Læknablaðið - 15.01.2001, Qupperneq 56
UMRÆÐA & FRÉTTIR / EINKAVÆÐING
breytast. Það er verið að tala um að einkavæða
sífellt fleira og flestir eru jákvæðir gagnvart því,
hvort sem talað er um bankana, orkustofnanirnar
eða annað. Pví ekki heilbrigðiskerfið?"
Áttu vort á að starfsfólk verði ánœgt með þá þróun
mála?
„Já, ég held að fólk sé almennt ánægðara í eink-
arekstri en opinberum rekstri.“
Hvað með áunnin réttindi á borð við lífeyris-
réttindi?
„Pað er vissulega eitt af þeim vandamálum sem
við stóðum frammi fyrir þegar við hófum rekstur.
Ég gat ekki lofað mínu starfsfólki að ég myndi
bjóða þeim ákveðna prósentu af laununum það
sem eftir væri ævinnar eins og ríkið gerir og tekur
út af okkar skattpeningum. En þrátt fyrir það gekk
vel að manna reksturinn.“
Hvaða tímasetningar sérðu fyrir þér?
„Ég held að þróunin verði hröð. Umræðan er á
fullu, í fjölmiðlum og annars staðar og þróuninni
verður varla snúið við. Einhverjum finnst auðvitað
að þeir séu að tapa hagsmunum en flestir í gras-
rótinni, sem vinna hina raunverulegu vinnu, held
ég að verði ánægðir með einkavæðinguna.
Takmarkið er auðvitað velferð sjúklinganna og
að meðhöndla þá sem best og það held ég að sé
betur tryggt með einkarekstri en ríkisrekstri."
-aób
OXIS® TURBUHALER® Draco, (960107)
INNÚÐADUFT; R 03 A C 13
Hver mældur skammtur inniheldur: Formoterolum INN, fúmarat tvíhýdrat 6 míkróg, sem
samsvarar 4,5 míkróg/úðaskammt eða 12 míkróg sem samsvarar 9 míkróg/úðaskammt,
Lactosum, einhýdrat. Eiginlcikar:
Verkunarháttur Formóteról er öflugur sértækur beta2-örvi sem veldur slökun á sléttum
vöðvum í berkjum. Formóteról hefur þess vegna berkjuvíkkandi áhrif hjá sjúklingum með
tímabundna þrengingu í öndunarvegum. Berkjuvíkkun hefst fljótt, innan 1-3 mín. eftir
innúðun og verkunarlengd er að meðaltali 12 klst. eftir einn skammt. Lyfjahvörf: Frásog:
Innúðað formóteról frásogast hratt. Hámarksþéttni í plasma næst um 15 mín. eftir innúðun. í
rannsóknum hefur komið fram að meðalmagn af formóteróli sem berst til lungna eftir
innúðun með Turbuhalertæki er um 21-37% af mældum skammti. Heildaraðgengi (sýstem-
ískt) fyrir það magn sem berst til lungna er um 46%. Dreifing og umbrot:
Plasmapróteinbinding er um 50%. Formóteról er umbrotið með beinni glúkúróníðtengingu
og O-afmetýleringu. Ensímið sem veldur O-afmetýleringu hefur ekki verið greint.
Heildarplasmaklerans og dreifingarrúmmál hafa ekki verið ákvörðuð. Útskilnaður:
Formóteról skilst að mestu leiti út sem umbrotsefni. Eftir innúðun, útskilst 6-10% af gefnum
skammti í þvagi á óbreyttu formi. Um 20% af skammti gefnum í æð skilst út í þvagi á óbreyttu
formi. Lokahelmingunartími eftir innúðun er áætlaður 8 klst.
Ábendingar: Einkenni um berkjuþrengingu hjá sjúklingum með astma. Oxis Turbuhaler má
gefa til að lina berkjuþrengingu þegar meðferð með barksterum hefur ekki reynst
árangursrík. Frábcndingar: Ofnæmi fyrir formóteróli. Mcöganga og brjóstagjöf: Takmörkuð
reynsla er af notkun lyfsins hjá konum á meðgöngutíma. í dýrarannsóknum á formóteróli
hefur það valdið fylgjulosi sem og dregið úr lífslíkum nýbura og fæðingarþyngd. Þessi áhrif
komu fram við talsvert hærri þéttni lyfsins en fást við klíníska notkun Oxis Turbuhaler. Þar til
frekari upplýsingar liggja fyrir skal einungis nota Oxis Túrbuhaler á meðgöngutíma að vel
íhuguðu máli. Ekki er vitað hvort formóteról berst í bijóstamjólk kvenna. Oxis Tubuhaler skal
því ekki gefa konum með barn á brjósti. Formóteról hefur fundist í litlu mæli í mjólk rotta.
Varúð: Astmasjúklingar, sem þurfa meðferð með beta2-örva, ættu einnig að fá hæfilega
bólgueyðandi meðferð með barksterum. Sjúklingum skal ráðlagt að taka áfram bólgueyðandi
lyf eftir að meðferð með Oxis Turbuhaler er hafin, jafnvel þó að dragi úr einkennum. Ef
einkennin hverfa ekki, eða ef auka þarf skammta af beta2-örvum, bendir það til þess að
sjúkdómurinn sé að versna og að endurmeta skuli astmameðferðina. Hvorki skal hefja
meðferð né auka skammta við versnun sjúkdóms. Gæta skal varúðar hjá sjúklingum með
skjaldvakaóhóf (thyrotoxicosis) eða alvarlega hjarta og æðasjúkdóma eins og blóðþurrðar
hjartasjúkdóma (ischemic heart diseases), hraðsláttarglöp (tachyarrhythmias) og alvarlega
hjartabilun. í byrjun er mælt með tíðari blóðsykursmælingum hjá sykursjúkum vegna hættu á
blóðsykurshækkun af völdum beta2-örva. Alvarleg kalíumþurrð getur orðið við beta2-örva
meðferð. Sérstakrar varúðar skal gæta hjá sjúklingum með bráðan alvarlegan astma, þar sem
sú hætta sem er til staðar getur aukist við súrefnisskort (hypoxia). Kalíumþurrð getur aukist
við samtímis meðferð með xantínafleiðum, sterum og þvagræsilyfjum. Þess vegna skal fylgjast
með kalíumgildum í sermi. Oxis Turbuhaler inniheldur 450 pg af mjókursykri í hveijum
skammti. Þetta magn hefur venjulega ekki í för með sér hættu fyrir sjúklinga með
mjólkursykuróþol. Engin gögn eru fyrirliggjandi um notkun Oxis Turbuhaler hjá börnum.
