Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1931, Blaðsíða 110

92
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA
að Jónas yrði vinsæll fyrir “Hvað
er svo glatt....” bar torfuvísur hans
oftar á góma.
“Þegar alt er komið í kring
kyssir torfa náinn’’.
Þessar þrjár vísur og staka
Kristjáns á Sprengisandi, vóru
þaulkveðnar í rnínu ungdæmi og
með angurblíðum hreim. Jónas
átti þá hönd, sem gat kreist í
lófa sínum mannshjartað. —
Sigurður Breiðfjörð var allkát-
ur og reyndar vonum framar í
mansöngvum sínum. En ihann
setti markið ekki liærra en það,
að kjá framan í konur í Ijósaskift-
um og örfaði þannig rokkhjól og
snældusnúð. Bjarni amtmaður og
Grímur á Bessastöðum hlóðu und-
ir hetju-andann með forngrýti
Steingrímur gældi við Vorgyðjuna
og Matthías var ýmist á háfjalla-
tind, eða við sáluhliðið. —
Hér er fljótt yfir sögu farið. En
þó munu flestir sjá hvert eg stefni,
eða horfi. —
Þannig standa sakir, þegar
Hannes Hafstein söðlar hest sinn
og keyrir hann sporum — glaður
og gunnreifur. Hann er meðal
íslenzkra skálda fyrsti gleðimaður,
sem kveður að. Reiðvísur hans
eru þannig gerðar, að hófur hlær
við grund og grund við hóf, svo
að undir tekur í hæðum.
“Grundin undir syngur söngva
slétt við Léttis hófaspil.”
Eigi munu finnast dýr-kveðnari
ljóðlínur en þessar í ísl. skáldskap.
Þarna fer saman hoppandi og
hrynjandi málsins. Makki hests-
ins hringar sig upp í fang skálds-
ins “og golan kyssir kinn." Gleði-
fögnuðurinn í þessum reiðvísum
var nýjung í ísl. skáldskap. Þessi
riddari fór mikinn og var kempu-
legur sýnum. Öll ferðakvæði hans
— þau fyrri — báru vott um lífs-
glaðan kappa. Hann liefir málefni
að flytja:
“Því nóg mun sofið út um breiða
bygð,
þó biðji skáldið stundum þjóð að
vaka’’.
Þessi maður ríður við, hrynj-
andi, eins og Vésteinn í Gísla sögu
Súrssonar. Það mundi þýða, að
bjöllur hafi verið festar við söðul-
boga, og hringdu sér sálfkrafa,
þegar maðurinn reið. — Þá hefir
orðið hávært um ferðamanninn af
hófadyn, bjöllugangi og vopna-
glammi. Eigi er heldur hljótt um
Hannes við Valagilsá, þar sem
straumurinn kastar hnöllungum,
slær þeim við botn og lætur þá
“byltast í grænum liyli”.
Þessi riddari fer á Kaldadal og
eggjar á eftir sér þá, sem þora,
“svo þeir geti skolfið og skamm-
ast sín, sem skjálfa vilja; það er
þeim gott”.
Eg man það enn eins og í gær-
dag hefði gerst, þegar þessi glað-
væru karlmenskukvæði Hannesar
Hafsteins komu út. Þá var eg
smaladrengur við krækiberjaþúfu,
sólginn í suðræn vínber, sem gjöful
kynnu að vera á aldinlög. En
slíkir hnokkar hreppa í skorningi
sínum miðlinga og svo ávexti
hrafnalyngsins. Þá var óáran og