Sagnir - 01.04.1990, Qupperneq 42

Arnþór Gunnarsson
ENGLISH ELECTRIC'
Kæliskápar
Þvottavélar
með og án
sufiuelements
Strauvélar
Hra*rivélar
Undanfamu áratugi höfum við stuðlað að því, að draumur húsfreyjunnar um
að eignast þægileg og traust heimilis tæki gæti orðið að veruleika.
01« 14 /Æw
Laugaveg I6fi.
Önnum kafnar hús-
mæður vilja gjarnan
eiga nýtísku heimil-
istæki.
á þá leið að Alþingi ályktaði að fela
ríkisstjórninni að auka og skipu-
leggja innflutning nýrra ávaxta
þannig að landsmenn ættu ávallt
kost á einhverjum tegundum. í um-
ræðum um málið sagði Katrín að
flutningsmenn væru ekki einir um
þessa skoðun því félagasamtök
kvenna og lækna hefðu einnig látið
samsvarandi álit í Ijós. Hún lagði
áherslu á hollustu nýrra ávaxta og
hvað framreiðsla þeirra væri auð-
veld sem kæmi sér vel fyrir hús-
mæður: „Paö er ekki annað en bera
þá á borð, og það kunna húsmæð-
ur, sem eru önnum kafnar, vel að
meta, ef þær eiga þeirra völ ..."
Sjálfsagt hafa fáir þingmanna efast
um hollustu ávaxta en hverjir þeirra
skyldu hafa hugsað út í hagræðið!
Tillagan var samþykkt samhljóða
og afgreidd sem ályktun frá Al-
þingi.16 Reyndar voru einhver tor-
merki á því að ríkisstjórnin fram-
fylgdi ályktuninni. í fyrirspurn
Katrínar um málið á næsta þingi
sagði Emil Jónsson viðskiptaráð-
herra að gjaldeyrisskortur hamlaði
innflutningi og þannig yrði það að
vera áfram,17 en þetta var á tímum
hinna miklu innflutningshafta.
Á sínu þriðja ári á þingi flutti
Katrín breytingartillögu um að við-
bótargjald af innflutningsleyfum á
rafmagnstækjum til heimilisnota
yrði fellt niður þar sem það hefði í
för með sér umtalsverða hækkun á
þeim. Katrín færði m.a. þau rök
fyrir máli sínu að heimilistæki væru
nauðsynleg fyrir húsmæður og
þess vegna kæmi gjaldið sér afar illa
fyrir þær. Ekki reyndist þingmeiri-
hluti fyrir tillögunni og var hún
felld.18 Katrín lagði þá fram nýja til-
lögu á þá leið að viðbótargjaldið
yrði lækkað. En allt kom fyrir ekki
og sú tillaga var einnig felld.19
Af framangreindu má sjá að Katr-
ín átti á brattann að sækja á þingi.
Mestu hefur skipt að Katrín var
kona (sú eina á þingi í þokkabót)
sem var að bera upp frumvörp er
boðuðu miklar breytingar sem
karlaveldið var einfaldlega ekki til-
búið að gangast undir. Pað kann
einnig að hafa haft áhrif að Katrín
var í fámennum stjórnarandstöðu-
þingflokki gegn stjórn Stjálfstæðis-
flokks, Framsóknarflokks og Al-
þýðuflokks. Pótt þingflokksfélagar
hennar hafi greitt tillögum hennar
atkvæði þá dugði það ekki til að fá
þær samþykktar. Aðstaða Katrínar
var því ekki öfundsverð og segja
má að hún hafi átt við ofurefli að
etja. Hins vegar hefur tíminn leitt í
ljós að Katrín eyddi ekki kröftunum
til einskis því nú hafa flest þau mál
sem hún barðist fyrir hlotið viður-
kenningu þings og þjóðar.
Skoðanir á kvenréttindum
Katrínu þótti miður hversu lítinn
áhuga kvenfólk sýndi stjórnmálum.
í grein sem hún skrifaði í tímaritið
Melkorku árið 1944 um konur og
stjórnmál kemur fram að hún taldi
sósíalismann (og þá átti Katrín við
sovésku útgáfuna) vera réttu leið-
ina til jafnréttis á öllum sviðum. I
greininni hvatti Katrín konur til að
ganga til liðs við þessa frelsishreyf-
ingu eins og hún kallaði sósíalism-
ann. En umfram allt vildi Katrín að
konur tækju virkan þátt í stjórnmál-
um og mynduðu sér sjálfstæðar
skoðanir. Að hennar mati stafaði af-
skiptaleysi kvenna af stjórnmálum
og lítil þátttaka þeirra í atvinnulíf-
inu fyrst og fremst af markvissum
áróðri sem dyndi á konum allt frá
fæðingu. Katrín sagði:
Stúlkunni verður fljótlega Ijóst,
að hún er af óæðri kyntegund en
bræður hennar, sem oft eru
smánaðir með því, að líkja þeim
við stelpur eða kvenfólk. Henni
er innrætt beint og óbeint að hún
sé ístöðuminni, ósjálfstæðari til
orðs og æðis en drengirnir, að
enginn muni stórræða af henni
vænta og hún sé í alla staði ólík-
leg til þess, að standa nokkurn
tíma á eigin fótum.
Með þessu móti, sagði Katrín, er
konum stefnt markvisst inn á heim-
ilin og þótt heimilisstörfin hæfðu
e.t.v. sumum konum þá ættu þau
alls ekki við allar. Katrín áleit
reyndar að flestir foreldrar vildu
mennta börnin sín en synirnir
gengu þó fyrir. Síðar meir léti kven-
fólkið svo hjónabandið sitja í fyrir-
rúmi en langskólanámið á hakan-
um. Ofan á allt þetta bættist síðan
40 SAGNIR