Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1921, Page 96

EDjó©ffaöK.nissamtöK Sslleinidlaini^a
f Vestitra’Bieiiiiii.
Eftir Rögnv. Pétursson.
(Framh. frá fyrra ári.)
Árið 1874 var íbúatala Winnipeg-
borgar 1869 manns; hlaut bærinn þá
löggildingu með fullum borgarréttind-
um. Þetta var ári áður en Islendingar
komu þangað. Þót't nú bygð þessi við
ármótin væri skyndilega hafin upp í
borgartölu, breytti það lifnaðarháttum
og bæjarbrag ekki að mun; var
“borgin” eftir sem áður útver allrar
menningar, við yztu bygðatakmörk
álfunnar, samkomustaður og sölutorg
veiðimanna og kaupmangara, er hvor-
irtveggju voru að leita gulls og gæfu í
óbygðunum frjósömu og veiðisælu,
vestan vatna og austan fjalla. Var því
oft svakksamt um þær mundir. Hefir
svo cftar farið mörgum smábæjum, er
risið hafa upp í nýjum bygðarlögum.
Drýkkjuskapur var aílmennur og á-
fengissala óhindruð. Voldugasta verzl-
unarfélagið (“The Hudson’s Bay
Coimpany”), er ráðið hafði lofum og
lögum um alt Vesturlandið upp að
þessum tíma, ha'fði konungs'Ieyfi fyrir
því að selja brennivín og aðra áfenga
drykki að vild, og voru þau réttindi
félagsins viðurkend með lögum 19.
nóv. 1869, af stjórn hins nýstofnaða
sambandsríkis Canada.
Það var því eigi að furða, þótt all-
mikill drykkjuskapur ætti sér stað
meðal íslendinga í Winnipeg fyrstu ár-
in, þó eigi væri hann almennur. Var
það í samræmi við bæjarbraginn, og
mun það eigi ofmæli vera, sem stend-
ur í gamanvísu skáldsins K. N. Júlíus,
að með því fyrsta, sem margur lærði í
enskri tungu, var orðið “beer”. Kvart-
að er yfir háttsemi þessari í ritstjórn-
argrein í “Framfara”, 22. febrúar
1879,og talið, að fleira fylgi með, er
miður sæmi. Er áminning þessi mjög
hógværlega rituð. Sýnt er fram á, að
svo megi eigi fram fara og geti þetta
leitt til þess, að óorð leggist á þjóðina
meðal hinna hérlendu manna, er spilli
fyrir henni í framtíðinni — og eins þó
meginþorrinn sé saklaus. Eigi var
þessu mikill gaumur gefinn fyrst. Vfn-
drýkkja var mjög alimíenn á íslandi á
þeim árum og eigi talin lýti, þó ýmsir
teldu hana böl. Þó leið eigi á löngu
áður en reynt var að sporna við þess-
um ósóma’ og var það aðallega “Hið
íslenzka kvenfélag”, er gdkst fyrir því,
að koma á fót bindindiofélagi til að
vernda æskúlýðinn frá því að fenda út
í ofdrykkju og óreg'u. Bindindisfélag-
ið mun ha'fa verið stofnað árið 1884,
skömmu eftir komu séra Jóns Bjarna-
sonar til Winnipeg.1) Auglýsir hann
við fyrstu messuna, er hann flutti, að
Hið íslenzka kvenfélag boði til bind-
indisfundar föstudaginn næstan eftir
(22. ágúst). Stýrði hann fundi þess-
1) Sbr. “Sam.” I. ár, nr. 9, bls. 130. Séra
F. J. Bergmann: Almanaki’ð 1904, bls 81.