Freyr - 01.12.2000, Blaðsíða 18

Tvísæðingar - árstími
Mynd 6, sjá texta.
urinn fyrstu þrjú ár tímabilsins og
hins vegar nú síðustu þrjú árin.
Þama kemur fram mjög greinilegur
munur eftir árstímum sem flestir
bændur þekkja vel. Arangurinn er
bestur að sumrinu og fram eftir
hausti. Það sem er hins vegar mjög
athyglisvert og blasir þama við er
að þróunin á þessu árabili er ákaf-
lega breytileg eftir árstímum. Á
seinna tímabilinu er árangur betri
yfir sumar- og haustmánuði en hins
vegar er fallið í árangri mjög um-
talsvert á vetrarmánuðum. Þessar
niðurstöður, sem þarna sjást og
virðast ákaflega skýrar, verða varla
túlkaðar á annan veg en þann að sá
slakari árangur sem staðreynd er á
seinni hluta tímabilsins muni fyrst
og fremst tengjast þáttum í fóðrun
og meðferð kúnna en ekki eðli
þeirra eða framkvæmd sæðinganna.
Væri ástæðna að leita í síðamefndu
þáttunum væri eðlilegt að sjá hlið-
stæðar breytingar á öllum ártímum.
Þessi niðurstaða þarf tæpast að
koma að óvart. Það er vel þekkt að
fóðmn kúnna með aukinni afkasta-
getu þeirra verður sífellt meira
vandaverk, eigi að tryggja að þær
séu í jákvæðu næringarjafnvægi á
fyrstu mánuðum eftir burðinn. Það
er hins vegar vel þekkt að það er
einn af allra mikilvægustu þáttum
til að tryggja góða frjósemi hjá
kúnum.
I þessu sambandi held ég að
bændur ættu að hugleiða hvort eitt-
hvað megi vinna með því að færa
fram burð á kvígum fyrr á haustið
en verið hefur víða, jafnvel láta þær
bera síðsumars. Með því skapast
augljóslega meiri möguleikar til að
halda fullorðnu kúnum áfram á
góðum burðartíma. I þessu sam-
bandi bendi ég á þróun sem sjá má
í þessum efnum í nálægum löndum.
Einnig bendi ég á reynslu Gunnars
Sigurðssonar á Stóru-Ökrum, sem
hann lýsir vel í viðtali hér í blaðinu.
Tvísæðingar eru skilgreindar sem
sæðingar þegar næsta sæðing er
framkvæmd innan sex daga frá fyrri
sæðingu. Tvísæðingar geta verið
hvort tveggja að sæðingarmaður er
kallaður til með dags millibili á
sama beiðmáli hjá kúnni, oftast í
tengslum við óljós beiðsliseinkenni
eða við samstillingu gangmála. Á
mynd 5 er sýnt á hvem hátt hlutfall
tvísæðinga hefur verið að þróast.
Hlutfall þeirra hefur stóraukist eða
úr um 5% við upphaf tímabilsins í
um 14% við lok þess. Á mynd 6 er
sýnt hvert hlutfall tvísæðinga er í
einstökum mánuðum og aukningin
er augljóslega að einhverju leyti
tengd breytingum á sæðingartíma.
Það er öllum ljóst að tvís'æðing-
Frh. á bls. 43
18 - FREYR 11-12/2000