Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1935, Side 134

116
Tiinarit Þjóðrœknisfélags íslendinga
innflutta tolk frá Islandi, sem frá
öðrum löndum, þegar til þessa
lands kom, var að sjá sér farborða
til hnífs og skeiðar, og svo var það
fyrir honum líka. Bn það var
aldrei aðal hug.sjón hans. Hann
að sjálfsögðu þráði að sjá sér og
sínum farborða efnalega, því að
hann var góður lieimilisfaðir, gest-
risinn og liöfðingi í lund. Aðal-
atriðið, insta þráin, var að auðga
anda sinn. Hann fann sárt til þess
liversu mikils hann hafði farið á
mis á því sviði í æsku sinni, og úr
því varð að bæta, ef hann vildi
verða maður með mönnum í liinu
nýja kjörlandi sínu og því var að
taka til óspiltra mála og ná haldi
á þeim öflum, sem gátu flutt hann
að því takmarki. Honum var það
ekki nóg að kynnast mönnum eða
málefnum landsins, heldur varð
hann að geta staðið þar öðrum
jafnfætis livar sem var og undir
öllum kringumstæðum. Þetta var
nú ekkert smáræðis takmark fyrir
26 ára gamlan mann, undirbún-
ingslausan, að því er skólamentun
■snerti, en Wilhelm var stórhuga
gæddur af skaparans hendi, óbil-
andi minni og viljakrafti, sem
aldrei lét bifast, óvanalega skörp-
um námsgáfum og skilningi, svo
leiðin upp á þá sigurhæð varð
honum ekki eins torsótt og' ætla
mætti, fyrir mállausan mann í
framandi landi. Því takmarki náði
hann, að geta af mikilli þekkingu
rætt við hvern sem var á ensku
máli jafnt sem íslenzku, ekki að-
eins um landsins gagn og nauð-
synjar, lieldur líka um hin dýpri
viðfangsefni mannsandans, svo
sem heimsbókmentir og listir.
Arið 1908 var sá, er þessar lín-
ur ritar staddur heima á íslandi.
Var eg þá samtíða í Reykjavík, um
tíma, séra Sigurði prófasti Gunn-
arssyni frá Stykkishólmi, sem nú
er nýlega látinn. Töluðum við oft
um Ameríku og Islendinga. Segir
þá séra Sigurður einu sinni við
mig: ‘ ‘ Ekkert skil eg í því, hversu
fljótt þið Islendingar mannist
þarna í Ameríku, t. d. hann AYil-
helm Paulson. Hann er einn sá
fróðasti og skemtilegasti maður,
sem eg hefi hitt.“ Wilhelm hafði
þá verið lieima nokkrum sinnum í
erindum Kanada-stjórnar.
Þegar vestur til Winnipeg kom,
þar sem Wilhelm settist að og bjó
lengst af, tók hann strax mikinn
og' ákveðinn þátt í málum landa
sinna, því bæði hefir þörfin fyrir
samband þeirra á milli verið ljós
fyrir honum og eins hitt, að í eðli
sínu var liann atliafnamaður. Að
vísu var félagslíf Islendinga í
AVinnipeg ekld f jölskrúðugt á þeim
árum, né lieldur voru þeir marg-
mennir, en með lionum jókst þeim
máttur og megin. Pjörið svall í
æðum þessa unga manns. Hann
var fríður sýnum, djarfur í fram-
göngu, gáfaður vel, glaður í við-
móti og flestum samlöndum sínum
betur máli farinn, fyndinn og
skemtilegur í framsetning málsins,
—Mark Twain Vestur-lslendinga
þegar í byrjun og' út alla æfi sína.
Um lífsskoðun YVilhelms mætti
rita langt mál, því hún var að
mörgu eftirtektai'verð og auðug,
en þess er ekki kostur í þessu tak-
markaða máli. Minna mætti þó á
orð hans sjálfs er féllu lionum af
vöi’uni í ræðu, er hann flutti á
Þorrablóti í Winnipeg árið 1908,
sem nokkurri skýringu varpa á þá