Fréttablaðið - 15.12.2012, Blaðsíða 44
15. desember 2012 LAUGARDAGUR| HELGIN | 44
legar, nema 40 milljörðum evra
eða um 6.600 milljörðum íslenskra
króna, og í sumarlok neyddist hér-
aðið til að sækja um aðstoð í neyð-
arsjóð sem stjórnvöld í Madríd
settu á laggirnar til að aðstoða
sjálfsstjórnarhéruðin á Spáni.
Það er þessi vonlausa staða og
vonbrigði með viðbrögð stjórn-
valda í Madríd við vandræðum
Katalóníu sem hefur glætt sjálf-
stæðisbaráttu héraðsins nýju
lífi, en hún hefur sótt í sig veðrið
undanfarin þrjú ár og náði nýjum
hæðum 11. september síðastliðinn,
á þjóðhátíðardegi Katalóníu, þegar
allt að 1,5 milljón manns safnaðist
saman í miðborg Barcelona og
krafðist sjálfstæðis.
Æ fleiri hafa sannfærst um að
Katalóníu væri betur borgið sjálf-
stæðri heldur en sem hluta Spánar,
enda er hún ríkasti hluti landsins
og flytur út gríðarlega mikið af
vörum og þjónustu. Fólki svíður
það hversu miklir skattar renna til
Madríd og finnst of lítið koma til
baka. En þeir eru samt margir sem
efast um að rétt sé að slíta sam-
bandinu á svo viðkvæmum tíma í
efnahagslífinu. Enn aðrir vilja alls
ekki að leiðir skilji og telja Kata-
lóníu þarfnast Spánar jafn mikið
og Spánn þarfnast hennar.
Katalónía – best í heimi!
Hvorum megin borðsins sem íbúar
Katalóníu sitja virðast þeir upp
til hópa stoltir af sinni menningu
og vilja hlúa að henni. Katalónska
er tungumálið sem hér er talað og
hljómar eins og einhvers konar
blanda af ítölsku og spænsku. Þeim
fer fjölgandi sem kæra sig ekki um
að nota spænsku, eða réttara sagt
kastilísku, í daglegum samskiptum
og á mörgum veitingastöðum eru
matseðlar eingöngu á katalónsku.
Þjóðarstoltið lýsir sér líka í því
að vörur úr héraðinu eru kyrfi-
lega merktar. Það er engu líkara
en að ekkert jafnist á við landbún-
aðarframleiðslu Katalóníumanna,
hún sé hollari, betri og ferskari
en annar matur. Annað dæmi sem
kallar á samanburð við Ísland.
Í kosningum í lok nóvember síð-
astliðnum gerðu frambjóðendur
margir hverjir út á þjóðarstoltið.
Sá sem gekk lengst þar var án vafa
Artur Mas, forseti heimastjórnar-
innar og formaður hægriflokksins
CiU, sem að lokinni kröfugöngunni
11. september setti skyndilega
þjóðaratkvæðagreiðslu um fram-
tíðarsamband Katalóníu við Spán
á oddinn. Á auglýsingaspjöldum á
götum úti og framan á bæklingum
sem bornir voru í hvert hús birtist
hann með hendur útbreiddar eins
og frelsarinn sjálfur og horfði
ákveðinn fram á við. Að baki
honum blöktu sjálfstæðisfánar.
Myndmálið var ekki flókið: Fylgið
mér og ég mun gjöra yður frjáls.
Óvissa um þjóðaratkvæðagreiðslu
Að formaðurinn skyldi stilla sér
upp á þennan máta þurfti ekki
að koma á óvart, enda hafði hann
rofið þing og boðað til kosninganna
til að freista þess að ná hreinum
meirihluta á þingi. Þannig hefði
hann fengið umboð kjósenda til að
krefjast þjóðaratkvæðagreiðslu
um sjálfstæði Katalóníu og hefði
óhræddur getað haldið áfram að
skera niður í velferðarkerfinu.
Þó að flokkur hans héldi naum-
lega völdum var ósigur fólginn í
sigrinum. Svo fór að CiU tapaði 12
þingmönnum á ævintýrinu, úr 62
í 50. Artur Mas ofmat augljóslega
stöðu sína, en hins vegar bættu
sjálfstæðissinnar á þinginu stöðu
sína í heildina. Nú stendur Mas
frammi fyrir því að þurfa helst
að mynda meirihluta með vinstri-
flokknum ERC, sem berst vissu-
lega fyrir sjálfstæði, en hefur and-
styggð á niðurskurðar áætlunum
CiU og hafa látið ganga mjög á
eftir sér um að setjast í stjórn með
flokknum. Nýjustu tíðindi benda
þó til þess að samkomulag muni
nást á milli flokkanna.
