Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1921, Side 85

Vi<SIhsiIidl tBjófíeipms ísleindlÍEii^a
n V©©íunrIhi©nmno
Mannafórnir.
Effcir Steingrím Matthíasson.
Aths.
Eg skrifa lressa grein eftir
tilmælum vinar míns eins í
Vesturheimi, en ekki af hví a‘ð
og að fyrra bragði sé að trana
mér frarn. Eg skriifia hana með
hálfium hug, hví eg finn að eg
kann ekki, ieins og sivo margir
lanidar beggja megin hafsins,
að tala né rita jafn hátíðlega
og lieir uin jijóðerni tungu og
föðurland.
Enginn má ]iví búast við
neinu rósamáli, eðia himinljósa
leiftur-síum, en eg skal reyna
að segja l>að, sem eg lield að
.satt sé. S. M.
I.
Margir eru vondaufir um Iangvint
viðhald þjóðernis vors vestan hafs.
jhg hefi verið það líka og slegið úr og
í, þegar eg hefi verið spurður. Hefi
þá oft haft þann sið, sem er algengur í
Kína, að spyrja á móti: “Má eg fyrst
'heyra yðar álit?”
En úr því eg nú, vopnaður pennan-
pm', veð fram á vígvöliinn, hlýt eg að
svara án állra vaífninga. Og svarið er
pi svona:
Eg trúi því, að þjóðernið okkar geti
tórað framvegis eins og að undan-
förnu, og það alveg jáfn-Iengi og jafn-
vel vestan hafs sem austan, ef rétt er
farið að, eða eins og eg vil og ætla nú
að gera grein fyrir. En nú má enginn
Ealda, að eg komi strax að þeim aðal-
■atriðum, heldur verð eg að reifa málið
og sýna mönnum í báða heimana með-
iætis og mótlætis.
II.
Það er nú bezt að taka það strax
fram (alveg eins og þegar góður
spilamaður spilar fyrst út hundunum í
nóló) — það — að söguleg reynsla
hefir sýnt, að hvorki höfum við Is-
lendingar fyr á öldum, né forfeður
ol.kar í Noregi né frændur o'kkar í
Danmörku, hrósað ihappi yfir neinum
langlífum nýlendum. Grænlenzka ný-
lendan sofnaði útaf. Hvað varð af
Væringjum í Miklagarði, eða Norð-
mönnum á Sikiley og Norðmönnum á
Frakklandi eða Dönum á Englandi?
En það er auðskilið mál, að svo fór
sem fór. Blóðleysi varð banameinið.
En blóðs þurfti við. BJóð þurfti stöð-
ugt að streyma á milli, eins og um
náflastreng — hreint mannablóð, til
vaxtar og þrifa. Og svo þurfti margt
fleira, eins og síðar mun sagt.
Spursmálið er ekki eins andlegt og
margur heldur. Þó svo og svo margir
“Mssrs so-and-so” skreppi vestur og
hinsvegar álíka margir vesturheimskir
“Mssrs so-and-so” skreppi austur,
snögga ferð austur í blámóðu fjálla,—
og hvorir í sínu lagi dáist að landi og
þjóð, — og fari siíðan heim og skrifi
eða yrki ættjarðarkvæði. Það dugar
ekkert-----og jafnvel eikki, þá málsnill-