Fréttablaðið - 15.12.2012, Page 112

15. desember 2012 LAUGARDAGUR| HELGIN | 72
Á annan í jólum verður fyrsta kvikmyndin í seríu Peter Jackson um Hobbitann frum-sýnd. Þessi nýsjálenski leikstjóri gerði garð-
inn frægan með þríleik sínum um
Hringadróttinssögu J.R.R. Tol-
kien, en Hobbitinn er byggður á
samnefndri bók eftir hann frá
árinu 1937.
Hobbitinn var fyrsta skáldsaga
Tolkiens í fullri lengd og var hann
35 ára þegar hann skrifaði hana.
Segir hún frá ævintýrum Bilbó
Bagga eftir að hafa fundið hinn
títt nefnda töfrahring, sem gegndi
lykilhlutverki í þríleiknum. Peter
Jackson hefur skipt bókinni niður
í þrjá hluta, svo úr verður annar
þríleikur, en stefnt er á að frum-
sýna þriðju myndina sumarið 2014.
Lord of the Rings-þrí leikurinn
er orðinn áratugagamall, en glæsi-
leikinn hefur síður en svo fölnað
með árunum, þó tækninni fleyti
sífellt fram. Helsta tækni nýjung
Hobbitans er sennilega sú að
myndin er tekin í 48 römmum á
sekúndu, í stað 24 ramma, en það
hefur verið venjan síðan um mið-
bik 3. áratugar síðustu aldar.
Aukning rammafjölda um
helming hefur í för með sér
gríðar legar breytingar á útliti og
áferð myndarinnar. Það, ásamt
síaukinni há skerpu stafrænna
myndavéla, finnst sumum draga
sjón rænar misfellur fram í dags-
ljósið, og tala um að sviðsmynd og
búningar verði óraunverulegri en
ella. En Jackson hefur tröllatrú á
römmunum 48, segir þá koma sér-
staklega vel út í þrívídd, og telur
að almenningur taki þeim opnum
örmum að aðlögunartíma loknum.
Del Toro lét sig hverfa
Lengi vel var það hinn mexíkóski
Guillermo Del Toro sem hugðist
leikstýra Hobbitanum, en þá áttu
myndirnar að vera tvær. Lang-
dregnar fjármálaflækjur töfðu hins
vegar framleiðsluna og Del Toro tók
pokann sinn í maí 2010. Jackson tók
við leikstjórastólnum seinna sama
ár og dembdi sér í tökur í ársbyrjun
2011, en þær fóru fram víðs vegar
um Nýja Sjáland og í Pinewood-
myndverinu á Englandi.
Ýmislegt gekk á við gerð mynd-
arinnar. Til stóð að tökur færu
fram mun víðar, en nýsjálenski
ferðamannaiðnaðurinn hóf upp
raust sína, og gagnrýndi fram-
leiðendur myndarinnar harðlega
fyrir að vinna gegn hagsmunum
túrisma í landinu. Á endanum féll-
ust framleiðendur á það að gera
myndirnar á Nýja-Sjálandi að
mestu. Það gerðu þeir eftir að hafa
fengið vilyrði um niðurgreiðslu frá
ríkinu.
Þá vöknuðu grunsemdir um
lélegan aðbúnað dýra við kvik-
myndatökurnar, og fullyrðir nafn-
laus heimildarmaður að 27 skepnur
hafi drepist vegna vanrækslu á
tökustað. PETA-samtökin létu hafa
það eftir sér að þau skildu ekki
hvers vegna tæknibrellumeistari
á borð við Peter Jackson þyrfti að
notast við alvöru dýr.
Traustur leikhópur
Jackson klikkar þó seint á því að
nota alvöru leikara. Martin Free-
man fer með hlutverk Bilbó Bagg-
ins, en Hobbitinn er saga hans.
Freeman kannast ein hverjir við
úr bresku gamanþáttunum The
Office, en þar hrelldi hann vinnu-
félaga sinn ítrekað með því að setja
heftarann hans í ávaxtahlaup. Und-
anfarið hefur Free man leikið dr.
Watson í verðlaunaþáttunum Sher-
lock fyrir BBC, við góðan orðstír.
Ianarnir tveir, þeir McKellen
og Holm snúa aftur, en þeir
voru báðir í Hringadróttins-
sögu, McKellen sem seiðkarlinn
Gand álfur en Holm sem Bilbó
Baggins á efri árum. Þá eru þau
Orlando Bloom, Christopher Lee,
Cate Blanchett, Hugo Weaving og
Elijah Wood einnig á sínum stað.
