Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1921, Side 88

86
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA
í kristmim 'löndum dut'tu al'jar kjöt-
fórnir úr sögunni meÖ íkomu nýrra og
betri siÖa íkristi n d ómlsinl3. Hér á
lamdi óoru jþaÖ ínrossafórnir o,g ibrossa-
kjö;i3-ábveizlur, sem seinast fóru sögur
a!f á undan kristindómi. Óbeit krist-
inna manna á ttirossalkjötsláti er þaðan
runnin (en er nú í rénun meÖ hnign-
un kriistinna siÖa) .
Í istyrjciduim isliöaÖra manna er niú,
eins og Ikunnugt er, isílept ö'li'um auka-
getu fórnum heima fyrir, eins og tíðlk-
uðuist í heiðnum sið. Þjóðirnar lálta
sér nægija með mannalfórnina á vfg-
völliunum. En þiær sýnast reyndar
vera ievÞ' rílflegar, að ekki jþurfi á að
bæta.
VI.
Margir tala um þjóðarni, tungu og
föðurland eins og æivarandi dýrgripi
■um a'dir a'lda, tcm sé undir hverjum
og einum komið að vernda, eins og
var, þegar hver tc'k við. Og allra ráða
skal neytt við fhaldið. Surnir telja
þjóðoúninga nauðsynlega, svo að allir
■séu í sömu sniðum — samskonar bux-
urn, treyju, vesti og húifu (um nærföt-
in gerir minna tíl), og kvenfóíkið á að
vera alt í eins sniðnum pilsum og peysu
— já, einmitt peisu og ým-an peisu-
skap (að clöstuðum peisuhúningnum
íslenzka.) — Og tungunni verður að
halda í réttum skorðnm og aldrei
tyggja upp á dönsku né ensku. Um
sjálft föðurlandið ha'da menn að ekk-
ert sé að ótta'st — það situr kyrt, þar
sem það er, með kyrrum kjörum. —
Eldvamlla ísalfold — ástkæra fóstur-
mold — Ameríka (eins og Gröndal
söng í spaugi).
En alt breytist, hvernig sem við för-
um að, þjóðernið, tungan og jafnvel
föðurlandið sjálft — það ýmist vind-
þurkast og verður að ryki, sem fýkur
út í loftið, eða rennblotnar í rigning-
um og re.nnur út í sjóinn með árfram-
burð'..
“Veglegan minnisvarða reisti náttúr-
an Jónasi!” sagði einhver við mig úti
í Oxnadal á dögunum og benti á
Drangann y’fir Hrauni, þar sem skáldið
fæddist. Eg var í því skapi, að eg
eggjaðist til mótsagna: “Það væri
bágt, ef Jónas ætti ekki veglegra minn-
ismerki en þenna drangadrjóla, því
satt að segja minnir hann mig á
skemda skögultönn í nokkurnveginn
ós'kemdum tanngarði Öxnadalsfjalla.
Ein ímynd tannar tímans. En satt er
það. Dranginn er þó skárra minnis-
meúki en steinvala með máðu letri í
kiikjugarði, og engar of víðar, illa
sniðnar buxur angra þar augað, eins og
á blettinuim við Lækjargötu.”
VII. •
Við verðum auðvitað að gera okkur
ljóst, að tímarnir breytast og mennirn-
ir með, og þjcðsrnið líka. En látum
okkur tefja fyrir þsim breylingum,
sem bersýnilega eru til bölvunar. Þjóð-
ernið má sann'arlega breytast, ef það
um leið fer batnandi — tungan líka,
c-g landið með, (“en sy'kki það f
myrkan mar”, yrðum við öll að flytja
til Ameríkú. Og srma er að segja, ef
skollinn hvíslar að Bnndaríkjamönnum
að stífla Belle Iele Sound og stöðva
með því cheinlínis okkar Gclfstraums-
sprænu, scm gerir ckkur líft á þessu
landi.)
Islendingar eru áreiðanlega af phðu
bergi brotnir, og hafa sýnt sig hlut-
eenga á Onminum bæði fvr oo: síðar.
Ekki sízt hefir þetta komið í Ijós við