Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1956, Síða 88

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1956, Síða 88
70 TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA Evrópubúa, trú forfeðra þeirra, lög og siði. Arngrímur tókst ferð á hendur til Kaupmannahafnar haustið 1592 í erindagerðum fyrir Guðbrand biskup. Þar hafði hann vetursetu og endurnýjaði kunningsskap við ýmsa skólabræður sína og kennara. Marg- ir sóttust eftir að fræðast af honum um fornfræði. Arngrímur fræddi þá um margt er snerti ísland, íslend- inga og fornbókmenntir þeirra. Á næsta ári skipaði Kristján konung- ur IV. {1588—1648) prófessor Niels Krag til þess að rita sögu Dana. Krag tók á móti handritum sem Söguritarinn Andrés S. Vedel hafði safnað á því tímabili sem honum var falið það starf. Meginið af þeim handritum var verk Arngríms. Krag komst bráðlega að því að þau gögn sem nauðsynleg voru til þess að framkvæma . þetta verk voru út á íslandi. Vitanlega hafði Saxo Gram- maiicus <1114—1206), ritað sögu Dana í sextán bókfells bókum, Hisiorica Danica, sem náði fram til 1186, en hún var ekki talin nema að nokkru leyti ábyggileg.* Niels Krag ‘AlfræSibókin “Americana” hefir þetta aS segja um Sögu Saxa:.......hinar fyrri bækur bera mikinn keim af ímynduðum frásögnum úr fornsögum Danmerkur. Fyrstu níu bindin geta naumast kallast ábyggileg." Arngrímur notaSi eingöngu Islenzk fornrit við samningu bóka sinna. Vi?5 samningu Sögu Dana notaöi hann Knytlingasögu, Skjöldungasögu, Heims- kringlu og aörar lconungasögur, ásamt at- riðum úr Islendingasögunum. Handrit Saxa voru týnd I 300 ár, en komu loks I leitirnar áriö 1500 og voru þá fyrst gefin út. Fyrstu níu handritin voru þýdd á ensku og gefin út I tveim stórum bindum af Norroena Society 1907, I safninu "Norroena Anglo-Saxon Classics.” í safn- inu eru 15 stór bindi, og voru níu af þeim þýdd úr íslenzku. Flestar me'Ö ítarlegum formálum ásamt löngum athugasemdum. skrifaði Arngrími og fór þess á leit að hann safnaði á íslandi fyrir sig gögnum sem snertu sögu Dana og sendi sér handrit þess efnis. Arn- grímur svaraði 'honum að íslending- ar væru tregir á að láta frá sér hand- ritin, sem þeir hefðu varðveitt i mörg hundruð ár sem dýrmætan fjársjóð; þau væru þaullesin á öllum heimilum á landinu. Þar eð Arngrímur hafði aðgang að íslenzkum fornritum, skipaði Dana- konungur hann þann 17. apríl 1596 sem aðstoðarsöguritara Dana. Enn- fremur sendi konungur skipunar- bréf til Islendinga þess efnis að þeir skyldu aðstoða Arngrím við verk hans með því að lána honum bók- fellsbækur og rit, er snertu Sögu Dana. Arngrímur var nú laus við rektors- stöðuna, en var aftur á móti að- stoðarmaður Guðbrandar biskups, sem var, eins og að ofan er sagt, óhraustur. Tók hann nú rösklega til starfa, safnaði gögnum fyrir sögu Dana, rannsakaði heimildir samdi næsta sumar tvær bækur a latínu, fremur litlar; Sögu Orkn- eyja og Sögu Svíþjóðar (sem undir- stöðu undir Sögu Danmerkur). Þetta gerði hann til þess að hafa sem víö- áttumest svið í huga áður en hann ritaði Sögu Dana. Bækur þessar sendi hann með haustskipinu ti Danmerkur árið 1596. Árið eftir rit aði hann Sögu Noregs og Sögu Dan merkur; tvær stórar bækur í b° fellsbandi. Hann sendi þessar bse ur til Níels Krags um haustið, gat þess að árangurinn væri naum ast virði verksins. Til þess að safna efni í þessar bækur varð hann a
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172

x

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga
https://timarit.is/publication/895

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.