Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1935, Page 137

Wilhelm H. Paulson
119
í málnm Fyrsta lúterska safnaðar
í Winnipeg og lúterska kirkjufé-
lagsins öll sín starfsár hér vestra.
Gretur saga hvorugs þess félags-
skapar verið skráð, án þess að Wil-
liehns sé getið. Á fyrri árum voru
starfsmenn eins og Wilhelm kall-
aðir góðir safnaðarmenn. Síðar
þegar andstöðumar mögnuðust
voru þeir nefndir flokksmenn og
var Wilhelm einn af sterkustu
flokksmönnum. En þegar andstæð-
ur og flokkar sækjast á, gránar oft
gamanið og vinátta, friður og vel-
vild spillist. Þó var það ekki svo
um Wilhelm, hann var ekki óvinur
nokkurs manns. Andstaða lians til
manna og málefna var hrein og
ærleg. Hann hafði sínar skoðanir
á hlutunum og hélt þeim fram og
barðist fyrir þeim fordildarlaust,
og til þess fanst honum liann liafa
fullan rétt. Þann sama rétt viður-
kendi hann lijá andstæðingum sín-
um, en hataði allan yfirdrepsskap
og undirferli, hver sem í hlut átti.
Wilhelm Paulson var þjóðrækn-
ismaður í orðsins fylsta og bezta
skilningi. Hann kunni manna bezt
að meta feðraarfinn andlega.
Hann var partur af íslenzku þjóð-
inni og skildi að hann livorki gat
né heldur vildi slíta það samband
sem tengdi hann henni. Hann
hafði sjálfur lifað súrt og sætt með
henni. Hann þekti erfiðleika henn-
ar, stríð hennar, vonir hennar og
vonbrigði og allar þær raddir, nei,
allar raddir náttúru íslands end-
urhljómuðu í sál hans frá því að
hann steig hér fvrst á land og
þangað til að hann var lagður nár
í gröf sína. Sögu þjóðar sinnar
þekti hann úti í yztu æsar. Ljóð
íslenzku skáldanna las liann og
skildi og sumar þessar ljóðabæk-
ur kunni hann spjaldanna á milli
og með öllu öðru sem út kom, að
minsta kosti á síðari mannsöldrum,
á íslandi og vert var að lesa, fylgd-
ist hann. Ef að nokkur maður hef-
ir nokkurn tíma lagt rækt við og
unnað því fegursta og bezta, sem
þjóðararfurinn íslenzki á, þá var
það Willielm. Hversvegna gjörði
hann það! Af því liann fann til
nautnarinnar og menningarþrosk-
ans, sem það veitti honum. En
þrátt fyrir þá fullvissu og stað-
reynd gekk Wilhelm aldrei fram
tijá neinni mentalind, sem hann
átti kost á, er bætt gat við þekkingu
hans eða aukið skilning hans, þó
honum væri hugðnæmast að láta
hljómblæ íslenzkra ljóða og list-
fengs málsdeikaum sál sína. Hann
lagði líka, og ekki síður, rækt við
feðraarfinn vegna þess að liann sá
og skildi manna bezt livaða þýð-
ingu hann hafði fyrir vestur-flutta
Islendinga. Sjálfur hafði hann
reynt menningargildi lians og hann
vissi að liann hafði sama gildi til
gengis og menningar fyrir alla
aðra landa sína, sem að honum
vildu sinna. Hann skildi líka ofur
vel að þjóðararfurinn var sú eina
taug, sem gat lialdið íslenzku fólki
saman liér í dreifingunni, svo að
það týndist ekki og tapaðist og
sykki í hið blendna þjóðlífshaf.
Þess vegna eggjaði hann landa
sína sýknt og heilagt á að geyma
þjóðararfinn á meðan unt væri, og
glata ekki sjálfum sér.
1 Þjóðræknisfélagi Vestur-ls-
lendinga var Wilhelm einlægur og
ágætur starfsmaður. Hann var
einn í Heimfararnefnd þess, er
undirbjó lieimförina árið 1930 og