heiðurinn af einni vinsælustu
lýtaaðgerð í Bandaríkjunum um þessar
mundir. Vegna aukinna vinsælda Brit-
ney Spears og þeirrar ímyndar sem
hún stendur fyrir eru unglingsstelpur í
óða önn að láta laga á sér naflann. Þessi
líkamspartur, sem áður fyrr fór ekki
mikið fyrir, hefur nú orðið miðpunkt-
ur líkama stelpna. Ástæðan er jú mjög
einföld. Með hinni geysivinsælu maga-
bola tísku, sem Britney Spears hrinti af
stað, hefur naflinn fengið verðskuld-
aða athygli. En tískan gerir sínar kröfur
og nú er jafn saklaus líkamspartur og
naflinn orðinn fórnarlamb lýtaað-
gerða. Naflinn þarf nefnilega að bera
vissan þokka, hann má hvorki vera of
stór né of útstæður. Til þess að falla
undir þessa ímynd eru stúlkur frá unga
aldri því að láta lagfæra naflann til að
geta gengið áhyggjulausar í magabol!
Það er ógeðslegt að vera feit!
En hvers vegna hræðumst við þetta?
Hvað er í raun að því að ungar stelpur
gangi í magabolum og g-streng ef þær
vilja? Ég persónulega sé ekkert athuga-
vert við það að hver og ein manneskja
ákveði fýrir sig hvernig hún vill klæða
sig. Við búum í lýðræðislegu samfélagi
skoðunar að þessir valmöguleikar séu
mjög takmarkaðir vegna félagslegs
þrýstings sem allir unglingar mæta frá
jafnöldrum sínum. Það eru mjög á-
kveðnar skoðanir á því hvað fær
hljómgrunn meðal unglinga og hvað
ekki. I samfélagi sem er orðið sífellt lit-
aðra af útlitsdýrkun og staðalímynd-
um verða unglingar fyrir stöðugu á-
reiti um það hvernig þau eigi að líta út.
Viðmiðið um það hvenær manneskja
telst nægilega „flott“ útlitslega verður
sífellt óljósara. Viðmiðin í fjölmiðlun-
um gefa hugmyndir um hvað telst eft-
irsóknarvert. Á forsíðum tímarita, í
tónlistarmyndböndum og á sjónvarps-
skjánum sjáum við stöðugt flotta og
fallega fólkið. Ekkert þeirra er með
hrukku, þau eru tággrönn, með nátt-
úrulegt útlit og kynþokkafullan lík-
ama. Og ef þau eru ekki nægilega falleg
þá skiptir það engu máli því nútíma-
tæknin er ekki Iengi að kippa því í lag.
Ekki alls fyrir löngu birtist viðtal við
hina gullfallegu bresku leikkonu Kate
Winslet þar sem hún var að gagnrýna
tímaritið GQ. Winslet var forsíðu-
stúlka blaðsins í febrúar sl. en þar sem
hún þótti ekki alveg nægilega grönn
var vaxtarlag hennar lagfært í tölvu-
vinnslu.
VEGNA AUKINNA VINSÆLDA BRITNEY SPEARS OG ÞEIRRAR ÍMYNDAR
SEM HÚN STENDUR FYRIR ERU UNGLINGSSTELPUR í ÓÐA ÖNN AÐ
LÁTA LAGA Á SÉR NAFLANN.
til yngri og yngri hópa stelpna sem
grípa til örþrifaráða til að standa undir
ímyndinni. Mér þykir mjög sorglegt að
heyra hve margar stúlkur þjást af
átröskun og fyrirlíta það að verða „feit-
ar“. Á sama tíma er skilgreiningin á því
að vera „feit“ komin út fyrir öll mörk,
samanber það að leikkona eins og Kate
Winslet er álitin feit vegna þess að hún
neitar að líta út eins og spýta.
Þær líkamlegu breytingar sem eiga
sér stað hjá unglingsstelpum á kyn-
þroskaskeiðinu verður mörgum hin
versta martröð. Á sama tíma og þær
blóta því að fá kvenlegt vaxtarlag, grát-
biðja þær um að fá almennileg brjóst.
Margar grípa til þess ráðs að fara á
getnaðarvarnarpilluna í von um að
brjóstin stækki um eina skálastærð eða
svo. Fjórtán ára gömul stelpa spurði
mig mjög áhyggjufull að því um dag-
inn hvort strákar myndu nokkurn
tíma verða hrifnir af feitum stelpum.
Ég var í mestum vandræðum með að
svara þessari spurningu á sannfærandi
hátt. Það var mér hulin ráðgáta hvern-
ig mér ætti að takast að telja henni trú
um að hún stæði ekki og félli með lík-
amlegu útliti sínu.
Á sama tíma og við fullorðna fólkið
berjumst gegn hinni óraunhæfu lík-
amsdýrkun í menningu okkar verða
unglingarnir fyrir mestu áhrifunum.
Höfundur vinnur með unglingum á veg-
um íþrótta- og tómstundaráðs Reykja-
víkur. X
sem veitir okkur frelsi til að velja. Það
sem hins vegar vekur áhyggjur mínar
eru takmarkanir á þeim valmöguleik-
um sem börn og unglingar standa
frammi fyrir. Margir myndu eflaust
hafna þessari staðhæfíngu minni og
benda á að einmitt í dag höfum við ó-
teljandi valmöguleika. Ég er þeirrar
Á unglingsárunum, þegar sjálfs-
myndin er hvað mest í mótun, verða
unglingar fyrir stöðugu áreiti. Þær
mikilvægu breytingar sem eiga sér stað
á kynþroskaárunum eru ekki alltaf
ánægjulegustu tímamót í lífi margra
stelpna (og einnig stráka). Stöðug á-
hersla á útlitsdýrkun kvenna nær orðið
pu
HITAVEITA
SUÐURNESJA
28 / haus / 2. tbl. / 2003 / vera