Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1954, Page 113

bækur
95
undarlegt, þegar það er athugað, að
bókina skrifaði ensk ógift stúlka á
síðari árum Viktoríu-tímabilsins,
þegar velsæmis tilfinningin og hátt-
prýðin voru á svo háu stigi hjá
ensku hefðarfólki, að stúlka mátti
ekki, að sögn, nefna tarf, heldur
varð hún að kalla dýrið karlkyns kú
(male cow). En þessi bók er nú samt
meira en siðfágað stofuhjal, þó þess
gæti reyndar innan um og saman
við. Nafn bókarinnar er tekið úr
einu kvæði Longfellows, og ræður
sjálfsagt nokkru um sölu hennar á
bókaborðinu. Sagan fer að mestu
fram í heilsuhæli í Sviss, þar sem
sjúklingar hýrast um lengri eða
skemri tíma. Sumir deya, aðrir
dvelja þar langvistum, og enn aðrir
fá heilsu og hverfa á brott. Kunn-
mgsskapur hefst, sem smábreytist
til annars og meira. Svo er um aðal-
persónur sögunnar, sem svo leiðir til
sorgar og vonbrigða. En hér er
ekkert óskaplegt. Dauðinn er aðeins
iokaþáttur þess, sem átti upphaf.
Og það skeður svo sjaldan, að þeir
sem unnast deyi á sömu stundu.
Bn bókin er svo innileg og hrein,
og andar frá sér þvílíkri hlýu og
astúð undir hrjúfu yfirborði sögu-
betjanna, að varla getur hjá því
farið, að lesandinn verði að dálítið
betri manni við lesturinn — svona í
bráðina.
Bókin er þýdd á eðlilegt og við-
feldið mál. Ég reyndi að ná í hana
b frummálinu, en tókst það ekki —
e5 víst ekki lengur fáanleg hér á
s°fnum, enda eru nú yfir sextíu ár
siðan hún var rituð. Síðan hún kom
yf fyrst á íslensku er yfir tuttugu
dr og er þetta nú þriðja útgáfan.
Bkki man ég til, að hún hafi verið
til sölu hér vestra, og er það leitt.
Þóroddur Guðmundsson
frá Sandi:
SEFAFJÖLL, Ijóð
Þetta er sjötta bókin frá hendi
Þórodds, en þriðja ljóðabókin. Fyrst
kom Villiflug 1946, þá Anganþeyr
1952 og nú Sefafjöll 1954. Helmingur
bókarinnar eru frumkveðin ljóð, en
hitt þýtt. Yfirleitt eru þessi kvæði
lýrisk og mjúk áferðar. Lýrisk
kvæði byggjast einkum á hljóm og
blæbrigðum og þeim unaði, sem
veitist í fögrum orðum og hljóðfalli,
og mega því ekki dæmast frá sama
sjónarmiði og heimsádeilu-, heim-
spekis- eða mannfélagsmála kvæði,
sem vitanlega geta verið snildar-
verk, en þarfnast síður stuðnings í
leikandi rími eða hrynjandi hljóm-
um. Með þessu er þó ekki verið að
gefa í skyn, að kvæðin séu ekkert
nema hljómur, því á bak við ytri
lýsingar og skrúð felst alla jafnan
einhver dýpri hugsun. Nefnum sem
dæmi Imbrudaga og Norður. Þar
liggur að baki hin aldagamla þrá
Njarðar og Skaða eftir því sem
tapað er eða liðið. í Heimþrá, sem
virðist vera kveðið eftir spítalavist,
eru þessar gullfögru línur:
Öll mannleg tign verður aö metast á
gullna vog
og mælikvarða, sem nær yfir dauða
og gröf.
Hún taknar vorn þroska, vors hugar
heitustu log,
í hlutfalli því, sem vér fengum í
vöggugjöf.
I hvaða kvæðabók sem er má
altaf merkja þau kvæði, sem orðið
hafa til fyrir innri þörf, enda eru
þau jafnan bestu kvæðin. í þessari
bók eru til kvæði, sem eru meira