Læknablaðið - 15.07.1997, Blaðsíða 26

492
LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83
Heilsutengd lífsgæði
Tómas Helgason, Júlíus K. Björnsson, Kristinn Tómasson, Snorri Ingimarsson
Helgason T, Björnsson JK, Tómasson K, Ingimars-
son S
Health-rclated quality of life
Læknablaðið 1997; 83: 492-502
Introduction: With increasing technology in med-
icine and possibilities to extend life, interest for
studying health-related quality of life, i.e. the sub-
jective well-being of patients against the background
of their diseases, accidents or treatment, has in-
creased. The purpose of this paper is to introduce a
self administered test for health-related quality of
life, the IQL (Icelandic Quality of Life), and to show
how it differentiates between groups of patients and
to encourage the use of such tests in clinical work
and research. The reliabiiity and validity of the IQL
has been shown to be acceptable.
Mcthod and material: The IQL had 30 questions and
visual analogue items which measure 11 aspects of
health-related quality of life. Raw scores for each
subscale and for the total test are transformed into
T-scores in order to make results easily comparable.
The test was administered to a totai of 219 persons in
four groups of patients and disabled.
Results: The test differentiates the more severely ill
and disabled persons from the less severely ill. Each
subscale except pain differentiates the groups from
each other, showing a specific profile for each
group. There is a high correlation between health
and social aspects of the test as well as between
health and satisfaction with life and well-being. The
health-related quality of life of alcoholics was lowest
in this study.
Discussion: The test can be used, both in research
and clinical work, in spite of the fact that the current
version of it has not been tried out in a representa-
tive sample of the population. The test is included in
an appendix.
Conclusion: Health is of major importance for the
quality of life. Health-related quality of life needs to
Frá geðdeild Landspítalans. Fyrirspurnir, bréfaskipti: Tóm-
as Flelgason, geðdeild Landspítalans, 101 Reykjavík.
Lykilorð: lífsgæði, heilsa, fötlun, spumingalisti.
be studied in order to evaluate the patients fully and
their need for health service as well as its effects.
Keywords: quality of life, heatth, handicap, questionnaire.
Ágrip
Inngangur: Með aukinni tækni til lækninga
og möguleikum á að lengja líf fólks hafa augu
manna í vaxandi ntæli beinst að heilsutengdum
lífsgæðum, það er líðan og lífsfyllingu með
hliðsjón af heilsufari, sjúkdómum, slysum og
meðferð. Á undanförnum árum höfum við
unnið að þróun prófs á íslensku til þess að hægt
sé að bera saman heilsutengd lífsgæði (HL),
sem eru metin huglægt af hverjum einstaklingi,
HL-prófið. Áreiðanleiki og réttmæti þess hef-
ur reynst viðunandi. Tilgangur þessarar grein-
ar er að kynna prófið og hvernig það aðgreinir
heilsutengd lífsgæði mismunandi sjúklinga-
hópa og hvetja til notkunar slíkra prófa í klín-
ískri vinnu og við rannsóknir.
Efniviður og aðferðir: HL-prófið var með 30
spurningum og kvörðum sem varða 11 þætti
heilsutengdra lífsgæða. Grunneinkunnum fyrir
hvern þátt og prófið í heild var breytt í T-
einkunnir til þess að auðvelt væri að bera nið-
urstöðurnar saman. Prófið var lagt fyrir 219
manns úr fjórum hópum sjúklinga og fatlaðra
og niðurstöður úr þeim bornar saman.
Niðurstöður: Prófið aðgreindi þá veikari og
fötluðu frá hinum minna veiku. Einstakir þætt-
ir prófsins að frátöldum verkjuni aðgreindu
hópana hvern frá öðrum, þannig að hver hópur
hefur sína sérstöku mynd (prófíl). Pað var mik-
il fylgni milli heilsufarslegra og félagslegra
þátta prófsins og eins milli heilsufars og vel-
líðanar. í þessari rannsókn voru lífsgæði
áfengissjúklinga lökust.
Umræða: Prófið er þegar nothæft við rann-
sóknir og í klínísku starfi þó að það hafi enn
ekki verið staðlað á slembiúrtaki fólks. Það er
birt í viðauka.