Sveitarstjórnarmál - 01.04.1994, Blaðsíða 42
ATVINNUMAL
Loftmynd af starfsmenntamiðstöðinni í Tórínó á Italíu. Miðstöðin er rekin af Alþjóða-
vinnumálastofnuninni og ítöiskum stjórnvöldum.
hindrar framkvæmd. Áhersla er lögð
á að með löggjöf verði hlúð að sjálf-
sprottnu framtaki fjölmargra aðila í
starfsmenntunarmálum. Hópurinn er
þeirrar skoðunar að byggja ætti sem
mest á frumkvæði sem hafi orðið til
úti í atvinnulífinu.41
Áður er á það minnst að fram hafi
komið raddir um að þessi starfsemi
ætti að heyra undir menntamála-
ráðuneytið. Vinnuhópurinn fjallaði
ítarlega um þennan þátt málsins.
Þetta var m.a. borið undir sérfræð-
inga Alþjóðavinnumálaskrifstofunn-
ar í Genf og samstarfsráðuneyti fé-
lagsmálaráðuneytisins annars staðar
á Norðurlöndum. Öllum þessum að-
ilum bar saman um það að til þess að
árangur næðist væri mikilvægt að
starfsemin væri í sem nánustum
tengslum við þróunina á vinnuntark-
aðnum. Reynsla annarra landa sýndi
að ráðuneyti menntamála væru það
ekki og þau væru mjög sein að
bregðast við breyttum aðstæðum.
Öðru gegndi um ráðuneyti vinnu-
mála sem hefðu það hlutverk að
fylgjast með atvinnustigi og leita
ráða til að draga úr atvinnuleysi. Enn
fremur greiða fyrir tilfærslum vinnu-
afls frá hnignandi starfsgreinum til
þeirra sem væru í vexti. Þessi rök
mótuðu að verulegu leyti afstöðu fé-
lagsmálaráðuneytisins sem ráðu-
neytis vinnumála en fleira kom til.
Það var Ijóst að ágreiningur var á
rnilli þáverandi stjórnarllokka um
það hvar starfsmenntun í atvinnulíf-
inu skyldi vistuð. Menntamálaráð-
herra fór ekki leynt með þá skoðun
sína að þetta málefni heyrði til verk-
sviðs menntamálaráðuneytisins.
Seinna kom fram að hagsmunaaðilar,
sem áttu fulltrúa í starfsfræðslunefnd
fiskvinnslunnar, lögðust gegn því að
starfsmenntun í þeirri starfsgrein
færðist til félagsmálaráðuneytisins.
í því skyni að freista þess að ná
samstöðu um málið var stofnað til
viðræðna á ntilli félagsmálaráðu-
neytisins og menntamálaráðuneytis-
ins. Sameiginleg niðurstaða varð sú
að leggja til að sett yrði sérstök lög-
gjöf um starfsmenntun í atvinnulíf-
inu sem heyri til verksviðs félags-
málaráðuneytisins og önnur um
fullorðinsfræðslu sem heyri til verk-
sviðs menntamálaráðuneytisins. Þeir
sem tóku þátt í viðræðunum bættu
við nýjum rökum fyrir þessari niður-
stöðu. Bent var á að til starfsmennt--
unar í atvinnulífinu sé oft stofnað
með ákvæðum í kjarasamningum
aðila vinnumarkaðarins sem í sum-
um tilvikum skuldbinda sig til að
standa straum af hluta kostnaðar.
Viðræðunefndin vakti athygli á því
að forsendur slíkra samningsákvæða
væru breytingar á vinnumarkaðnum
vegna tæknibreytinga eða af öðrum
ástæðum. Hér væri því fyrst og
fremst um vinnumarkaðsmálefni að
ræða þar sem forsenda árangurs eru
sem mest áhrif aðila vinnumarkaðar-
ins á alla framkvæmd.5’
Þrátt fyrir að embættismenn í
ráðuneytum félagsmála og mennta-
mála kæmust að sameiginlegri nið-
urstöðu, sem félagsmálaráðherra
kynnti í ríkisstjórn í byrjun mars
1989, heyrðust enn efasemdaraddir.
Þær þögnuðu í apríl vegna þrýstings
af hálfu Alþýðusambands íslands
(ASÍ) sem setti fram kröfu í tengslum
við kjarasamninga sem fram fóru um
þetta leyti. Þessi þrýstingur átti sér
aðdraganda á 36. þingi ASI sem
104