Stígandi - 01.07.1944, Page 38

STÍGANDI
DAN ANDERSON:
SAGA ORGELSMIÐSINS
(Guðmundur Frímann þýddi.)
Fyrir hundrað árum síðan bjó merkur bóndi, Jón Andersson að
nafni, í nyrðri Garðasókn. Hann var smiður góður, og í frístund-
um sínum bjó bann til orgel, sem liann síðar lærði að spila á, þótt
ekki nyti hann nokkurrar tilsagnar. Orgelið er við líði þann dag
í dag. Þegar ég fyrir ári síðan fann það af bendingu, undraðist ég
mjög, hvílík feikivinna bafði verið lögð í smíði þess, og á hinum
bundrað pípum úr kvistalausum viði, sem í því voru. Að vísu
voru sumar pípurnar týndar, þegar ég fann það, — börnin höfðu
tínt þær úr og haft þær fyrir lúðra og hlaupið með þær fagnandi
út um allar jarðir — og í belgnum böfðu rotturnar tekið sér ból-
festu. Skömmu eftir að ég fann það, keypti ég það á uppboði, og
er ég bafði keyrt þetta orgelskrifli heim til mín á sleða, réð ég til
mín Jóhann Gabríelsson fiðlusmið til að gera við það. Og meðan
hann bjó til nýjar pípur, stillti og hlustaði og hleraði eftir tón-
brigðunum, sagði hann mér sögu orgelsmiðsins. Meðan ég hlust-
aði á frásögn hans, risti ég bætur úr sauðskinni, sem settar voru
á belginn. Þó skildi ég aldrei frásögn hans til hlítar, fyrr en búið
var að gera við orgelið og ég gat farið að spila á það, þar sem það
stóð við stofuvegginn. Og þegar ég Iilustaði á hið hljómtrega
muldur pípnanna innan úr þessum stóra og klamburlega furu-
kassa, þá var eins og saga Gabríelssons lifði og hrærðist og hljóm-
aði dapurlega í vitund minni. Og það gat komið fyrir, þegar langt
var liðið á nóttu og myrkrið blindaði augu mín og huldi hendur
rnínar, að mér sýndist hinn glæsilegi Jón Andersson standa
frammi fyrir mér. Stundum heyrði ég aðeins til hans. Það var
hann, sem söng og raulaði og bað bænir sínar inni í þessu kyn-
lega hljóðfæri, sem hinar sinaberu hendur hans höfðu unnið að
með ást og þrautseigju.
Ó, hve undarlegur var hljómurinn í öllum þessum pípum!
Sumar minntu á flautur, aðrar á fiðlur, og lengst niðri í djúpinu