Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1956, Page 88

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1956, Page 88
70 TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA Evrópubúa, trú forfeðra þeirra, lög og siði. Arngrímur tókst ferð á hendur til Kaupmannahafnar haustið 1592 í erindagerðum fyrir Guðbrand biskup. Þar hafði hann vetursetu og endurnýjaði kunningsskap við ýmsa skólabræður sína og kennara. Marg- ir sóttust eftir að fræðast af honum um fornfræði. Arngrímur fræddi þá um margt er snerti ísland, íslend- inga og fornbókmenntir þeirra. Á næsta ári skipaði Kristján konung- ur IV. {1588—1648) prófessor Niels Krag til þess að rita sögu Dana. Krag tók á móti handritum sem Söguritarinn Andrés S. Vedel hafði safnað á því tímabili sem honum var falið það starf. Meginið af þeim handritum var verk Arngríms. Krag komst bráðlega að því að þau gögn sem nauðsynleg voru til þess að framkvæma . þetta verk voru út á íslandi. Vitanlega hafði Saxo Gram- maiicus <1114—1206), ritað sögu Dana í sextán bókfells bókum, Hisiorica Danica, sem náði fram til 1186, en hún var ekki talin nema að nokkru leyti ábyggileg.* Niels Krag ‘AlfræSibókin “Americana” hefir þetta aS segja um Sögu Saxa:.......hinar fyrri bækur bera mikinn keim af ímynduðum frásögnum úr fornsögum Danmerkur. Fyrstu níu bindin geta naumast kallast ábyggileg." Arngrímur notaSi eingöngu Islenzk fornrit við samningu bóka sinna. Vi?5 samningu Sögu Dana notaöi hann Knytlingasögu, Skjöldungasögu, Heims- kringlu og aörar lconungasögur, ásamt at- riðum úr Islendingasögunum. Handrit Saxa voru týnd I 300 ár, en komu loks I leitirnar áriö 1500 og voru þá fyrst gefin út. Fyrstu níu handritin voru þýdd á ensku og gefin út I tveim stórum bindum af Norroena Society 1907, I safninu "Norroena Anglo-Saxon Classics.” í safn- inu eru 15 stór bindi, og voru níu af þeim þýdd úr íslenzku. Flestar me'Ö ítarlegum formálum ásamt löngum athugasemdum. skrifaði Arngrími og fór þess á leit að hann safnaði á íslandi fyrir sig gögnum sem snertu sögu Dana og sendi sér handrit þess efnis. Arn- grímur svaraði 'honum að íslending- ar væru tregir á að láta frá sér hand- ritin, sem þeir hefðu varðveitt i mörg hundruð ár sem dýrmætan fjársjóð; þau væru þaullesin á öllum heimilum á landinu. Þar eð Arngrímur hafði aðgang að íslenzkum fornritum, skipaði Dana- konungur hann þann 17. apríl 1596 sem aðstoðarsöguritara Dana. Enn- fremur sendi konungur skipunar- bréf til Islendinga þess efnis að þeir skyldu aðstoða Arngrím við verk hans með því að lána honum bók- fellsbækur og rit, er snertu Sögu Dana. Arngrímur var nú laus við rektors- stöðuna, en var aftur á móti að- stoðarmaður Guðbrandar biskups, sem var, eins og að ofan er sagt, óhraustur. Tók hann nú rösklega til starfa, safnaði gögnum fyrir sögu Dana, rannsakaði heimildir samdi næsta sumar tvær bækur a latínu, fremur litlar; Sögu Orkn- eyja og Sögu Svíþjóðar (sem undir- stöðu undir Sögu Danmerkur). Þetta gerði hann til þess að hafa sem víö- áttumest svið í huga áður en hann ritaði Sögu Dana. Bækur þessar sendi hann með haustskipinu ti Danmerkur árið 1596. Árið eftir rit aði hann Sögu Noregs og Sögu Dan merkur; tvær stórar bækur í b° fellsbandi. Hann sendi þessar bse ur til Níels Krags um haustið, gat þess að árangurinn væri naum ast virði verksins. Til þess að safna efni í þessar bækur varð hann a
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152
Page 153
Page 154
Page 155
Page 156
Page 157
Page 158
Page 159
Page 160
Page 161
Page 162
Page 163
Page 164
Page 165
Page 166
Page 167
Page 168
Page 169
Page 170
Page 171
Page 172

x

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga
https://timarit.is/publication/895

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.