Vera


Vera - 01.04.2003, Qupperneq 62

Vera - 01.04.2003, Qupperneq 62
/KONUR, KARLAR OG LÝÐRÆÐI Valgerður H. Bjarnadóttir, framkvæmdastýra Jafnréttisstofu Vændi frá helgri gyðju til hæddrar ambáttar »Þessi grein er lausleg þýðing á erindi sem höfundur flutti á ráðstefnunni Konur, karl- arog lýðræðil Tallinn. Ræðan var framlag íslandstil almennu umræðunnará ráðstefn- unni en Island bar ábyrgð á umfjöllun um vændi. * Sú almenna skoðun að vændi sé elsta atvinnugrein kvenna er byggð á misskilningi en þó er saga vændis löng og flókin. Elstu heimildir um vændiskonur segja frá súmersku gyðj- unni Inönnu og babýlónsku systur hennar Ishtar sem í goð- sögnunum eru kallaðar helgar hórur. Vald þeirra og virðing var mikil meðal þeirra þjóða sem um árþúsundir dýrkuðu þær. Loki sagði sérhvern ás, álf og dverg hafa verið hórr Freyju. Njörður faðir hennar segir konu sjálfa ráða með hverjum hún sængi. Freyja fékk hið magnaða Brísingamen í skiptum fyrir fjórar nætur með dvergunum sem smíðuðu menið. Henni var frjálst að veita blíðu sína í skiptum fyrir menið, hún var stolt og máttug og kyn hennar og kynferði heilagt. Hofgyðjur hinnar rómversku Vestu og hinar grísku Hórur tóku þátt í kynlífstengdum heigiathöfnum sem full- trúar gyðjunnar. Þær voru virtar, háttsettar í samfélaginu. I Grikklandi og Miðausturlöndum voru helgar hórur eftir- sóttar af konungum og keisurum sem drottningaefni. María Magdalena er líklega þekktust hinna helgu, fornu kynlífs- gyðja en þótt Kristur sjálfur hafi valið hana sem maka sinn þá höfðu vændiskonur á þeim tíma þegar tapað valdastöðu sinni og helgri virðingu. Konur höfðu misst stöðu sína sem jafningjar karla. Karlar stýrðu í karlveldi og skilgreindu stöðu kvenna. Þeir gera það enn á flestum sviðum, eins og við höfum þegar heyrt hér í dag. Það er bein tenging milli hinnar almennu stjórnmálalegu og efnahagslegu stöðu og áhrifa kvenna og kynferðisheil- brigðis samfélagsins. Samfélög okkar eru kynferðislega ó- heilbrigð og staða vændiskonu nútímans er eins ólík þeirri mynd sem fornu goðsagnirnar draga upp og hægt er að ÞAÐ ER BEIN TENGING MILLI HINNAR ALMENNU STJÓRNMÁLALEGU OG EFNAHAGSLEGU STÖÐU OG ÁHRIFA KVENNA OG KYNFERÐISHEILBRIGÐIS SAMFÉLAGSINS hugsa sér. Þótt leifar af gömlu virðingunni lifi enn í nútíma- goðsögninni um hina hamingjusömu hóru er raunveruleiki vændiskvenna dagsins í dag ekkert annað en sjúklegur. Þær eru ánauðugar ambáttir, beint eða óbeint. Rannsóknir sýna að 50-90% fórnarlamba vændis hafa verið fórnarlömb kyn- ferðisoflreldis í æsku. Það er bein tenging milli kynlífsmark- aðarins og fíkniefnamarkaðarins. Fórnarlömb vændis nú- tímans eru seld og keypt, misnotuð, beitt ofbeldi og vanvirð- ingu, líf þeirra er helvíti sem við, hin heppnu, getum ekki einu sinni gert okkur í hugarlund. Þetta er ekkert nýtt. I gullæði 19. aldarinnar í Bandaríkj- unum var heilu skipsförmunum af kínverskum stúlkubörn- um smyglað yfir Kyrrahaftð. Singsong stúlkurnar voru seld- ar í ánauð, hlekkjaðar við flet sín, þeim var nauðgað og mis- þyrmt af samlöndum sínum jafnt sem öðrum, þar til þær gáfust upp og létu lífið. Þrælahaldararnir sátu eftir með gróðann sem oft var sambærilegur við gróðann af gullgreftn en kostaði alltaf minni áhættu '. Á Viktoríutímanum í Englandi voru virtir heiðursmenn tilbúnir til að greiða háar upphæðir fyrir að afmeyja ungar meyjar, börn sem voru þrælar hórmangaranna. Þessum litlu stúlkum var síðan kennt að gráta og veina og skera sig til blóðs í kynfærunum, eftir að þeim hafði þannig verið nauðgað oft, til að blekkja heiðursmennina til að greiða af- meyjunarupphæðirnar. I því góða landi var það líka á tínia- bili í tísku meðal aðalsmanna að ráðast í hópum inn í vænd- ishúsin og ýmist myrða eða misþyrma hinum „seku“ vænd- iskonum, oft með því að skera á hásinina á þeim, táknræn aðgerð til að hefta þær fyrir lífstíð 2. I’ar til nýlega kaus hinn svokallaði menningarheimur að líta svo á að slíkar sögur tilheyrðu löngu liðnum myrkum öldum. I hinu litla og vinalega ríki Islandi var vændi vel falið leyndarmál þar til nýlega. Nýjar rannsóknir sýna að vændi þrífst á íslandi eins og annars staðar, með öllunt þess myrku hliðum, kúgun, misnotkun, ofbeldi, misþyrmingum og jafn- vel mansali og þrælahaldi. Nú vitum við öll, sent hér sitjum, að ungar konur og börn af báðum kynjum um allan heim eru seld fýrir meiri gróða og án minni áhættu en fæst í nokkrum öðrum ólöglegunt rekstri. Hótel og lúxusstaðir i 62 / konur, karlar og lýðræði / 2. tbl. / 2003 / vera
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76

x

Vera

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vera
https://timarit.is/publication/858

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.