Læknablaðið - 15.09.1994, Blaðsíða 51

LÆKNABLAÐIÐ 1994; 80
321
framkvæmd, einnig blóðrannsóknir og holsjár-
skoðun, ásamt því að sýni voru tekin úr slím-
húð í magahelli (tafla II).
I upphafi og við hverja komu (tafla II) voru
einkenni sjúklinga skráð: 1) Verkur fyrir bring-
spölum á daginn 2) á nóttunni 3) brjóstsviði og
4) ógleði. Reynt var að meta hversu mikil ein-
kennin voru með stigagjöf, 0 = engin, 1 = væg,
2 = meðal, 3 = mikil. Einkenni voru talin 1)
væg, ef þau trufluðu ekki eðlilegt líf, 2) meðal,
ef þau tufluðu stundum eðlilegt líf og 3) mikil,
ef þau trufluðu alltaf eðlilegt líf.
Sjúklingarnir fengu ítarlegar upplýsingar
varðandi tilgang rannsóknarinnar, eðli með-
ferðarinnar og hugsanlegar aukaverkanir
hennar.
Holsjárskoðanirnar voru framkvæmdar á
speglanadeildum St. Jósefsspítalans í Hafnar-
firði og Borgarspítalans. Rannsóknin fór fram
á tímabilinu frá mars 1991 til desember 1993.
Við tölfræðilega útreikninga var stuðst við
Fisher’s exact test.
Niðurstöður
Sextíu sjúklingar tóku þátt í rannsókninni.
Lyfjameðferðin skiptist þannig að 30 sjúkling-
ar fengu DMT og 30 sjúklingar fengu DMA
meðferð. Enginn tölfræðilegur munur var á
þessum tveimur hópum þegar litið er til kyns,
aldurs, lengdar meltingasárasögu eða reyk-
ingasögu (tafla III). Skeifugarnarsár höfðu 50
sjúklingar (83,3%) en 10 sjúklingar (16,7%)
höfðu magasár. Af þeim sjúklingum sem
greindust með skeifugarnarsár, fengu 25 DMT
og 25 DMA en af þeim sem höfðu magasár
fengu fimm DMT og fimm DMA (tafla III).
Meðalaldur sjúklinganna með magasár var
59,9 ár, en þeirra sem höfðu skeifugarnarsár
var 52,1 ár.
Árangur meðferðar var metinn í 12 mánuði
frá lokum þriggja lyfja meðferðar. CLO prófið
var framkvæmt í öllum tilvikum og var sam-
svörun niðurstaðna mjög góð við vefjarann-
sókn og/eða ræktun sem gerðar voru í lang-
flestum tilvikum. Aðeins einu sinni (við þriggja
mánaða eftirlit) reyndist ræktun og vefjarann-
sókn neikvæð þegar CLO próf var jákvætt
(falskt jákvætt).
Einum mánuði eftir lok meðferðar voru 54
sjúklingar (90%) CLO neikvæðir en sex sjúk-
lingar (10%) héldust CLO jákvæðir. Marktæk-
ur tölfræðilegur munur (p = 0,024) var á H.
pylori neikvæðum í DMA- (24 sjúklingar) og
Number of patients
Figure. Ulcer recurrence in six H. pylori + ve patients
DMT (30 sjúklingar) hópi (tafla IV). Við eins
árs eftirlit varð einn sjúklingur til viðbótar
CLO jákvæður, en hann hafði verið H. pylorí
neikvæður við eins, þriggja og sex mánaða eft-
irlit frá lokum þriggja lyfja meðferðar. Af 53
sjúklingum, sem voru CLO neikvæðir við 12
mánaða eftirlit, voru 30 (100%) meðhöndlaðir
með DMT, en 23 (77%) með DMA meðferð
(tafla V). Tölfræðilega marktækur munur (p =
0,0105) var milli hópanna. Kannað var hvort
þeir sex sjúklingar, sem ekki svöruðu DMA
meðferðinni (tafla IV), voru að einhverju leyti
frábrugðnir þeim sem svöruðu meðferð (DMT
eða DMA) með tilliti til kyns, aldurs, staðsetn-
ingar meltingarsárs (skeifugörn eða maga),
tímalengdar sárasögu, fyrri notkunar sýkla-
lyfja, meðferðarheldni og reykingasögu. Ekki
reyndist neinn marktækur munur á þessum
sjúklingum.
Einn sjúklingur sem varð CLO neikvæður
eftir þriggja lyfja meðferð (DMA) fékk melt-
ingarsár á eftirlitstímanum og hafði hann notað
NSAID lyf skömmu fyrir holsjárskoðun. Allir
sem héldust H. pylori jákvæðir fengu sár á
eftirlitstímanum eftir einn mánuð (þrír sjúk-
lingar), þrjá mánuði (einn sjúklingur), sex
mánuði (einn sjúklingur) og 12 mánuði (einn
sjúklingur) (mynd). Fimm sáranna voru
skeifugarnarsár og eitt var magasár. Langflest-
ir þeirra (94%) sem héldust H. pylori neikvæð-
ir og voru án meltingarsára urðu einkennalaus-
ir, en þrír (6%) kvörtuðu um brjóstsviða (tveir
sjúklingar vægan = 1, einn sjúklingur meðal =
2), vegna vélindabakflæðis. Þeir sem héldust
H. pylori jákvæðir og fengu síðar endurtekin
sár, lýstu líkum einkennum og í upphafi með-
ferðar.
Aukaverkanir voru tíðar og komu fyrir hjá