Eitt er þó víst, að litríku fán-
arnir munu enn um sinn blakta
yfir veðursælum torgum Barce-
lona, hvort sem hún verður
nokkurn tíma höfuðborg sjálf-
stæðs ríkis eður ei. Sjálfstæðis-
sinnar geta þó huggað sig við að
í fótboltanum getur enginn sagst
vera þeim æðri. Barcelona trónir
þar efst, í spænsku deildinni.
Eftirfarandi samræður áttu sér stað á stigagangi nýja heimilis
okkar brottfluttu Íslendinganna skömmu eftir flutningana til
Barcelona: „Já, svo þið eruð Íslendingarnir – ykkur tókst það!“
Við horfðum spurnaraugum á þennan hressa nýja nágranna
okkar, enda alls kostar ómeðvituð um að hafa tekist nokkur
skapaður hlutur sem þessum mann gæti verið kunnugt um.
„Þið sögðuð bless við Dani. Við ætlum líka að segja bless,“
sagði hann þá, bauð okkur velkomin í húsið og stökk upp á
næstu hæð í nokkrum laufléttum skrefum.
Margir sjálfstæðissinnar hér í Katalóníu þekkja sögu Íslands,
smáþjóðarinnar sem sleit sig úr sambandi við Dani. Ef Ís-
lendingum tókst það þá hljótum við að geta það líka, segja þeir.
Íslendingar eru líka þekktir fyrir að hafa hafnað Icesave-samn-
ingunum, sem þótti bera vott um að þeir létu ekki auðkýfinga
kúga sig. Þá eru furðumargir meðvitaðir um að á Íslandi hafi
stjórnmálamenn og auðkýfingar verið lögsóttir eftir hrun og að
ný stjórnarskrá sé í smíðum.
FINNA SAMHLJÓM MEÐ ÍSLENDINGUM
Þegar jólin nálgast verður
lítill kúkandi karl áberandi
í gjafavöruverslunum í
Barcelona. Þetta er Kúkar-
inn, El caganer, og honum
þykir mörgum Katalóníumönnum
ómissandi að stilla upp á meðal
annarra skrautmuna um jól.
Kúkarinn er vinsæll safngripur
og fæst í mörgum útgáfum.
Til er kúkandi Elvis, kúkandi
Obama og kúkandi Angela
Merkel, svo einhver dæmi
séu nefnd. Nýjasti Kúkarinn í
hópnum er að sjálfsögðu sjálf-
stæðissinni í takt við tíðarandann
og styður sig við sjálfstæðisfána
þar sem hann léttir á sér.
KATALÓNSKI KÚKARINN
➜ Atvinnuleysi er um
22,5 prósent, mest meðal
ungs fólks undir 25 ára aldri,
en um helmingur þess er
atvinnulaus. Talað er um
„ni-ni“-kynslóðina, sem
stendur fyrir „ni estudia,
ni trabaja“, og lýsir tilveru
þeirra sem stunda ekki nám
eða hafa lokið námi en
fá ekki vinnu.
Hólmfríður Helga
Sigurðardóttir
skrifar frá Katalóníu
ALLTUMLYKJANDI SJÁLFSTÆÐISBYLGJA Hér sjást fylgismenn Arturs Mas, forseta heimastjórnarinnar og formanns hægriflokksins CiU, bera risastóran sjálfstæðisfána yfir höfði sér, á kosningafundi skömmu fyrir
kosningar sem fram fóru í Katalóníu í lok nóvember. Það er ómögulegt að ganga lengra en fáeina metra í Barcelona um þessar mundir án þess að reka augun í sjálfstæðisfánann.
VISCA ISLANDIA Lifi Ísland stendur á þessum fána sem hangir utan á yfirgefnu húsi
sem stjórnleysingjar hafa eignað sér í Gracia-hverfi í Barcelona.
M
YN
D
/H
Ó
LM
FR
ÍÐ
U
R
H
EL
G
A
SI
G
U
RÐ
AR
D
Ó
TT
IR
M
YN
D
/H
Ó
LM
FR
ÍÐ
U
R
H
EL
G
A
SI
G
U
RÐ
AR
D
Ó
TT
IR
FR
ÉT
TA
BL
AÐ
IÐ
/A
P
FRÉTTABLAÐIÐ/AP