Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1935, Síða 63

Prófessor Watson Kirkconnell
45
verSur auga á þá, spái eg því að
einn meðal þeirra fyrstu og merk-
ustu verði litla þorpið Markerville
í Alberta, þar sem Stephan Gr.
Stepliansson, eitt mesta íslenzka
skáldið sem uppi kefir verið fyr og
síðar, helgaði um fjörutíu ár æfi
sinnar — maður, sem skipað verð-
ur í heiðurssæti meðal skálda
vorra. Það var við Markerville,
sem liann tók sér bólfestu meÖ börn
og konu þegar hann var 36 ára að
aldri, fullur af framtíðarvonum og
gæddur óþrotlegum viljakrafti.
Það var við Markerville sem hann
lagði fram alla sína krafta um
langa og sigursæla æfi; það var
þar sem hann ávaxtaði pund sitt
með svo miklum árangri og það var
þar sem hann lagðist til liinztu
hvíldar 10 ág'úst 1927, hvítliærður
og starflúinn. ’ ’
0g svo lýsir liann Stephani svo
vel að ytra útliti að jafnvel þótt
maður hefði aldrei séð hann, stend-
ur liann manni sem lifandi fyrir
hugskotssjónum. Lýsingin er þann-
ig:
‘‘Stephan var fimm fet og sjö
þumlungar á hæð; grannur að
vexti en þróttlegur og' snarlegur
með afbrig'ðum; augun voru djúp-
blá (Norðurlanda-blá), afar skær
og hrífandi, en svarta hárið til-
kynti keltneska upprunann að öðr-
um þræði, sem blandast liafði blóði
Skandinavans og aðgreinir hinn
sanna Lslending frá Norðmannin-
um frænda hans. Stephansson
hafði þykt yfirvararskegg en ekk-
ert kjálka- né hökuskegg. Hann
var grannur í andliti og góðlynd-
is hrukkur í munnvikjum og augna-
krókum.”
Þessi ritgerð liefir svo margt að
geyma, sem freistandi er að geta
um, en aðeins á fáein atriði verður
minst. Þannig má geta þess, að
Kirkconnell telur þrent aðallega
einkenna skáldskap Stephans Gr.:
það er takmarkalaust liugmynda-
flug, tröllaukið tilfinningalíf og' ó-
venjuleg speki.
Undir þann dóm munu flestir Ts-
lendingar skrifa.
Seinustu orð ritgerðarinnar eru
þessi:
“Það er ef til vill of snemt að
spá fram í tímann, en geta mín er
sú að það verði einhvern tíma við-
urkent að Stephan Gr. Stepliansson
hafi verið fyrsta stórskáld sem á
nokkru máli hefir ort í Canada.”
Þessi ritgerð er Islendingum hér
álfu og heima mikil auglýsing og
álitsauki. Þær kenningar, sem hún
flytur eru ekki skrifaðar af neiu-
um meðalmanni; þær eru skráðar
af þeim, sem vald hefir til þess að
tala um þessi efni, og langar mig
til þess að bæta við þessar línur
nokkurri greíinagerð á liöfundin-
um, svo menn sjái að hér er um
þann að ræða, sem ekki á sér marga
líka.
Prófessor Kirkconnell er gædd-
ur svo miklum tung'umálahæfileik-
um að undrum sætir, og hefir þýtt
kvæði á ensku af fimtíu tungum.
Iiann er gæddur frábæru andlegu
víðsýni og hefir þá skoðun að allir
eigi að lifa saman í sátt og sam-
vinnu. Hann telur óvináttu þjóða,
flokka og manna mestmegnis eða
einvörðungu sprotna af þekkingar-
leysi; ef menn skildu hverir aðra,
þá heldur liann að þeir tækju oftast