Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1922, Síða 51
SIGN ÝJARHÁRID.
17
Líklega á Jónas sinn þátt í því líka,
með kvsöðinu sínu, Grunnarskólina.
Ef að er gáS, þá er þó þetta eitt af
því fáa, sem Gunnar gerði rangt á
æfi sinni. Aftur á móti liefi eg
varla orðið þess var, að nokkur
muni orðin, sem Kolskeggur svar-
aði, er Gunnar vildi að liann gerði
slíkt liið sama. Þið munið, að
bróðerni þeirra var svo ástúðlegt
sem vérða mátti, og vafalaust hef-
ir Kolskeggur verið þess fúsastur
að deyja með Gunnari, eins og
Ulugi með Gretti, en þó svaraði
hann þessum orðum: “Hvorki
mun ek á þessu níöast ok á engu
öðru, er mér er til trúaÖ.” Má eg
biðja ykkur öll að festa þessi orð
í minni? Eg vildi að þau stæðu
með ómáanlegu logaletri í hjarta
hvers Islendings, karls og konu.
Hver sem getur sagt þau með
sanni, eins og Ivolskeggur, liann
er ekki síður sæmdarmaSur en
Gunnar á Hlíðarenda, hversu mik-
ið sem liann skortir við hann um
afl og frækni. Það væri gaman, að
sem flestir Islendingar gætu
stokkið hæð sína, eins og Gunnar,
og enn þá meira gaman, að þeir
litu allir ættjörð sína og átthaga
sömu ástaraugunum og liann, er
hann sneri aftur, en allra ánægju-
legast væri þó, að sem flestir gætu
tekið sér með sanni í munn orðin
hans Kolskeggs: Hvorki mun eg
á þessu níöast og á engu öðru, er
mér er til trúað. 0g gáið nú vel
að einu: Hvorttveggja það sem
prýðir Gunnar, er að meira leyti
eða minna ósjálfrátt, en það, sem
prýðir Kolskegg, er hverjum
manni sjálfrátt. Þá sæmd getur
hvert ykkar átt og geymt til graf-
ar, ef viljinn er til, nógu sterkur
og einbeittur. Það er ganian fyr-
ir ungan mann, að vinna Grettis-
beltið, heita glímukappi og sund-
kongur, en livað er það á móti
þeirri sæmd, að bera þann orðstír
lijá öllum er þekkja: Ef hann segir
það, þá er nóg; heitin hans eru
betri en handsöl annara manna,
eða vita með sjálfum sér: Eg hefi
aldrei á neinu níðst, er mér hefir
verið til trúað, hvorki í smáu né
stóru. Eg vildi óska, að íþrótta-
menn vorir og ungmennafélög
bæru þetta merki ekki lægra né
minna fyrir brjósti en íþróttirnar.
Það á vel saman, hreysti og dreng-
skapur. Og þegar hver ungur Is-
lendingur ber það með réttu, þá tel
eg vel séð fyrir sæmd þjóðarinnar,
hvað sem öllu öðru líður. Ungur
maður, sem það merki ber, er eitt
hið feg-ursta, sem eg þekki. Ung-
ur maður, sem lofar í dag og svík-
ur á morgun; ungur maður, sem
skrökvar hvenær sem honum ræð-
ur svo við að liorfa; ungur maður,
sem hefir þegar vanið menn af að
trúa sér til nokkurs orðs, er ein sú
aumasta hrygðarmynd, sem eg
þekki. Vitið' þið, að það er sagt
aS slíkum mönnum hafi farið hér
fjölgandi á síðustu árumf Yiljið
þið taka þar í taumana f Viljið
þið bera þau orð héðan og grafa
þau í hjörtu yngri manna og eldri,
að slíkt háttalag er svívirðing.
Hver sem það iSkar, setur svartan
blett á sæmd ættjarSar sinnar og
þjóSar um leiS og hann glatar
sinni. Eg liefi heyrt sagt um Ma-
gyara í Ungverjalandi, aS þegar