Læknablaðið - 15.05.2001, Blaðsíða 35
FRÆÐIGREINAR / FÓSTURGREINING
Mynd 2: Konafœdd 1961
sem átti fyrir fóstur/bam
með þrístæðu 21. Mœlingar
fósturs vorit í samrœmi við
meðgöngulengd.
Hnakkaþykkt mœldist 3,3
mm. Ltkur á þrístœðu 21 út
frá aldri ogfyrri sögu eru
1:46 en eftir
hnakkaþykktarmœlingu
1:3. Einnig hafa líkur á
þríslœðu 13 og 18 aukist.
Petta fóstur reyndist vera
með þríslœðu 18.
Umræða
A mynd 1 og mynd 2 er sýnt hvernig líkindamat er
háð aldri verðandi móður, fyrri sögu og hnakka-
þykktarmælingu.
Hér er sýnt hvemig hnakkaþykktarmæling getur
haft áhrif á líkindamat með tilliti til litningagalla
fósturs. Líkur geta minnkað eins og sýnt er á mynd 1
eða aukist eins og sýnt er á mynd 2. Mikilvægt er að
verðandi foreldrar geri sér grein fyrir að um
líkindamat er að ræða, en ekki endanlega niðurstöðu
um litningagerð fósturs eins og fæst við legvatns-
ástungu eða fylgjusýni. Líkindamat getur hjálpað
verðandi foreldrum að taka ákvörðun varðandi
legvatnsástungu, annað hvort að hætta við ástungu ef
líkur á litningagalla fósturs eru litlar eða réttlætt
áhættuna ef líkur á litningagalla eru auknar.
Nexium
SÝRUHJÚPTÖFLUR, A 02 BC 05 (Sérlyjjaskrártexti og heimildaskrá)
Innihaldslýsing: Hver sýruhjúptafla inniheldur: Esomeprazolum INN, magnesíum þrihýdrat samsvarandi Esomeprazolum INN 20 eða 40 mg. Ábcndingan Sjúkdómar af völdum bakflsðis frá maga í vélinda (gastroesophageal reflux disease): Mcðferð
á ætandi bólgu í vélinda af völdum bakflæðis, langtímameðferð til þess að koma í veg fyrir að læknuð bólga í vélinda taki sig upp að nýju, meðferð á einkennum sjúkdóma af völdum bakflæðis frá maga i vélinda. Til upprætingar á Helicobacter pylori
ásamt viðeigandi sýklalyfjameðferð: Til að lækna Helicobacter Pylori tengt skeifúgamarsár og koma í veg fyrir endurtekinn sársjúkdóm í meltingarvegi hjá sjúklingum með Helicobacter Pylori tengd sár. Skammtar og lyfjagjöf: Töflumar á að gleypa
heilar ásamt vökva og þær má hvorki tyggja né mylja. Sjúkdómar af völdum bakflæðis frá maga í vélinda (gastroesophageal reflux disease): Meðferð á ætandi bólgu í vélinda af völdum bakflæðis: 40 mg einu sinni á sólarhring í 4 vikur. Fjögurra vikna
meðferð til viðbótar er ráðlögð handa þeim sjúklingum sem ekki hafa fengið lækningu, eða ef einkenni em enn til staðar. Langtímameðferð til að koma í veg fyrir að læknuð bólga í vélinda uki sig upp að nýju: 20 mg einu sinni á sólarhring. Meðferð á
einkennum vegna bakflæðis frá maga í vélinda: 20 mg einu sinni á sólarhring handa sjúklingum sem eklri em með bólgu i vélinda. Ef einkenni hafa ekki horfið innan 4 vikna, skal sjúklingur gangast undir frekari rannsóknir. Eftir að einkenni hafa horfið,
má halda þeim niðri með því að taka 20 mg einu sinni á sólarhring eftir þörfúm. Ásamt viðeigandi sýklalyfjameðferð til upprætingar á Helicobacter pylori og til að lækna Helicobacter pylori tengt skeifúgamarsár og koma i veg fyrir endurtekinn sársjúkdóm
í meltingarvcgi hjá sjúklingum með Helicobacter pylori tengd sár: 20 mg ásamt amoxicillini 1 g og klaritromycini 500 mg em gefin samtímis tvisvar sinnum á sólarhring í 7 daga. Böm: Ncxium cr ekki ætlað bömum. Skert nýmastarfsemi: Hjá sjúklingum
með skeru nýmasurfsemi er eklri nauðsynlegt að breyu skömmmm. Vegna ukmarkaðrar reynslu hjá sjúklingum með alvarlega skeru nýmasurfsemi, skal gæu varúðar við meðferð þeirra. Skert liffarsurfsemi: Hjá sjúklingum með vægt til miðlungs
alvarlega skcrta lifrarstarfsemi er ekki nauðsynlegt að breyu skömmmm. Sjúklingum með alvarlega skeru liffarsurfssemi ætti ekki að gefa meira en 20 mg hámarksskammt af Nexium. Aldraðir: Hjá öldmðum er ekki nauðsynlegt að breyu skömmtum.
