Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1922, Blaðsíða 120
86
TIMARIT t>JÓDRÆKNÍSFÉLAGS ISLENDINGA.
ur-Ameríku. Og þarna voru líka
íslendingar, þögulir og alvarlegir.
Láta þeir sjaldan mikið yfir sér á
mannamótum; er sú prúðmenska
þeim meðfædd, því fæstir þeirra
hér, hafa enn sem komið er lært
eða tekið upp “Mannasiði” Jóns.
Á efsta lofti í neðstu röðinni sat
íslenzk kona. Hún hafði komið
snemma og var ein og út af fyrir
sig, gaf engan gaum hávaðanum
eða skvaldrinu alt í kring um sig.
En mörgum varð þó að gefa henni
gætur, því hún var ljómandi fríð
og hafði yfir sér yndisþokka, sem
fáum er gefinn. Ilún har höfuðið
hátt, liárið var ljósjarpt og mikið
og fór vel, hörundið bjart, augun
grá, stór og fögur og djarfleg.
Yfir henni hvíldi alvara og látlaus
ró, sem ósjálfrátt gaf til kynna, að
liún væri sátt við lífið og tæki lilut-
unum eins og þeir gæfust.
Hún liallaði sér fram á handrið-
ið og studdi liönd undir kinn og
horfði beint fram undan sér á
tjaldið eða öllu heldur á síðustu
línur einkunuarorðanna frægu eft-
ir Shakespeare, sem á það eru letr-
uð: “Sermons in stones and
goocl in everytliing.” Undarlegt!
“Good in everything”. Hún
horfði æfinlega á þessi orð eins og
þau væru rituð með logaletri, ein-
blíndi á þau og hafði á móti sann-
leikanum í þeim. í fyrsta sinn, er
hún kom í þetta liús, var hún hrif-
in af þessum orðum, hrifin af feg-
urð hljóms og söngs, hrifin af líf-
inu sjálfu, því hún var glöð og ung,
— í hug og hjarta “var morgun
um himin og lönd”.
Hér hafði hún séð Elvar fyrsta
sinni. Lítið hafði hana grunað þá,
að vegir þeirra lægju saman síðar.
Hljóðfærasveitin byrjaði að
spila inngang leiksins. Tónarnir
liðu út yfir liúsið, stórfeldir, þung-
ir og voldugir eins og hjartaslög
hafsins—lifandi, titrandi, þrungn-
ir af tign og dýpt. Það var eins og
opnuðust æðri heimar og maður
sæi inn í dýrðina, og þaðan
streymdu þessir undra hljómar.
Bergljót drakk inn tónana, er
fléttuðust og vöfðu sig um sál
hennar og hjartaslög; því músík
er það töframál, er talar allar
tungur, en þó bezt af öllu tilfinn-
ingamál mannssálarinnar. Þar
staðnæmist skáldskapur oftast
í fordyrinu, en músík er þar
kunnug í hverjum krók og kima,
á þar heimalönd, sem engum er
leyft að stíga fæti inn á nema
henni einni og óskabörnum
hennar. Hún á ítök í þyt
stormsins og gný hafsins, í buldri
morg-ungolunnar og suði lækjar-
ins, í þrumufleygum, í bliki norð-
urljósanna, í litbrigðum blómanna
og brosi bamsins. Hún er um
fram alt tunga samræmisins, enda
þó ósamræmið gefi henni nauðsyn-
leg unnnerki. Hún er hjartsláttur
manussálarinnar í öllum hennar
geðbreytingum, því “þeim finst,
er glaðir við faðm þinn leika, sem
feli kliðurinn léttan hlátur, en
þeim, sem liannandi hjá þér reika,
þeim lieyrist niðurinn þungur
grátur. ’ ’ Þungur grátur — það
var undirtónninn, sem Bergljót
liafði heyrt nú lengi — heyrt æ
síðan síðasta kvöldið, sem Elvar
og hún voru saman í þessu húsi.