Vera - 01.04.2003, Síða 36

/ ALÞINGISKOSNINGAR
stjórnunarstörfum. Mér er það því hulin ráðgáta hvernig hægt er
á 21. öldinni, með allri þeirri jafnréttislöggjöf sem lögfest hefur
verið, að viðhalda þessu óréttlæti.
Stundum er því borið við að það sé erfitt að fá konur til að
taka að sér stjórnunarstörf. Þetta er rangt. Sjálf hef ég reynslu af
því sem borgarstjóri í Reykjavík í tæp níu ár að það er auðveldara
að ná árangri í því að jafna stöðu karla og kvenna en menn vilja
vera láta. Til þess þarf hins vegar einbeittan pólitískan vilja,
metnað og þrautseigju. Og til að árangurinn láti ekki á sér standa
þurfa konur að standa jafnfætis körlum í stjórnmálum og stjórn-
sýslu. Hjá Reykjavíkurborg hefur náðst umtalsverður árangur í
því að fjölga konum í stjórnunarstörfum en þær voru 10% stjórn-
enda árið 1994 en eru nú 50%. Borgin hefur á þessum tíma orðið
eftirsóttur vinnustaður hæfileikaríkra og vel menntaðra kvenna
sem hafa haft umtalsverð áhrif á þróun borgarinnar og sívaxandi
þjónustu hennar. Það var m.a. fyrir atbeina þessara kvenna sem
tókst að koma ákvæði í lögreglusamþykkt í Reykjavík sem bann-
ar einkadans á nektarstöðum og fá það staðfest fyrir Hæstarétti.
Til að ná árangri í jafnréttismálum á sviði stjórnmála þarf öflugar
konur í stjórnsýslu sem geta fundið réttu leiðirnar til að málin nái
fram að ganga.
Klám eða klámvæðing, í þeirri grófu mynd sem hún tekur á
sig í formi mansals, vændis og afskræmingar mannslíkamans, er
atlaga gegn kynfrelsi kvenna og karla, gegn mannhelgi okkar
allra. Það á því að vera viðvarandi verkefni að finna leiðir til að
stemma stigu við þessu ofbeldi eins og öðru. Skilaboðin þurfa að
vera skýr og rata inn í löggjöf og réttarkerfi.
Ef ég fæ til þess umboð í vor er ég staðráðin í að nota öll tæki-
færi sem gefast til að ná fram auknu jafnrétti kynjanna í störfum
og launum á vegum ríkisins. Þau markmið sem við í Samfylking-
unni setjum okkur eru:
1) Að hlutur kvenna í stjórnunarstöðum hjá ríkinu verði stór-
aukinn.
2) Að kanna tafarlaust kynbundinn launamun hjá ríkinu og
minnka hann um helming.
3) Að vinna gegn fátækt kvenna m.a. með hækkun skattleys-
ismarka, auknum barnabótum og afkomutryggingu.
Kynbundinn launamunur, fátækt kvenna og ofbeldi gegn kon-
um er ekki náttúrulögmál frekar en verðbólgan. Allt eru þetta
mannanna verk sem sveiflast í réttu hlutfalli við aðgerðir eða að-
gerðaleysi stjórnvalda. Öllu þessu má halda í skefjum með sam-
stilltu átaki og markvissum aðgerðum ef við þorum, viljum og
getum.
E I L U
Upplifir þú streitu og álag?
Þarftu að hlaða batteríin?
Heilun virkar jafnt á líkama, sál og tilfinningalíf.
Heilun gerir okkur kleift að vera í meira jafnvægi daglega
og bætir þannig líðan okkar og gerir okkur betur í stakk
búin til að takast á við lífið.
Lóa Kristjánsdóttir, ráðgjafi í heildrænni heilsu
Klapparstíg 25-27, s. 824 6737
Sólveig Pétursdóttir, Sjálfstæðisf lokki
Spurningin sem VERA lagði fyrir mig er afar víðtæk og gæti gefið
tilefni fyrir langa ritsmíð, en i þessu stutta svari vil ég leggja sér-
staka áherslu á tvö mikilvæg atriði, bætta stöðu kvenna á vinnu-
markaði og aukna vernd gegn ofbeldi og kynferðislegri misbeit-
ingu. Jafnréttismál hafa verið ofarlega á baugi hjá núverandi rík-
isstjórn, jafnréttisáætlun hefurverið sett og hennifylgt eftiráöll-
um sviðum stjórnsýslunnar. Á mínum vettvangi má nefna að
konur hafa verið skipaðar í lykilstöður, svo sem sýslumenn, hér-
aðs- og Hæstaréttardómarar og forstöðumenn stofnana. Auk
þess hefur verið lögð áhersla á fjölgun kvenna í lögreglunni.