Sem fyrr er það Andy Serkis sem
fer með hlutverk furðuskepnunnar
Gollris, en framfarir í tölvutækni-
brellum á síðustu tíu árum gera
það að verkum að hann er jafnvel
glæsilegri en síðast.
Gagnrýnendur ósammála
Samanburðurinn við fyrri trí-
lógíu Jackson er óumflýjanlegur,
og væntingarnar í garð Hobbit-
ans eru að sjálfsögðu gríðar legar.
Fyrstu viðbrögð gagnrýnenda eru
í jákvæðari kantinum, en þó er
myndin sögð of löng, og ekki eru
allir á eitt sáttir um ofurskerpuna.
Blaðamaður veftímaritsins Slate
líkir myndgæðunum við heima-
myndbönd frá 9. áratugnum en
Rolling Stone kvartar undan því
að myndin sé 45 mínútur að byrja.
Martin Freeman fær hrós frá
blaðamanni The New Yorker, sem
telur hann mun skemmtilegri aðal-
leikara en Elijah Wood var í Lord
of the Rings, og Variety líkir Peter
Jackson við leikstjórann goðsagna-
kennda, David Lean.
Það er viðbúið að allir og ömmur
þeirra muni mynda sér skoðun á
Hobbitanum. Fyrir marga er það
aðgöngumiðans virði að sjá hvern-
ig 48 rammar á sekúndu koma út.
Munu þeir ná fótfestu, eða verður
þetta skammlíf bóla?
➜ Freeman kannast ein-
hverjir við úr bresku gaman-
þáttunum The Office, en þar
hrelldi hann vinnufélaga sinn
ítrekað með því að setja heft-
arann hans í ávaxtahlaup.
Hobbitinn rétt handan við hornið
Spennan liggur í loftinu og jaðrar við að vera óbærileg. Bílaplan verslunarinnar Nexus troðfylltist klukkustundum áður en
miðasalan hófst. Fólk tók sér frí í vinnunni til þess að ná góðum stað í röðinni. Já, stærsta kvikmynd ársins er á leiðinni.
SEIÐKARLINN SNÝR AFTUR Sir Ian McKellen endurtekur hlutverk sitt sem Gandálfur.
GÓÐUR BILBÓ Martin Freeman þykir þrælskemmtilegur í Hobbitanum.
Áður en Peter Jackson sneri sér að áferðarfögrum stórmyndum bjó hann
til hræódýrar splattermyndir á Nýja-Sjálandi.
Myndirnar þóttu svæsnar, þó aðaláherslan væri á svartan húmor og
kjánalæti, en á árabilinu 1987 til 1992 sendi leikstjórinn frá sér költ-
þrennuna sem upphaflega vakti athygli á honum, og samanstendur hún af
myndunum Bad Taste, Meet the Feebles og Braindead. Umfjöllunarefnin
voru uppvakningar, æludrykkja, afhausanir, og öll þau kynferðislegu
afbrigðilegheit sem hægt er að hugsa sér.
Hefði einhver látið sér detta það til hugar að Jackson ætti eftir að verða
einn vinsælasti og áhrifamesti leikstjóri heims, hefði viðkomandi verið
talinn brjálaður.
Árið 1994 gerði hann síðan hina hádramatísku og margverðlaunuðu
Heavenly Creatures, en hún lagði grunninn að ferli hins nýja og „dannaða“
Peter Jackson, sem virtist loksins hafa hlaupið af sér hornin.
Subbuleg fortíð
Nafn: Peter Jackson.
Fæddur: 31. október 1961.
Staður: Pukerua Bay, Nýja-Sjáland.
Fyrsta kvikmynd í fullri lengd:
Bad Taste árið 1987.
Þá var hann 26 ára.
Leikstýrði Fellowship of the Ring
árið 2001.
Þá var hann 40 ára.
Fékk ONZ-orðuna (Order of New
Zealand) árið 2012.
Þá var hann 51 árs.
Sérviska: Leikstýrir berfættur.
Nafn: J.R.R. Tolkien.
Fæddur: 3. janúar 1892.
Staður: Bloemfontein, Suður-
Afríku.
Fyrsta skáldsaga í fullri lengd:
Hobbitinn árið 1937.
Þá var hann 35 ára.
Skrifaði Fellowship of the Ring árið
1954.
Þá var hann 62 ára.
Fékk CBE-orðuna (Commander of
the Order of the British Empire)
árið 1972.
Þá var hann 80 ára.
Sérviska: Reykti pípu.
➜ Feður Hobbitans
Haukur Viðar
Alfreðsson
haukur@frettabladid.is