Læknablaðið - 01.12.1975, Síða 76

130
LÆKNABLAÐIÐ
þeirra, sem 26. launaflokkinn skipa, sé starfi
þeirra svo háttað, að um aukatekjur sé að
ræða, sem beinlínis leiða af starfinu.
Kjaranefnd L.I. sat árið 1971 allmarga fundi
með samninganefnd fjármálaráðuneytisins. Á
fundum þessum var leitazt við að gera sér
grein fyrir því, hver vera skyldu mánaðarlaun
héraðslækna úr ríkissjóði miðað við kvaðir
þær og skyldur, sem embættisbréf til héraðs-
iækna legði þeim á herðar, svo og hvernig
tími þeirra nýttist að öðru leyti til lækninga-
starfa. Gengið var út frá því meginsjónarmiði,
að gæzluskylduþör/ í hverju héraði væri 720
stundir á mánuði. Samkvæmt ákvæðum samn-
ingsins var hverjum 3 gæzlustundum jafnað til
einnar vinnustundar. Til fullra vinnuskila þarf
starfsmaður að vinna 166 stundir á mánuði. Á-
ætlað var, hversu margar stundir færu til em-
bættisstarfa (sbr. erindisbréf), hve margar
stundir nýttust til skipulagðrar vinnu á lækn-
ingastofu, svo og hve margar stundir nýttust
vegna bráðra útkalla.
Niðurstöður útreikninga urðu þær, að i
Þeim héruðum, þar sem fleiri læknar en hér-
aðslæknirinn störfuðu, bæri honum nær ó-
skert 26. flokks laun úr ríkissjóði. Á full skil
vantaði innan við 5%. I þessu sambandi má
geta þess, að tími til embættisstarfa var alls
staðar áætlaður hinn sami, þótt augijóst sé,
að mun meiri timi hlýtur að fara til slikra
starfa, þar sem grundvöllur er fyrir fleiri en
einn lækni til starfa. 1 þeim héruðum, þar sem
einn læknir (héraðslæknirinn) starfar. var það
álit fundarmanna, að hann skilaði 120 gæzlu-
stundum umfram full skil (166).
Fyrir hverja gæzlustund skyldi greiða kr.
65.00 eða samtals kr. 7.800.00 í grunnlaun
umfram óskert grunnlaun 26. flokks.
Af hálfu kjaranefndar L.I. var fallizt á, að
umræddar kr. 7.800.00 skyldu einungis greidd-
ar í þeim héruðum, sem upptalin eru i 6. gr.
læknaskipunarlaganna frá árinu 1965, almennt
kölluð læknishéruð með staðaruppbót. Fyrir
hönd L.I. gat kjaranefndin sætt sig við þessa
lausn, þar sem um er að ræða geysilegan mun
á þeim og öðrum einmenningshéruðum, sem
yfirleitt eru miklu fjölmennari, og læknirinn
á að nokkru leyti kost á vinnuskiptum við ná-
grannalækni. Dæmi: Hvols- og Helluhérað í
Rangárþingi, Laugaráss-, Hveragerðis- og Eyr-
arbakkahéruð í Árnessýslu, Borgarnes- og
Kleppjársreykjahéruð í Borgarfirði, Stykkis-
hólms- og Ólafsvíkurhéruð á Snæfellsnesi, Ak-
ureyrar- og Dalvikurhéruð í Eyjafirði og Húsa-
vikur- og Breiðamýrarhéruð í Þingeyjarsýslu
o.fl.
Þegar hér var komið sögu, hafði ekki verið
reiknað með þeim aukatekjum, sem héraðs-
læknar hefðu af lyfjasölu. Erindisbréf til hér-
aðslækna mælir svo fyrir, að þeir annist sölu
lyfja, þar sem ekki séu sérstakar lyfjabúðir.
