Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1949, Side 49

FRÁ ÝMSUM ÁTTUM
47
stundina lifði það á draumalandi
fortíðarinnar.
Eftir helgi-athöfnina við gíginn,
hófst skrúðgangan. Klerkur stígur
niður af klöppinni, gengur aftur á
bak upp úr skálinni og klifrar upp á
klettaborgina. Þaðan gefur hann
fólkinu bendingar óg skipanir, með
því, að sveifla bambústönginni sitt
á hvað. Skipast mannfjöldinn í
skrúðgönguna, sem farin er niður
að strönd. Skal enginn hafa augun
af prestinum á þeirri leið; og verða
því allir að ganga aftur á bak, frá
hlíðarbrún til sjávar. En þangað
eiga þeir að vera komnir um sól-
setur; því meðan sól rennur í sæ,
ganga allir í bað. Og er það hátíðar-
lok.
Skrúðganga þessi er hið mesta
afrek, og mundu fáir leika, aðrir
en Mandalir. í þessari pílagrímsför
tók hvert mannsbarn þátt, og reynd-
ist hún sérstaklega erfið þeim, sem
báru hvítvoðunga og höfðu ung
börn með sér. En hver hjálpaði öðr-
um. Menn og konur skiptust á um,
að bera börnin; og hinir yngri og
hraustari studdu þá sem eldri voru
°g minni máttar. Engum leyfðist að
ueyta matar eða drykkjar á göng-
unni; og var þetta hið mesta harð-
rétti, þar sem Mandalir frömdu al-
drei föstur endranær. Þó held ég,
að ekkert hafi tafið fyrir ferðinni
meir en það, að mega aldrei láta
augun hvarfla frá klerknum á
blettaborginni. Nokkrum sinnum
§af hann merki til stuttra hvílda;
eu þrátt fyrir það lofaði ég minn
saela fyrir að vera laus við þennan
leiðangur. Og í stað þess að skamm-
ast mín fyrir, að flatmaga mig í gras-
mu og gæða mér á ljúffengum ald-
inum, kendi ég í brjósti um þessa
vini mína, sem lögðu þessi undur
á sig fyrir liðna tíð. Þótt um það,
varð ég að viðurkenna, fyrir sjálf-
um mér, að margif leggja talsvert
á sig fyrir trú sína, þó hún sé þeim
ekki eins örugg og hjartnæm, eins
og trú þessara barna náttúrunnar.
Einkennilegt að trúin, sem sögð er
andlegs eðlis, skuli krefjast líkam-
legrar áreynslu, þrauta, og jafnvel
kvala. Fyrir mitt leyti fanst mér,
að samband við almættið og hin
hinstu rök, næðist helst með því,
að hvíla skrokkinn í góðviðrinu, á
guðsgrænni jörðu; finna sumar-
blæinn fara um sig ósýnilegum
höndum alvalds; hlusta á fuglasöng-
inn, og narta í gómsætt brauðaldini.
Enda reyndist andríki mitt ekki
meira en svo, að ég sofnaði út frá
hugarórum mínum.
Ég vaknaði við, að mér fanst
mér hafa verið kastað fram úr rúm-
inu. Hafði ég þó ekki haft kynni af
því húsgagni um fleiri ár. Ég sett-
ist upp og þurkaði stírurnar úr aug-
unum; en þegar ég ætlaði að koma
fótunum fyrir mig, rauk ég út af
eins og dauðadrukkinn væri. Ekki
var ég lengi að átta mig á, hvað
um var að vera. Þetta var ekki í
fyrsta skifti, sem ég fann fjörkippi
eldguðsins. Engum verður bilt við
þá, sem ala aldur sinn milli vestur-
strandar Ameríku og Austurlanda.
Hér gat þó bráð hætta vofað yfir,
ættu eldsumbrotin sér stað í iðrum
eyjarinnar, eftir að hafa legið niðri
frá ómunatíð. Eins líklegt var,
að þau ættu upptök sín annars stað-
ar. En hvort sem var, voru Man-
dalir í hættu staddir; því á eyjum
Kyrrahafsins valda jarðskjálftarn-