Stígandi - 01.01.1944, Blaðsíða 75

STÍGANDI
LEYNDARDÓMAR TILVERUNNAR
73
Maður, sem staddur er á jörðu
niðri, gengur hér um bil hundrað og
fimmtíu feta vegalengd á einni min-
útu. Ef hann gæti hafizt frá jörðu
nokkrum sinnum þá vegalengd, —
t. d. í loftbelg, — þá gæti hann litið
niður yfir allstórt svæði og séð vel,
hvað þar gerðist. Ef hann stigi svo
hátt, að sjónmál hans yrði einn
mílufjórðungur — eða sem svaraði
vegalengd, er gengin yrði á fimmtán
mínútum, og ef hann skildi við föru-
naut sinn á jörðu niðri, sem ætlaði
sér að ganga þessa vegalengd, þá er
sá, er upp hefir stigið, kominn í að-
stöðu til að sjá, hvað framundan
göngumanninum liggur. Hann hefir
komizt fram úr honum bæði í tíma
og rúmi og hefir fengið aðstöðu til
að segja fyrir um, hverju félagi hans
mætir á göngu sinni. Hann hefir
samt ekki yfirstigið tímann, því að
hann hefir einmitt orðið að nota
tíma til að stíga upp.
En ef vér gerum ráð fyrir, að í
staðinn fyrir að stíga upp í loftbelg
eða einhverju flugtæki, þá haldi til-
raunamaðurinn sér við jörðina, en
sendi í sinn stað fjarsýnistæki upp
í vissa hæð og þeim tækjum væri
komið þannig fyrir í loftfari, að til-
raunamaðurinn gæti, þaðan sem
hann stæði á jörðu niðri, séð yfir
veginn framundan, þá hefði hann á
ofurlítinn hátt yfirstigið tíma og
rúm, með því að notfæra sér fjórðu
stærðar magn, semviðnefnumýmist
orku eða raforku. Við skulum minn-
ast þess, að þriðja stærðin og
þyngdarlögmálið eru óaðskiljanleg-
ir hlutir. Eiginleikar þriðju stærðar
eru ennfremur hreyfing og snúning-
ur, og þessir eiginleikar hafa Iagt
grundvöll efnislegs lífs. Þyngdarlög-
málið eða samloðunin, er einnig
samrunnin snúningi og hreyfingi.
En hreyfingar allra líkama eru
gagnsnortnar af ýmiss konar geisl-
um, sem virðast fara allra sinna
ferða óhindraðir af þyngdarlögmál-
inu. Margir þeirra hafa fundizt, ver-
ið rannsakaðir, og gefin nöfn, en
mikil mergð er órannsökuð op
ófundin. Sumir þessara geisla eru
afar víðfeðmir og koma til vor utan
úr öðrum sólkerfum. Þeir hafa verið
nefndir geimgeislar eða nánir félag-
ar þess, er við nefndum raforku.
Það er auðsætt, að geislar þessir
hljóta að leika gegnum heila vora
og líkami, og við höfum ríka éstæðu
til að ætla, að muni og minni séu
raforkuhlaðin. Vegna þessa eigin-
leika er það, að hugur vor getur
starfað sjálfstætt utan efnis líkam-
ans, getur ferðast með sama hraða
og raforkan og getur á hvaða tíma
sem er gegnt sama hlutverki og fjar-
sýnistækið í loftfarinu. Hann getur
með öðrum orðum séð fram á veg-
inn og spáð um það, sem koma
muni. En hvernig það verður, mun
ekki verða rakið hér. En í fram-
haldi af athugunum okkar kemur
berlega í ljós, að fjórða stærðin er
heimur næmra efna og okkur ósýni-
legur, og að hann liggur utan við
landamæri þau, er lykja um fasta,
fljótandi og loftkennda líkami, en
þeir síðastnefndu dvelja eða hvíla
í ljósvakanum.
Um leið og orðið ljósvaki' er
nefnt, er vert að minnast þess, að
orð þetta er mjög misnotað. Sagt er,
að ljósvakinn sé ósýnilegt efni, sem
ljósið, hljóðið og orkuöldur berist í,
og að það fylli allt rúm. Að svo
miklu leyti sem hægt eraðræðaum
þekkingu vora á þessu efni, þá mætti
halda það efnislegt fyrirbrigði, að
gizka á, að það sé næmra eða fínna
en gas, en á því er vafi, hvort það
skiptist í mismunandi næm stig. Nú-
tíðar vísindamenn álíta, að til sé
fleiri en einn ljósvaki. — Fjórða
stærðin er talin hrærast og eiga