Læknablaðið - 15.01.1998, Qupperneq 7

LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84
7
Sick Children við Great Ormond Street á Eng-
landi og Boston Children’s Hospital í Banda-
ríkjunum. Höfum við þannig getað boðið
sjúklingum okkar upp á fyrsta flokks þjónustu,
annars vegar með því að leysa úr þeim vanda-
málum sem okkur er fært hér heima, hvort sem
það er gert með aðgerðum eða í hjartaþræð-
ingu, en hins vegar með því að senda sjúkling-
inn utan. Þá höfum við einnig farið þá leið að
fá hingað til lands sérfræðinga að utan til að
hjálpa okkur hér heima. Sem dæmi má nefna
að nokkuð algengum galla, opinni fósturæð
(patent ductus arteriosus), var til skamms tíma
lokað með skurðaðgerð. Frá árinu 1994 hefur
þetta vandamál verið leyst í hjartaþræðingu
þar sem æðinni er lokað með því að setja
„tappa“ í hana. Fengum við til liðs við okkur
þekktan sérfræðing frá Children’s Hospital í
Boston til að koma okkur af stað og frá þeim
tíma hefur þessi aðgerð verið framkvæmd á
yfir 30 íslenskum börnum. Hefur legutími styst
úr átta dögum, sem er meðallegutími eftir
brjóstholsaðgerð, í tæpa tvo daga, en í helm-
ingi tilvika höfum við getað sent sjúklinginn
heim samdægurs.
Því er þó ekki að leyna að það hefur verið
meiri erfiðleikum bundið að fá TR til að sam-
þykkja að greiða götu lækna að utan hingað til
lands en að fá að senda sjúklingana á sjúkrahús
erlendis. Kann það að skjóta skökku við þar
sem sjúkrahúsdvöl erlendis í 7-10 daga kostar
um tvær milljónir króna. Það mætti vissulega
velta fyrir sér þeim möguleika að fá hingað
hjartaskurðlækna, taugaskurðlækna og jafnvel
sérfræðinga úr fleiri sérgreinum kostaða af TR
í stað þess að senda sjúklingana úr landi. Mætti
þar koma til hugarfarsbreyting.
En fyrst farið er að tala um kostnað í þessu
sambandi má spyrja hvort unnt sé að ná kostn-
aði niður á einhvern hátt, þegar um er að ræða
meðferð erlendis, og hvaða leiðir væru færar til
þess?
Að koma þjónustunni á fót hérlendis er ein
leið sem farin hefur verið eins og áður hefur
verið drepið á. Að gera samning við erlent
sjúkrahús um tiltekna þjónustu er annar mögu-
leiki og hefur þegar verið gert í tengslum við
líffæraflutninga. Jafnvel væri möguleiki á að fá
erlend sjúkrahús til að gera tilboð um tilteknar
aðgerðir. Þessi atriði eru verð frekari íhugun-
ar. Kemur til greina að læknar sem senda sjúk-
linga utan til aðgerða verði tengiliðir við slíka
samningagerð, enda oft um að ræða flóknar og
fjölþættar aðgerðir, jafnvel oft fleiri en ein að-
gerð á sama sjúklingi.
Það er því nokkuð ljóst að við eigum enn um
ókomin ár eftir að leita til lækna erlendis vegna
meðferðar á íslenskum sjúklingum, hvort sem
okkur líkar það betur eða verr. Ekki er óhugs-
andi að enn fleiri meðferðarform eigi eftir að
líta dagsins ljós, auk þeirra sem við nú þegar
þurfum að leita eftir annars staðar og þarf þá
að taka afstöðu til þess er þar að kemur. Sömu-
leiðis þurfum við að halda kostnaðarvitund
okkar vakandi, leita leiða til að halda kostnaði
í skefjum hvort sem lausnin er fólgin í því að
senda sjúklinga utan eða í því að fá fagfólk að
utan til að hjálpa okkur hér heima.
Hróðmar Helgason