Sagnir - 01.04.1990, Side 29
„Ó, vesalings tískunnar þrælar."
A áruin si'ðari heimsstyrjaldarinnar hljó}> fjörkipyur í skemmtanalíf Reykjavíkur, erlendu hermennirnir
sáu m.a. til pess. Margar dætur höfuðstaðarins fengu tækifæri til að læra nýja dansa, sem pær dönsuðu oft
með niiklum tilprifum.
veita og efla samfara boðun hinnar
alþjóðlegu siðfágunar. Nútíminn
hafði unnið land í Reykjavík. Hann
heillaði unga fólkið og á stríðsárun-
um breikkaði bilið milli þess og
hinna eldri. Eftir stríð myndaðist
hins vegar gjá milli fullorðna fólks-
ins og ungu kynslóðarinnar. Gjá
sem var sama eðlis og sú sem
myndaðist milli „Reykjavíkurstúlk-
unnar", sem var að alast upp í bæn-
um, og móðurinnar, sem var
nýkomin úr sveitinni með sín gildi
og sitt uppeldi, og skáldkonan tal-
aði um í útvarp árið 1940. „Vesal-
ings tískunnar þrælar", sem kveðið
var um í háðstóni á þriðja áratugn-
um, voru boðberar nýs tíma, tíma
sem margt eldra fólk skildi ekki, og
raunar heldur ekki sumir hinna
yngri, og fjölmargir áttu ákaflega
erfitt með að laga sig að. Peir voru
boðberar nútímans. En það er „allt
önnur Ella"!
Tilvísanir
1 „Háir hælar." Rústnur 17. nóv. 1923.
2 Þórður Einarsson: „Tískan." Eimreiðin
okt.-des. 1941, 372.
3 Argus: „Reykjavík." Morgunblaðið 12. nóv.
1919.
4 Dagblað 5. des. 1925.
5 „Reykjavíkurlífið í augum þýsks vísinda-
manns." Morgunblaðið 19. sept. 1926.
6 „Reykjavíkurlífið í augum þýsks vísinda-
manns." [Athugasemd blaðsins á eftir
greininni], Morgunblaðið 19. sept. 1926.
7 Guðmundur Kamban: „Reykjavíkurstúlk-
an." Eimreiðin 1929, 217-218.
8 Lífsjátning. Endurminningar Guðtnundu El-
íasdóttur söngkonu, Ingólfur Margeirsson
skráði, Rv. 1981, 42-43.
9 Guðmundur Kamban: „Reykjavíkurstúlk-
an", 220.
10 Halldór Laxness: „Dreingjakollurinn og
íslenska konan." Af menningarástandi, Rv.
1986, 103-104. Upphaflega birtist greinin í
Morgunblaðinu 9. ág. 1925.
11 Guðmundur Kamban: „Reykjavíkurstúlk-
an", 223.
12 Guðmundur Kamban: „Reykjavíkurstúlk-
an", 227-228.
13 Guðmundur Kamban: „Reykjavíkurstúlk-
an", 230-231.
14 Guðmundur Kamban: „Reykjavíkurstúlk-
an", 232.
15 Pétur Magnússon frá Vallanesi: „Kynjöfn-
unarstefnan." Eimreiðin jan.-mars 1939,
78-79.
16 Pétur Magnússon frá Vallanesi: „Kynjöfn-
unarstefnan", 81.
17 Pétur Magnússon frá Vallanesi: „Kynjöfn-
unarstefnan", 82-83.
18 Karl Strand: „Reykjavíkurstúlkan 1939."
Vikan nr. 5 1939, 4, 21. — Þórarinn Guðna-
son: „Reykjavíkurstúlkan 1939." Dvöl 1.
hefti 1939, 45-50.
19 Karl Strand: „Reykjavíkurstúlkan 1939", 4,
21.
20 Karl Strand: „Reykjavíkurstúlkan 1939", 4.
21 Gerður Magnúsdóttir: „Reykjavíkurstúlk-
an 1939." Vikan nr. 5 1939, 3.
22 Karl Strand: „Reykjavíkurstúlkan 1939", 4.
23 Karl Strand: „Reykjavíkurstúlkan 1939", 4.
24 Þórarinn Guðnason: „Reykjavíkurstúlkan
1939", 47. f erlendum blöðum var iðulega
sagt að íslendingar væru Eskimóar, sbr.
t.d. Víkverji: „Úr daglega lífinu. Draugur
sem ekki er kveðinn niður." Morgunblaðið
16. júlí 1943.
25 Karl Strand: „Reykjavíkurstúlkan 1939",
21.
26 Þórarinn Guðnason: „Reykjavíkurstúlkan
1939", 47.
27 Þórarinn Guðnason: „Reykjavíkurstúlkan
1939", 47.
28 „Nokkrir þættir úr erindinu um Reykja-
víkur-stúlkuna sem Þórunn Magnúsdóttir
rithöfundur flutti 5. febrúar." Útvarpstíð-
indi 17. hefti 1940, 262.
29 Þórarinn Guðnason: „Reykjavíkurstúlkan
1939", 47-48.
30 Karl Strand: „Reykjavíkurstúlkan 1939",
21.
31 Þórarinn Guðnason: „Reykjavíkurstúlkan
1939" 49.
32 „Nokkrir þættir úr erindinu um Reykja-
víkur-stúlkuna ...", 262.
33 „Sjónarmið Reykjavíkurstúlkunnar." Sam-
tíðin nr. 77 nóv. 1941, 5.
34 Karl Strand: „Reykjavíkurstúlkan 1939",
21.
35 Þórarinn Guðnasson: „Reykjavíkurstúlk-
an 1939", 50.
36 Þórarinn Guðnasson: „Reykjavíkurstúlk-
an 1939", 50.
37 O. Guðmundsdóttir: „Reykjavíkurpiltur-
inn." Útvarpstíðindi 18. hefti 1940, 288.
38 „Sjónarmið ungs Reykvíkings 1941." Sam-
tíðin nr. 78 des. 1941, 6.
39 „Nokkrir þættir úr erindinu um Reykja-
víkur-stúlkuna ...", 260-261.
40 Karl Strand: „Reykjavíkurstúlkan 1939",
21.
SAGNIR 27