Læknablaðið - 15.12.2000, Blaðsíða 13

FRÆÐIGREINAR /ERFÐAGREINING
Arfgeng heyrnarskerðing
Leit að erfðabreytileikum í genum konnexíns 26 og POU3F4 hjá
einstaklingum með meðfædda heyrnarskerðingu án tengsla við heilkenni
ísleifur Ólafsson1,
Gunnlaug
Hjaltadóttir1,
Elizabeth Cook1,
Hjalti Már
Þórisson2,
Guðrún
Eiríksdóttir3,
Hannes Petersen2,4
Rannsóknastofa Landspítala
Fossvogi, ^Háskóli íslands,
^Tækniskóli íslands, háls-,
nef- og eyrnadeild
Landspítala Fossvogi.
Fyrirspurnir, bréfaskipti:
ísleifur Ólafsson,
rannsóknastofu Landspítala
Fossvogi, 108 Reykjavík. Sími:
525 1470; bréfasími: 525 1472;
netfang: isleifur@shr.is
Lykilorð: arfgeng
heyrnarskerðing, konnexín 26,
POU3F4.
Ágrip
Markmið: Nýlegar erlendar rannsóknir hafa sýnt að
um 10-30% af alvarlegri heyrnarskerðingu hjá
nýburum eru vegna erfðabreytileika í geni konnexíns
26 (Cx26) og er Cx26 35delG langalgengastur.
Erfðabreytileikar í geni POU3F4 eru algengasta
orsök arfgengrar heyrnarskerðingar, sem erfist
kynbundið. Markmið þessarar rannsóknar var að
ákvarða hvort og hvaða erfðabreytileikar í genum
Cx26 og POU3F4 valdi meðfæddri heyrnarskerðingu
án tengsla við heilkenni hjá íslenskum einstaklingum.
Efniviður og aðferðir: Þátttakendur voru 15
einstaklingar, sem uppfylltu þau skilyrði að hafa
verulega meðfædda heyrnarskerðingu af óþekktum
toga, og að heyrnarskerðingin hafði verið staðfest
með heyrnarmælingu. Ellefu einstaklingar höfðu
fjölskyldusögu, en fjögur voru stök tilfelli. Allar
útraðir Cx26 og POU3F4 gena voru magnaðar upp
með fjölliðunarhvarfi og leitað var að
erfðabreytileikum í þeim með svokallaðri EMD
tækni. Niturbasaraðir þeirra útraða, sem sýndu merki
um erfðabreytileika, voru síðan ákvarðaðar.
Niðurstöður og ályktun: Með ofangreindum
aðferðum greindust fjórir erfðabreytileikar í geni
Cx26. Víkjandi samsætan Cx26 35delG fannst hjá
einum arfhreinum og öðrum arfblendnum einstak-
lingi. Fljá arfblendna 35delG einstaklingnum fannst
einnig þriggja basa brottfall 358-360delGAG
(A119E), en sú samsæta er einnig víkjandi. Hjá einum
arfblendum einstaklingi fundust niturbasaskipti, T
verður C í stöðu 101 (M34T) og er talið að sá
erfðabreytileiki valdi ríkjandi heyrnarskerðingu með
breytilegri sýnd. Þá greindist áður óþekktur erfða-
breytileiki í 5'-enda Cx26 gensins hjá einum einstak-
lingi með fulla heyrn, T verður G í stöðu -63, og er
klínískt vægi hans óvisst. Engir erfðabreytileikar
greindust í POU3F4 geni.
Inngangur
Erlendar rannsóknir hafa sýnt að um það bil eitt barn
af hverjum 1000 hafa mikla meðfædda heyrnar-
skerðingu, en mun fleiri fæðast með vægari form (1-
3). Algengi heyrnarskerðingar eykst síðan eftir
miðjan aldur, en um 4% 45 ára manna hafa verulega
skerta heyrn og við 70 ára aldur er hlutfallið orðið um
30% (1).
Orsök heyrnarskerðingar hjá nýfæddum er talin
ENGLISH SUMMARY
Ólafsson í, Hjaltadóttir G, Cook E, Þórisson HM,
Eiríksdóttir G, Petersen H
Hereditary hearing impairment. Mutation analysis
of connexin 26 and POU3F4 genes in lcelanders
with nonsyndromic hearing impairment
Læknablaðiö 2000; 86: 833-9
Aims: Mutations in the connexin 26 (Cx26) gene have
recently been shown to be a major cause of hereditary
nonsyndromic sensorineural hearing impairment in
Caucasians. Studies indicate that approximately 10-30%
of all childhood deafness are due to Cx26 mutations and
the most frequently observed mutation is Cx26 35delG.
Mutations in the POU3F4 are the most common cause of
X-linked nonsyndromic hereditary hearing impairment. The
aim of our study was to determine presence and type of
Cx26 and POU3F4 mutations in an lcelandic cohort with
nonsyndromic hearing impairment.
Material and methods: All 15 individuals participating in
the study, fulfilled the criteria of severe congenital
nonsyndromic hearing impairment of unknown cause and
the hearing loss was documented by audiologic testing in
a clinical facility. Eleven had a famiiy history and four were
sporadic cases. All exons of the Cx26 and POU3F4 genes
were amplified using PCR and six pairs of primers. The
amplified DNA fragments were screened for sequence
variations using enzymatic mutation detection and the
nucleotide sequence of fragments showing signs of
variation was determined.
Results and conclusions: Using the methods described
above four distinct sequence variations were detected in
the Cx26 gene. The 35delG allele causing hereditary
recessive hearing impairment was identified in one
homozygous and one heterozygous individual. The
heterozygous 35delG individual was also shown to carry
the recessive allele 358-360delGAG (A119E). A missense
mutation, 101T-*C (M34T), supposed to cause autosomal
dominant form of hearing impairment with variable
penetrance, was detected in one heterozygous individual.
A novel sequence variation without known clinical
significance, -63T-*G, was found in the 5’-noncoding
sequence in one control sample. No mutations were
detected in the POU3F4 gene.
Key words: hereditary hearing impairment, connexin 26,
POU3F4.
Correspondence: (sleifur Ólafsson. E-mail: isleifur@shr.is
Læknablaðið 2000/86 833