Stígandi - 01.07.1944, Blaðsíða 37
STÍGANDI
TÓNMENNTIR
195
túnum landsins. Þetta er satt, en sýnir ekki annað en það, sem eg
hefi tekið fram áður, að íslendingar eru ekki ónæmir á þessa
list. Þeir virðast liafa gott söngeyra, sem svo er kallað, því á
þeirri staðreynd, nær eingöngu, er starf allra þessara kóra byggt.
Það mun mega telja þá á fingrum annarrar handar oftast, sem
nótur þekkja, sér til nota, í hverjum kór. Hverja rödd lagsins
verður söngstjórinn að tyggja í þátttakendur, þar til þeir hafa
lært þær eins og páfagaukar. Það gefur dálitla hugmynd um það
ótrúlega erfiiði söngstjóranna hér á landi, sem þarf til þess að
halda lífi í jafnvel litlum kór. Þið getið gert ykkur í hugarlund
starf leikstjóra, sem væri eini læsi maðurinn meðal leikend-
anna. —
Ef ráðamenn ríkisins kæmust að raun um, að æskilegt væri að
hægt yrði svo um að mæla, að íslendingar væri sæmilega tón-
mennt þjóð, þarf mikil breyting á að verða um fræðsluhætti í
þeirri grein. Almenningur þarf á því sviði að verða bænabókar-
og sendibréfsfær, ef svo mætti segja. Þangað til verður öll æðri
músik flestum áheyrendum, hvort heldur hún er flutt af út-
varpi eða á annan hátt, truflandi og fáfengilegur hávaði og ann-
að ekki.
Þá mætti og í þessu sambandi geta þess, að um rúman áratug,
eða því sem næst, liafa hin venjulegu heimilishljóðfæri verið
bannvara hér á landi, og ein hin argvítugasta að dómi forráða-
manna þjóðarinnar. Ýmist hefir algert bann verið á innflutningi
þeirra, en þá er ögn tók á því að lina, voru þau tolluð með
helming verðs þeirra og flutningsgjalds. Æðri menntastofnanir
hér á landi liafa þurft að vera án þeirra, maður getur ímyndað
sér, hvernig er og verið hefir um þær lægri, meira að segja veit
ég dæmi til þess, að einurn af okkar beztu listamönnum í þeirri
grein var neitað hvað eftir annað um hljóðfæri handa sjálfum sér.
Bækur, meira að segja nótnabækur að ég held, eru undan-
þegnar þessu banni. Einnig ýmis hljóðfæri, að ógleymdum
harmónikum, grammófónum og tilheyrandi plötum. Þetta er
það, sem hinu opinbera hefir einna helzt þóknazt að leggja til
þessara mála nú í seinni tíð.
1S*