Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1931, Page 96

78
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA
höfðingsskap Höskuldar, að láta
Þjóstólfi barn sitt í hendiur til fóst-
urs, slíkum ójafnaðarmanni, sem
hann virðist þó hafa verið, af sög-
unni að ráða. Hitt gæti verið miklu
trúlegra, að Þjóstólfur hafi alist
upp með Hallgeröi, annaðhvort hjá
Höskuldi, eða að Hallgerður hafi
að einhverju leyti verið í fóstri hjá
vinum eða nánum frændum, sem
títt var um höfðingjabörn í þá daga
— og þar mætti Þjóstólfur hafa
verið samtímis að fóstri. Því verð-
ur það ekki talið Hallgerði til á-
mælis, þótt hún vildi leggja honum
lið, þegar faðir hennar hafði rekið
hann burtu. Fer hún þá til Glúms
og leggur höndur um háls hon-
um og biður Þjóstólfi ásjá, sem
hann fúslega veitir henni. Má af
því marka, að ástúðlegt hafi verið
á milli þeirra. En það hefir Hall-
gerði ekki grunað, að ilt mundi
leiða af Þjóstólfi, er hún tók hann
á heimilið. Hins mun hún öllu
fremur hafa vænst af honum, að
hann mundi virða góðar viðtökur,
í því að verða Glúmi að góðu liði,
ef svo bæri undir, að hann þyrfti
liðs við gegn mótstöðumönnum,
sem altaf mátti búast við að borið
gæti að, en treysta mátti Þjóstólfi
til harðfylgis, er til stórræða kæmi.
En Þjóstólfur verður óheillaþúfa
á vegi Hallgerðar. Glúmur skipar
honum í sauðaleit, en hann kvað
sér ekki fjárleitir hentar, og hafði
um það nokkur mótmæli. Glúmur
gengur til Hallgerðar og tjáir henni
að vistheimild Þjóstólfs skuli þar
með lokið. En hún mælir skjól-
stæðing sínum bót. Glúmur reið-
ist og slær til hennar. Hún unni
honum mikið og mátti ekki stilla
sig og grætur hástöfum. Þjóst-
ólfur gengur hjá henni og kveður
hana sárt leikna. Hún áminnir hann
alvarlega að hefna þess ekki, og
eiga þar að engan hlut. En hann
gekk sína leið og glotti. En Glúm-
ur hefir elskað Hallgerði; og fyrir
það, hversu harkalega hann skildi
við hana, hefir hann farið í æstu
skapi í fjárleitina. Þess vegna þol-
ir hann svo illa ertni Þjóstólfs, er
þeim lendir saman í orðakasti á
fjallinu, og gætir þess ekki, er hann
leggur til hans með saxinu, að hér
er við heljarmenni að eiga. Enda
beitir Þjóstólfur þeim yfirburðum
sínum og verður banamaður Glúms.
Þegar Hallgerði koma tíðindin af
láti Glúms, varð henni svo mikið
um þau, að nú fékk hún ekki grát-
ið. Hún hló við, segir sagan. En
þess er að gæta, að fólk, sem hefir
ríkar tilfinningar, en verður fyrir
snöggum geðshræringum, getur
eins hlegið af iiarmi, sem grátið af
fögnuði. Hildigunnur liló, er hún
bjó yfir stærstum harmi. Fleiri
dæmi mætti telja. Hlátur Hall-
gerðar hefir enginn gleðihlátur ver-
ið. Hún sýndi hvað hún unni
Glúmi, er hún sendi Þjóstólf til
Rúts föðurbróður síns, sem hún
hefir vitað að mundi taka hann af
lífi. Hefir hún ef til vill séð það
bezt ráð fyrir Þjóstólfi, að hann
fengi að deyja.
Sennilegt væri, að til hafi verið
sérstakur söguþáttur af Glúmi á
Varmalæk, sem hér er kominn í
samsteypugerð Njálu. Þó að lík-
indum ekki allur. Því Njála bendir
til þess, að Glúmur hafi verið í
kaupferðum áður en hann fékk
Hallgerðar. Frásagnir af Hallgerði