Læknablaðið : fylgirit - 01.07.1995, Side 24

24
LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
Formenn félagsins eru taldir upp á bls. 26 í
blaðinu, auk gjaldkera og ritara, flestir þeirra
hafa aðeins verið eitt til tvö ár í embætti að undan-
teknum Guðmundi Karli Péturssyni, sem gegndi
formannsstarfinu í 16 ár samfellt, 1950-1965.
Menn hafa yfirleitt ekki sóst eftir því og sumir
verið tregir til að taka að sér embættið.
Hvernig hefur svo Læknafélag Akureyrar
gegnt hlutverki sínu þessi 60 ár sem það hefur
verið við lýði? Áður en lengra er farið er fróðlegt
að kynnast viðhorfi Jóns Sigurðssonar forseta til
félagsskapar yfirleitt. Hann segir í grein, sem
heitir „ Umfélagsskap og samtök“ og birtist í Nýj-
um félagsritum, fjórða ári, 1844:
„Nafnfrœgur maður á Þýskalandi hefur farið
þeim orðum umfélagsskap: „Enginn hlutur“, seg-
ir hann, „vekur svo mjög og lífgar og sambindur
framtakssemi manna, gáfur og krafta eins og fé-
lagsskapur og samtök til hvers sem vera skal. Það
er fersk uppspretta alls dugnaðar og menntunar,
velgengni og kjarks hvers manns og lands. Hver
einstakur maður, eins í lœgstu stéttunum, fœr við
það mikla framför, menntast og siðast og hugur
hansfœr allur œðri stefnu, vegna þess að honum er
ávallt bent á æðri augnamið og œðri lög en hann
þekkti áður“. “ Par á Jón Sigurðsson við hin vekj-
andi, örvandi og siðandi áhrif hverskonar félags-
skapar.
En um Læknafélag Akureyrar er það að segja,
að það hefur ekki verið stöðnun eða kyrrstaða í
því á þessu árabili. Öllu heldur hefur gróið undan
því einkum þó á síðustu tveimur til þremur ára-
tugum. Félagatala þess hefur aukist úr níu með-
limum á næstfyrsta ári þess 1935 upp í 64 á þessu
ári, 1994. Fræðslustarfsemi þess hefur aukist og
eflst, fræðsluerindum hefur fjölgað og þau hafa
orðið yfirgripsmeiri, víðfeðmari og dýpri en fyrst í
stað og á síðari árum hafa verið tekin upp málþing
þar sem fjallað hefur verið um ákveðin viðfangs-
efni eða þemu, séð frá mismunandi hliðum á sama
fundi. Má óhætt segja, að erindin hafi stuðlað að
áframhaldandi námi og símenntun áheyrenda eft-
ir því sem þau hafa orðið fjölbreyttari og nýjungar
í læknisfræði og sérgreinum hennar verið kynnt-
ar.
Fjárhagslegir hagsmunir félagsmanna hafa yfir-
leitt farið batnandi á þessum 60 árum, laun og
tekjur þeirra hafa hækkað, íbúðarhúsnæði þeirra
stækkað, utanlandsferðum þeirra fjölgað mjög og
bfll eða bílar nú í hvers manns eigu, en árið 1934
átti enginn læknir hér bíl. Líklega hafa fundir í
félaginu hjálpað til við að koma á gagnkvæmum
kynnum innbyrðis meðal félagsmanna og bætt
félagsanda þeirra. Þá hefur félagið komið fram
endrum og sinnum í hlutverki þrýstihóps með
Pétur Jónsson, læknir á Akureyri 1928-1968.
bréfaskriftum, einkum þegar um hefur verið að
ræða að framkvæmdir eða innkaup á búnaði hafa
dregist úr hömlu á sjúkrahúsinu. Húsnæði bæði á
sjúkrahúsinu og heilsugæslustöðinni hefur aukist
að miklum mun í tíð félagsins og stækkaði síðast í
ársbyrjun 1993 þegar Kristnesspítali var samein-
aður FSA fyrir endurhæfingar- og öldrunarsjúk-
linga.
Vísindaleg læknisfræði er ung og hófst ekki að
ráði fyrr en á síðasta fjórðungi 19. aldar. Hún
færðist í aukana og tók stökk fram á við seint á
fjórða áratugi og snemma á fimmta áratugi þess-
arar aldar með tilkomu sýklalyfja, sem unnu bug á
bakteríum án þess að skaða líkamann. Pá varð á
skömmum tíma auðið að ráða við lungnabólgu og
hvers konar sýkingar og fáum árum síðar við
berkla. Á sjötta áratugnum og þar á eftir komu
ýmis ný lyf fram, virk lyf við háþrýstingi, krans-
æðaverkjum, hjartabilun, lungnabjúg, asthma-
köstum, fullorðinssykursýki, geðlyf við þung-
lyndi og geðklofa og gigtarlyf og seinna magasár-
slyf. Pá breyttist læknisstarfið úr því sem áður var
mestmegnis fólgið í viðtalsmeðferð með grein-
ingu og skýringu á eðli sjúkdómsins í nýtingu
tækni og vísinda. Sumir sjúkdómar sem áður voru
lítt viðráðanlegir eru nú orðnir læknanlegir og þar
með talinn helmingur allra krabbameina, að því
er skýrslur herma. Ekki verður á móti mælt að