Áhrif skertrar lifrar eða nýrnastarfsemi á lyfjahvörf formóteróls og lyQahvörf hjá öldruðum
eru óþekkt. Þar sem brotthvarf formóteróls byggist aðallega á umbrotum má búast við hærri
gildum hjá sjúklingum með alvarlega skorpulifur. Aukaverkanin Algengar (>1%): Miðtauga-
kerfi: Höfuðverkur. Hjarta og œðakerfi: Hjartsláttarónot. Beinagrindarvöðvan Skjálfti.
Sjaldgæfar (0,1-1%): Miðtaugakerfi: Æsingur, eirðarleysi, svefntruflanir.
Beinagrindarvöðvar: Vöðvakrampar. Hjarta og œðakerfi: Hraðsláttur. Mjög sjaldgæfar
(<0,1%): Húð: Útbrot, ofsakláði. Öndunarvegir Berkjusamdráttur. Efnaskipti:
Kalíumþurrð/blóðkalíumhækkun. Skjálfti og hjartsláttarónot geta komið fram en eru
venjulega væg og minnka við áframhaldandi notkun. Eins og við á um alla meðferð með inn-
úðalyfjum, getur þverstæður (paradoxial) berkjusamdráttur komið fram í einstaka tilvikum.
Millivcrkanir: Engar sértækar rannsóknir á milliverkun hafa verið gerðar á Oxis Turbuhaler.
Samtímis meðferð með öðrum adrenvirkum lyfjum getur aukið óæskileg áhrif Oxis
Turbuhaler. Samtímis meðferð með xantínafleiðum, sterum eða þvagræsilyfjum geta aukið
hættuna á kalíumþurrð við notkun beta2-örva. Kalíumþurrð getur aukið hættu á
hjartsláttartruflunum hjá sjúklingum á meðferð með digitalis. Kínidín, dísópýramíð,
prókaínamíð, fentíazín, andhistamín (terfenadín) og þríhringlaga geðdeyfðarlyf geta lengt
QT-bilið og aukið hættu á sleglahjartsláttartruflunum. Betablokkarar geta dregið úr eða
komið í veg fyrir verkun Oxis Turbuhaler. Oxis Turbuhaler skal þess vegna ekki gefa samtímis
betablokkurum (þ.m.t. augndropar) nema brýna nauðsyn beri til. Ofskömmtun: Engin
reynsla er á meðferð ofskömmtunar. Að líkindum leiðir ofskömmtun til áhrifa sem eru
einkennandi fyrir beta2-örva: Skjálfti, höfuðverkur, hjartsláttarónot og hraðsláttur.
Lágþrýstingur, efnaskiptablóðsýring (metabolic acidosis), kalíumþurrð og blóðsykurshækkun
geta einnig komið fyrir. Veita skal stuðningsmeðferð og meðferð gegn einkennum.
Skanuntastarðir handa fullorðnunt: Venjulegir skammtar: 4,59 pg einu sinni til tvisvar á dag.
Skammtinn má gefa að morgni og/eða að kvöldi. Skammt að kvöldi má gefa til þess að koma
í veg fyrir að sjúklingur vakni vegna einkenna næturastma. Sumir sjúklingar geta þurft 18 pg
einu sinni eða tvisvar á dag. Forðast skal stærri skammta en 18 pg. í klínískum rannsóknum
hefur verið sýnt fram á að verkunarlengd lyfsins er um 12 klst. Ávallt skal leitast við að gefa
lágmarks skammt sem verkar. Skammtastœrðir lianda hömum: Engin gögn eru fyrirliggjandi
um notkun Oxis Turbuhaler hjá bömum. Athugið: Oxis Turbuhaler er tæki sem er drifið með
innöndun. Það þýðir að þegar sjúklingur andar að sér í gegnum munnstykki tækisins berst
lyfið með innöndunarloftinu til loftvega. Mikilvægt er að leiðbeina sjúklingum um að anda
kröftuglega og djúpt að sér í gegnum munnstykkið til þess að tryggja hámarksskammt. Þar
sem lítið magn af lyfinu er gefið í hverjum skammti, er mögulegt að sjúklingur finni hvorki
bragð né verði á annan hátt var við lyfið við gjöf. Upplýsingar um lyfið fylgja hverri pakkningu
þess. Gcymsla: Lyfið skal geyma í umbúðunum vandlega lokuðum.
Pakkningar og vcrð:
Innúðaduft 4,5 míkróg/úðaskammt: 60 úðaskammtar í Turbuhaler-úðatæki. Kr. 3.751.
Innúðaduft 9 míkróg/úðaskammt: 60 úðaskammtar í Turbuhaler-úðatæki. Kr. 4.527.
Umboð á íslandi: Pharmaco hf. AstraZeneca, Hörgatúni 2,210 Garðabær.
Sími: 535 7151 Fax: 565 7366
56 Læknablaðið 2001/87