Brýnt er að halda áfram á sömu braut.
Með nýjum fæðingarorlofslögum má segja að lagalegu jafn-
rétti kynjanna sé endanlega náð. Þau gera ráð fyrir jöfnum rétti
foreldra til þess að taka fæðingarorlof og styrkja án vafa stöðu
kvenna á vinnumarkaði. Lögin stuðla að því að feður axli til jafns
við konurábyrgð á uppeldi barna sinna og þær hafi því ekki síðra
svigrúm til þess að sinna starfi sínu. Þó að lögin séu nú komin að
fullu til framkvæmda eru þessi áhrif ekki komin að fullu fram.
Munu þau án vafa stuðla að því að draga mun úr kynbundnum
launamun á næstu árum.
Mikilvægt er að þáttur kvenna í atvinnusköpun haldi áfram
að aukast. Ljóst er að eftir því sem fleiri konur ná árangri í at-
vinnurekstri og verða sýnilegri í stjórnunarstöðum, verður það
öðrum konum hvatning. Árangur verkefna sem kostuð eru af at-
vinnulífinu, eins og t.d. Auður í krafti kvenna, er einstaklega
ánægjulegur og sýnir að fjöldi kvenna hefur fullan hug á að finna
kröftum sínum viðnám í áhættusömum og krefjandi atvinnu-
rekstri. Tölur sýna að konur eiga um 18% af íslenskum fyrirtækj-
um. Þetta hlutfall bendir til þess að margar hugmyndir um at-
vinnurekstur eru vannýttar. Þessi staðreynd hefur því takmark-
andi áhrif á hagvöxt og atvinnusköpun á íslandi. Sjálfstæðisflokk-
urinn leggur áherslu á að þessi hlutföll séu höfð í huga við
ákvarðanatöku og stefnumótun um stöðu frumkvöðla og ný-
sköpun og þannig unnið að því að efla þátt kvenna í atvinnu-
rekstri.
(tíð minni sem dóms- og kirkjumálaráðherra hef ég lagt mikla
áherslu á að fjalla um málefni sem tengjast kynferðislegri mis-
notkun, ekki síst gagnvart konum. Má þar nefna viðamiklar rann-
sóknir á vændi á fslandi og vinnu þverfaglegs starfshóps sem
gerði tillögurtil úrbóta vegna kláms og vændis.Á síðasta vetri fór
fram sameiginlegt átak á Norðurlöndum og Eystrasaltsríkjum
gegn mansali, sem fylgt var eftir með ráðstefnu hér á landi og út-
gáfu rits til kynningar á vandamálinu og á þinginu var samþykkt
sérstakt refsiákvæði gegn mansali. Það er að mínum dómi eitt
mikilvægasta málið til þess að bæta stöðu kvenna að sporna við
kynferðislegu ofbeldi. Sjálfstæðisflokkurinn mun vinna áfram að
því markmiði að bæta enn frekar réttarstöðu kvenna i þessum
efnum. Þættir sem ég vil sérstaklega nefna er endurskoðun ým-
issa ákvæða hegningarlaganna sem snúa að kynferðislegu of-
beldi, en á liðnu þingi gekk í gegn frumvarp sem fól í sér þyngri
refsingar fyrir kynferðisbrot gegn börnum. Jafnframt er ástæða
til þess að vinna að því áfram að bæta rannsóknir slíkra mála og
meðferð þeirra í dómskerfinu. Þótt margt sé hér til fyrirmyndar
hvað þessa þætti varðar, svo sem með tilkomu Neyðarmóttöku
vegna nauðgana, er margt sem má betur fara. Jafnframt hef ég
sem ráðherra stutt undirbúning að sérstakri móttöku á Landspít-
alanum fyrir fórnarlömb heimilisofbeldis með fjármögnun lög-
fræðiaðstoðar og er mikilvægt að það verkefni verði að veruleika
sem fyrst. X
36 / alþingiskosningar / 2. tbl. / 2003 / vera