Er því vandséð, hvort réttmætt sé, að slíkar
tekjur skuli hafa áhrif á embættislaun héraðs-
lækna. Engu að síður féllst kjaranefnd L.í. á
það, að 26. flokks launin yrðu skert um 10%
i þeim héruðum, sem héraðslæknirinn hefði á
hendi lyfjasölu. Kemur þetta sérstaklega hart
niður á læknum í „staðaruppbótarhéruðunum".
Vegna fólksfæðar er velta í lyfjasölu miklu
minni en annars staðar, þau eru oft afskipt
um samgöngur og því hættara á vörurýrnun
sökum fyrningar, og síðast en ekki sízt má bú-
ast við, að læknaskipti séu þar tíðari en ann-
ars staðar.
Laun til héraðslækna eru nú greidd með
þrennum hætti: 1. Óskert laun skv. 26. flokki,
2. 90% af 26. flokks launum og 3. 90% af 26.
flokks launum, að viðbættum kr. 7.800.00.
Sérstök áherzla skal lögð á það, að allar
líkur benda til þess, að umræddar kr. 7.800.00
í grunnlaun umfram 26. fl. launa, hefðu komið
til greiðslu í öllum einmenningshéruðum, ef
ekki hefði verið fyrir hendi 6. gr. læknaskip-
unarlaga frá árinu 1965.
Kjaranefnd L.I. tók það skýrt fram oftar
en einu sinni, að „staðaruppbótin" væri ekki
til umræðu á þessum fundum. Þar væri um að
ræða sérstaka lagasetningu gerða í því skyni
að laða lækna til starfa í þau héruð, sem erfið-
ast hefði reynzt að fá lækna til að skipa.
LAUNIN KR. 7.800.00 ERU GREIDD FYRIR
INNTA ÞJÓNUSTU OG EIGA EKKERT
SKYLT VIÐ „STAÐARUPPBÓT".
Fyrir héraðslæknastéttina sem heild leiddu
þessir umræðufundir til verulegra kjarabóta.
Þær leiða einnig í Ijós, hversu störf og skyldur
héraðslækna ásamt óhóflegu vinnuálagi hafa
verið lítils metin fram að þessu.
Síðan umrætt samkomulag var gert, hefur
þeim iæknum, sem 6. gr. læknaskipunarlag-
anna frá árinu 1965 á við, ekki verið greidd %
byriunarlaun til viðbótar föstum launum, eins
og þó er tekið skýrt fram í nefndum iögum að
gert skuli. Hvert héraðið á fætur öðru er
auglýst laust til umsóknar, og um kjör er m.a.
vísað til 6. gr. margnefndra iaga.
1 flestum þeim héruðum, sem upp eru talin
í 6. gr. laganna frá 1965, voru laun áður greidd
skv. 20. launaflokki.
Hiá þeim læknum, sem í þessum héruðum
starfa, er um mjög óverulega kiarabót að
ræða, sé fallið frá „staðaruppbótinni". Sérstak-
lega er þetta áberandi. Þegar haft er í huga,
að laun háskólamenntaðra manna hækkuðu
yfirleitt mun meira en annarra við samnings-
gerðina 1970.
Kjaranefnd L.I. lítur svo á. að ríkissjóður
eigi ógoldin laun til þeirra héraðslækna, sem
starfað hafa í þeim læknishéruðum, sem upp
eru talin í 6. gr. læknaskinunarlaga frá árinu
1965. Nema hin ógoldnu laun % byrjunarlaun-
um í viðkomandi héruðum frá 1. júlí 1970 til
þess dags, að umrædd lög yrðu úr gildi numin
með lögum.
Jafnframt leyfir nefndin sér að benda á, að
forsendur fyrir þeim hlunnindum. sem um
ræðir í téðum lögum frá árinu 1965. eru ekki
siður fvrir hendi nú en þá. Afnám laganna
telur hún neikvætt, og mun það leiða til þess,
að erfiðara verður að fá þangað lækna til
starfa eftir en áður.
Undirritaður hefur átt viðtöl við hæstvirta