Freyr - 15.09.1978, Blaðsíða 65
maðurinn, Hans Haga, yfirlit um störf sam-
takanna síðastliðið ár, en jafnframt var
lögð fram í bókarformi (210 bls.) ítarleg
ársskýrsla um starfsemi samtakanna, með
yfirliti yfir alla þá málaflokka, stóra og
smáa, er samtökin höfðu haft til umfjöll-
unar á starfsárinu. Væntanlega mun
„FREYR“ geta miðlað ýmsum fróðleik úr
ársskýrslunni í „Molum“ sínum á næstunni.
í upphafi yfirlits síns minnti formaður-
inn á þær breytingar, er átt hefðu sér stað
í efnahagslífi norsku þjóðarinnar frá því
síðasti ársfundur var haldinn. Síðan rakti
hann stuttlega efnahagsþróunina almennt,
en sérlega orsakir þess efnahagsvanda, sem
Norðmenn eiga nú við að glíma. Taldi hann
þann vanda að verulegu leyti heimatilbú-
inn, og að allar stéttir þjóðfélagsins yrðu
að leggjast á eitt til að leysa þann vanda.
Þrátt fyrir skýlausa staðfestingu Stór-
þingsins frá 1975 á jöfnun tekna bænda og
viðmiðunarstéttanna á sjö árum mundu
bændur ekki skorast undan að axla sinn
hluta byrðanna, þó það kynni að seinka
fullum tekjujöfnuði, — enda hefðu kjara-
kröfur bændasamtakanna í nýströnduðum
samningaviðræðum við ríkið einkennst af
hófsemd og viðurkenningu á þeim vanda,
sem við væri að etja. Eigi að síður mættu
bændasamtökin ekki tapa sjónum á mikil-
vægur kröfugerðum, svo sem:
— að tryggja samkeppnisaðstöðu norskra
bænda gagnvart framleiðendum helstu
viðskiptalandanna,
— að standa vörð um óbreytta búsetu í
dreifbýli,
— að stuðla að jafnari tekjuskiptingu í
þjóðfélaginu,
— að stuðla að samræmingu við gerð
kjarasamninga ólíkra hagsmunahópa
þjóðfélagsins.
Af öðrum mikilvægum framtíðarverk-
efnum, sem formaðurinn drap á, má nefna:
stjórnun búvöruframleiðslunnar með til-
liti til markaðsaðstæðna og nýtingar auð-
linda (t. a. m. beitilands) á hverjum stað,
eflingu heilsugæslu og heilbrigðisþjónustu
til sveita, áframhaldandi starf til eflingar
lýðræði innan bændasamtakanna og flutn-
ing ákvarðanatöku í afdrifaríkum málum
út til hvers einstaks bónda.
Að ræðu formanns lokinni voru frjálsar
umræður um ársskýrslu samtakanna. Stór
hluti hinna 207 fulltrúa tók til máls, og
virtist meirihluti þeirra ánægður með störf
stjórnarinnar, ekki síst í kjaramálum
bænda. Það, sem vakti sérstaka athygli
mína í umræðunum, var, að yfirgnæfandi
meirihluti þeirra, sem til máls tóku, var
ungir bændur, konur og karlar, — en full-
trúar bændakvenfélaga eiga rétt til setu
á ársfundinum.
Að loknum umræðum um ársskýrslu
samtakanna gerði formaður stuttlega grein
fyrir framvindu samningaviðræðna bænda
og ríkisvaldsins um kjarasamning til
næstu tveggja ára. Einkum ræddi hann
þau ágreiningsatriði, er valdið höfðu við-
ræðuslitum.
Að því loknu var flutt erindi um heilsu-
far og heilsugæslu til sveita. Þar kom fram,
að 43% allra slysatilfella í landbúnaði má
rekja til vélanotkunar og 25% eru dráttar-
vélaslys. Ennfremur var í erindinu nefnt,
að þekking á atvinnusjúkdómum sveita-
fólks sé afar takmörkuð, og fyrir vikið
væru fyrirbyggjandi aðgerðir mjög af
skornum skammti. Mikið skorti á, að sveita-
fólk sitji við sama borð og aðrar atvinnu-
stéttir í beim efnum. Til að mynda væri
nýbúið að lögfesta víðtækar reglur um að-
stæður og aðbúnað á allflestum vinnustöð-
um, en þar fyndist ekki stafkrókur, er varð-
aði aðbúnað vinnandi fólks til sveita. Þar
væri mikið verk óunnið, sem bændasam-
tökin yrðu að gefa aukinn gaum á næst-
unni.
Því næst voru teknar til afgreiðslu til-
lögur, sem þinginu höfðu verið sendar, svo
og lagabreytingar, en að lokum var gengið
til stjórnarkjörs og var stjórn samtakanna
einróma endurkjörin.
F R E Y R
675