Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1958, Page 46
28
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA
alt einhvernveginn“ . . . Á emigranta
húsinu var Sigvaldi litli umkomu-
laust tökubarn, sem fluttist með
Skarðshjónunum út á Ströndina, en
eftir að þangað kom, varð hann
brátt fóstursonur þeirra. í vestur-
íslenzku frumbýli þektist hvorki
tökubarn né hreppsómagi.
Svo var víða hart í búi á Strönd-
inni, að Vilhjálmi fanst líkara ís-
lenzkri fátækt en Vesturheims vel-
megun, eins og vesturfara-agentarn-
ir höfðu útmálað lífið í Ameríku.
Hafði þeim þó yfirsézt um þann kost
frumbýlisins, sem bætti upp fyrir
baslið og skortinn. — Það var góð-
viljinn. Hver skaraði eld að annars
köku, eins og einn æti og yrði mett-
ur við að seðja sult annara, og bætti
húsakynni sín með því að hjálpa
öðrum til að koma þaki yfir höfuð
þeirra. Það var því líkast, að allir
vissu hvað Skarðsbúrinu leið. Væri
það tómt, mátti Anna eiga von á,
að grannkonur hennar kæmu í
heimsókn til að skrafa við hana, en
höfðu tekið með sér eitthvað matar-
kyns, annaðhvort af því þær höfðu
meira en þær þurftu með, eða leit-
uðu álits hennar á því, sem þær
höfðu matreitt eða bakað . . . Það
var annað, að búa til slátur á ís-
landi, úr blessuðu rúgmélinu, en
óvinarins haframélshratinu hérna í
Ameríku . . . Þá tók tíma, að komast
upp á að búa til ætt gerbrauð . . .
Menn sem áttu báta og net fiskuðu
meira en þeir komust yfir, og spurðu
Vilhjálm, hvort Anna gæti ekki not-
að nokkrar bröndur í soðið. Og áður
en þau komu kálgarðsholu í lag, óx
svo vel í öðrum görðum, að úr þeim
var garðmetið borið að Skarði, svo
það yrði ekki ónýtt! Eins var það,
ef Vilhjálmur var að verki, sem
reyndist óvönum einyrkjanum ofur-
efli, var ætíð einhver til að létta
undir með honum. „Þegar neyðin er
stærst, er hjálpin næst.“ Hann hafði
aldrei haft ástæðu til að leggja mik-
ið upp úr því spakmæli. Til þesS
var hann ekki nógu trúaður. Nu
reyndist það satt — „en mönnum
að þakka, 1. s. g.,“ hugsaði Vilhjálm-
ur með sér og brosti. Á íslandi kveið
hann morgundeginum, þegar ekki
var matur til næsta máls á Skarði,
þó aðrir hefðu nóg. Á Ströndinni
leið enginn eins lengi og skorturinn
varð ekki almennur. Og það kom
ekki fyrir svo um munaði. Hér voru
ný met á mönnum og málefnum-
Mannvirðingar fóru meira eftir þvl
hversu einn miðlaði öðrum, en hva
mikið hann komst yfir. Og því val
helzt að vænta örlyndis og hjálp'
semi af þeim, sem bezt komust
Og Vilhjálmur þráði það mest, a
komast í tölu þeirra, sem litu eftir
því, að nýir innflytjendur liðu ekki
skort. En þeir komu árlega inn
nýlenduna . . . Góðviljinn lá í 1° .
inu og það var bjart yfir Ströndinn1,
Þó bar skugga yfir Skarð, og at 1
upplag Vilhjálms sök á því.
Alt til þessa hafði Dísa litla þvJ
nær tilbeðið föður sinn, elt hann a
röndum og þvælst fyrir honum, n
sem hún náði til hans, þar sem
var að verki. Hún var nú altaf 111
Sigvalda, tökubarninu, ómaganu
Útséð um að hann færi frá Skai^
Þó séra Símon hefði boðizt til a^
finna drengnum annan samastað, a
tók Anna það. Hún hafði te
móðurlegan eignarrétt á einst^
ingnum. Og hvað sem henni
treysti hún sér ekki til að sVl