Læknablaðið - 15.04.1999, Qupperneq 100

368
LÆKNABLAÐIÐ 1999; 85
Fréttatilkynning
/
Evrópsk rannsókn á átröskunum á Islandi
Hér á landi stendur nú yfir
rannsókn á átröskunum. Er
rannsóknin þáttur í samvinnu-
verkefni 20 Evrópuþjóða inn-
an COST áætlunar Evrópu-
sambandsins, nánar tiltekið
COST ACTION B6. Rann-
sóknin er vel skipulögð og hef-
ur eflt mjög rannsóknarstarf á
átröskunum í Evrópu frá upp-
hafi samstarfsins. Nú þegar
hafa yfir 4000 einstaklingar
gerst þátttakendur í rannsókn-
inni í 20 Evrópulöndum. Vægi
rannsóknarinnar eykst all veru-
lega vegna fjölda þátttakenda
í henni. Með rannsókn þessari
fást vonandi mikilvægar far-
aldsfræðilegar upplýsingar til
uppbyggingar á þjónustu fyrir
framtíðina.
Á undanförnum árum hefur
átt sér stað í nágrannalöndum
Af umönnun ...
Framhald af bls. ???
lögn, eða að minnsta kosti
seinka henni verulega. Sama
gildir um viðbótarlegudaga
sem sjúklingar, sérlega hinir
eldri, þurfa til að jafna sig eftir
brátt sjúkdómsástand.
Heimaumönnun er lausnar-
orð dagsins og hver vill ekki
vera heima hjá sér eins lengi
og hægt er? En það er ekki
umhyggja að senda sjúklinga
heim án þess að athuga hvaða
aðstaða sé heima til umönnun-
ar. Sú aðstaða er á stundum
svo bágborin að hún stuðlar
beinlínis að skjótri endurinn-
lögn. Þörfin á vistunarplássum
fyrir veikburða gamalt fólk
veltur á hundruðum. Ef
stjórnmálamenn bæru um-
okkar veruleg uppbygging á
þjónustu og úrræðum fyrir ein-
staklinga með átraskanir til að
draga úr langtíma vanda og
fylgikvillum þeirra. Tilgangur
rannsóknarinnar er að kanna
einkenni sjúklinga sem koma
til meðferðar vegna átraskana,
lystarstols, lotugræðgi og ár-
áttukennds ofáts, ennfremur á
að kanna hvers konar þjónustu
þeir njóta, utan sjúkrahúss, á
sjúkradeildum, sérgrein með-
ferðaraðila. lengd meðferðar,
lengd og tíðni eftirmeðferðar
og hvernig sjúklingum vegnar
yfir 30 mánaða tímabil frá því
að fyrsta viðtal fer fram. At-
hugað verður hver þáttur erfða
er í sjúklingahópnum og stefnt
er að því að rannsaka það nán-
ar í samvinnu við Islenska
erfðagreiningu.
hyggju fyrir þessu fólki, ætti
það að vera þeim forgangs-
verkefni að mæta þessari þörf.
Það virðist ekki vera, en heil-
brigðisstéttir geta stuggað við
þeim með því að slaka á sparn-
aðar- og hagræðingarkröfun-
um og láta meðvitundina um
dýra sjúkrarúmið aldrei yfir-
skyggja umhyggjuna fyrir hin-
um sjúka á hvaða aldri sem
hann er.
HEIMILDIR
Ami Böðvarsson. Islensk orðabók.
Reykjavik: Bókaútgáfa Menningar-
sjóðs 1963.
Jóhann S. Hannesson. Ensk-íslensk orða-
bók. Reykjavík: Öm og Örlygur
1991.
Cleasby R, Vigfússon G, Cleasbye W. An
Icelandic-English Dictionary 1975.
Riis R Ældre og gamle i sygehusene.
NordMed 1998; 113: 135.
Reynt verður að ná sam-
vinnu við sem flesta sjúklinga
sem eru til meðferðar vegna
átraskana á öllum helstu heil-
brigðisstofnunum þar sem slík
meðferð fer fram. Rannsóknin
mun verða framkvæmd með
stöðluðum spurningalistum
og þannig verða skráðar lýð-
fræðilegar breytur og aðrar
upplýsingar. Síðan verður
fylgst með hvernig þessum
sjúklingahópi vegnar með til-
liti til sjúkdómseinkenna
næstu tvö og hálfa árið eftir að
meðferð hefst. Verður það
gert með mánaðarlegum við-
tölum og útfyllingu stuttra
spurningalista. 1 lok rann-
sóknartímans verður gangur
og ástand metið á sambærileg-
an hátt og við upphaf með-
ferðar. í upphafi meðferðar
verða tekin blóðsýni til þess
að mæla blóðhag, elektrólýta,
einnig verða framkvæmd
ýmis hormónapróf. Auk þess
verður sermi og heilblóð fryst
og geymt til mælinga á leptíni
og erfðarannsókna í samvinnu
við íslenska erfðagreiningu.
Rannsókn þessi er fyrsta
læknisfræðilega COST verk-
efnið hér á landi. Þær upplýs-
ingar sem safnað verður um
þessa sjúklinga verða sam-
bærilegar við upplýsingar sem
safnað er annars staðar innan
þessa samstarfsverkefnis.
Gerir það samanburð við aðr-
ar rannsóknir sem unnar eru
innan COST Action B6 mögu-
legan og eykur þar með gildi
allra rannsókna samstarfs-
verkefnisins.
Rannsóknin verður fram-