Sagnir - 01.04.1990, Side 92

Eggert Þór Bernharðsson
9. árgang Sagna sagði ritdómari að
helsti veikleiki blaðsins í áranna rás
væri sá að blaðið hefði orðið vett-
vangur kaflabrota úr misjafnlega
merkilegum B.A.-ritgerðum. Hann
hélt því fram að slíkar ritgerðir
væru venjulega mun minni vísinda-
leg þrekvirki en höfundar þeirra
héldu á meðan þeir skrifuðu þær og
sjaldnast mjög prenthæfar. Að vísu
mætti gera þær góðar með mikilli
ritstjórnarvinnu. Margt til í þessu.
En hvort sem ritstjórninni er að
þakka eða ekki er kaflabrotið í af-
mælisárgangnum mjög prenthæft
og markvert framlag til sögu 18. og
19. aldar. Og raunar sýnir útgáfa
Sagnfræðistofnunar H.í. síðustu ár
að margar B.A.-ritgerðir nemenda
hafa ótvírætt fræðilegt gildi. En það
þarf ekki B.A.-ritgerð til þess að
rannsóknir séu merkilegar. A ein-
stökum námskeiðum er unnið mik-
ilvægt starf eins og Sagnir bera vott
um. Langflestar ritgerðirnar sem
þar birtast eru námskeiðsritgerðir
og þó þær séu stuttar eru þær ekki
síður athyglisverðar og vel unnar.
Greinin í afmælisárgangnum, þar
sem velt er upp spurningunni
hvernig menn geymdu hey til
forna, sýnir það t.d. glögglega.
Raunar greinir það afmælisárgang-
inn frá fyrri heftum hversu rík
áhersla er lögð á margar stuttar
greinar. Að vísu hefur blaðið aðeins
einu sinni verið lengra í blaðsíðum
talið, enda talsvert í það lagt í tilefni
af tímamótunum.
Atján höfundar leggja til efnið í
afmælisheftið, flestir nemendur. Á
fyrstu árum tímaritsins voru B.A.-
nemendur og kennarar fyrirferðar-
miklir í hópi „Sagnaritara", síðan
kom skeið þar sem cand. mag.-
nemar létu verulega til sín taka en
undanfarin ár hafa nemendur á
B.A.-stigi aftur orðið æ fyrirferðar-
meiri:
Yfirleitt eru B.A.-nemendurnir
komnir talsvert áleiðis í námi áður
en þeir birta eftir sig efni í tímarit-
inu. I flokknum „aðrir" eru aðallega
þeir sem skrifa umsögn um blaðið,
þeir sem gera athugasemdir við
greinar árið áður, þeir sem rita
inngang að þemum, þeir sem skrifa
greinar vegna tímamóta í sögunni
og þeir sem fengnir eru til að greina
frá reynslu sinni sem starfandi
sagnfræðingar á vinnumarkaði. í
þessum flokki eru einkum kennar-
ar. Þá teljast einnig til „annarra"
nemendur sem nýlokið hafa B.A.-
prófi, eru í þann veginn að hasla sér
völl á vinnumarkaði og byggja
greinar sínar á því sem þeir hafa
gert í náminu. Eiginlegar greinar og
rannsóknir eru því að langmestu
leyti í höndum nemenda. Sagnir eru
þannig ákaflega mikilvægur vett-
vangur nemenda til þess að sýna
hvers þeir eru megnugir. Þar brjóta
þeir ísinn og birta rannsóknir sínar.
Eftir því sem árgöngunum hefur
fjölgað hafa þeir orðið sjálfstæðari í
efnistökum og sjálfstraust þeirra
aukist. Afmælisárgangurinn ber
þess glöggt vitni. Viðhorfa- og hug-
arfarssaga hefur ekki verið stunduð
mikið hérlendis og því eru nemend-
ur að vissu leyti að þræða lítt troðn-
ar slóðir. Slíkri áræðni ber að fagna.
Og þannig tengir blaðið nemendur
við söguáhugafólk í landinu, kynn-
ir því ýmislegt nýstárlegt og á sinn
þátt í því að þekking okkar á sög-
unni vex.
Aðlaðandi útlit
Nemendur brjóta ekki aðeins mikil-
vægan ís með því að birta rann-
sóknir sínar í Sögnum. Þeir fá einnig
ákveðna skólun í því að koma efni
frá sér á skýran og skilmerkilegan
hátt. Eitt höfuðeinkenni ritsins
undanfarin ár er hversu kröfur um
Höfundar efnis í Sögnum 1985-89 (6.-10. árg)
6. árg. 7. árg. 8. árg. 9. árg. 10. árg
B.A. nem. 5 5 9 5 9
C.M. nem. 7 4 2 3 5
Aðrir 2 4 2 7 4
Samtals 14 13 13 15 18
90 SAGNIR
framsetningu og stíl hafa harðnað
enda markmiðið að reyna að ná til
almennra söguáhugamanna og
fjölga í þeim hópi. Sjaldnast eru
námskeiðsritgerðir tækar til útgáfu
án breytinga á stíl og framsetningu.
Jafnvel þótt rannsóknir standi fylli-
lega fyrir sínu fræðilega þarf yfir-
leitt að endurbæta þær. Stundum
nánast að endurskrifa frá grunni. í
þeim efnum reynir verulega á rit-
stjórnina. Þannig spegla Sagnir ekki
hina dæmigerðu námsritgerð. Hún
er að jafnaði mun tormeltari en sú
útgáfa sem kemur fyrir almenn-
ingssjónir og hefur farið um hendur
ritstjórnarmanna. Hins vegar er
ekki slegið af fræðilegum kröfum
þótt framsetningin sé létt dálítið.
Aðstandendur blaðsins hafa vakn-
að til vitundar um mikilvægi þessa
þáttar í sögurituninni og raunar
hefur orðið vakning í sagnfræði-
náminu síðustu tíu ár hvað þetta
varðar. Ekki er annað að sjá en
bærilega hafi til tekist í afmælisár-
gangnum að koma efninu þannig til
skila að lesendur hafi ánægju af.
■S3BS~S*B
BOKMENNTIR
í Sagnfrœöistúdentar gera þaö gott
Si6ttiáí9a«9"Sa9nafj
Sagntræiingarkomandilima