Frábendingan Þekkt ofnæmi fyrir esómeprazóli, benzímidazólsamböndum eða öðmm innihaldsefnum lyfsins. Varnaðarorð og varúðarreglur við notkun lyfsins: Útiloka skal illkynja sjúkdóm, þar sem meðferð með Nexium getur dregið úr
einkennum og seinkað sjúkdómsgreiningu. Sjúklingar á langtímameðferð (sérsuldega ef meðferð varir lengur en eitt ár) skulu veu undir reglulegu eftirliti. Sjúklingum sem nou lyfið eftir þörfúm skal leiðbeina um að hafa samband við lækninn sinn ef
eðli einkenna breyusL Milliverkanir við önnur lyf og aðrar milliverkanir Áhrif esómeprazóls á lyfjahvörf annarra Iyfja:Minna sýrumagn í maga við meðferð með esómeprazóli getur aukið eða minnkað ffásog lyfla, ef ffásog þeirra er háð sýmstigi
magans. Eins og á við um önnur lyf, sem hamla sýruseytingu eða sýmbindandi lyf, gemr ffásog ketókónazóls minnkað meðan á meðferð með esómeprazóli stendur. Esómeprazól hamlar CYP2C19, sem er aðalumbrotsensím esómeprazóls. Þegar
sómeprazól er gefið samtímis lyfjum sem timbrotna fyrir tilstilli CYP2C19, eins og díazepam, riulópum, imipumin, Idómipumín, fenýtóín o.s.ffv., gemr það valdið aulrinni plasmaþéttni þessau lyfja þannig að minnka þurfi skammu. Þetu skal hafa í
huga, sérsuklega þcgar esómeprazóli er ávisað til notkunar eftir þörfúm. Samtímis gjöf á 30 mg af esómeprazóli olli 45% lækkun á klerans diazepams, sem er CYP2C19 hvarfefni. Við samtímis gjöf á 40 mg af esómeprazóli jókst lægsu plasmaþéttni
fenýtóíns um 13% hjá flogaveikum sjúklingum. Ráðlagt er að fýlgjast með plasmaþéttni fenýtóíns þegar meðferð með esómeprazóli hefst eða henni er hætt. Hjá heilbrigðum sjálfboðaliðum olli gjöf á 40 mg af esómeprazóli samtímis gjöf á cisapriði, þvi
að flaurmál undir plasmaþéttni-tímaferli (AUC) jólcst um 32% fyrir risaprið og útskilnaðarhelmingunartími (ti/2) Icngdist um 31%, en engin marktæk hækkun varð á hámarksþéttni cisapríðs. Örlítil lenging á QTc bili, sem kom i Ijós eftir gjöf á risapriði
einu sér, lengdist ekki frekar þegar risapríð var gefið ásamt esómeprazóli. Sýnt hefur verið fram á að esómeprazól hefur ekki klínísk marktæk áhrif á lyfjahvörf amoxirillins, kínídíns eða warfaríns. Meðganga og brjóstagjöf: Engar upplýsingar liggja
fyrir um notkun esómeprazóls á meðgöngu. Gæu skal varúðar þegar lyfið er gefið þunguðum konum. Eklri er viuð hvort esómeprazól berst í brjóstamjólk og ættu konur með bam á brjósti ekki að nou Nexium. Aukaverkanir: Algengar (> 1%): Höfúðverkur,
kviðverkir, niðurgangur, vindgangur, ógleði/uppköst, hægðatregða. Sjaldgæfar (0,1-1%): Svimi, munnþurrkur, húðbólgur (dermatitis), kláði, ofsakláði. Lyfhrif: Esómeprazól er S-handhverfa ómeprazóls og dregur úr seytingu magasýru og er
verkunarháttur mjög sértækur. Það hemlar sértækt sýrupumpuna í paríeul frumum magans. Bæði R- og S- handhverfur ómeprazóls hafa svipuð lyfhrif. Lyfjahvörft Frásog og dreifing:Esómeprazól er eldci sýrustöðugt og þess vegna er það gefið til
inntöku sem sýruhjúpkymi. Umbreyting í R-handhverfú er óvemleg in-vivo. Esómeprazól frásogast hntt, hámarksþéttni í plasma næst um 1-2 klst eftir inntöku. Aðgengi er 64%. Dreifirúmmál við stöðuga þétmi er um 0,221/kg líkamsþunga. Esómeprazól
er 97% próteinbundið í plasma. Fæðimeysla bæði seinkar og dregur úr frásogi esómeprazóls en hefúr engin marktæk áhrif á verkun esómeprazóls á sýrustig magans.
Heimildaskrá 1. Talley NJ, Venables TL, Green JRB, Armstrong D, O 'Kane KPJ, Giaffer M et al. Esomeprazole 40 mg and 20 mg is efficacious in the long-term management of patients with endoscopy negative GERD: a placebo-controlled trial of on-
demand therapy for 6 months; Gastroenterology 2000;n8:A6s8.2. Talley NJ, Lauristen K, Tunturi-Hihnala H, Lind T, Moum B, Bang CJ et al. Esomeprazole 20 mg mainuins symptom control in endoscopy-negauive GERD: a randomized placebo-
controlled trial of on-demand therapy for 6 months. Gastroenterology 20oo;n8:A2i. 3. Röhss K, Claar-Nilsson C, Rydholm H, Nyman L Esomeprazole 40 mg provides more effective acid control than lansoprazole 30 mg; Gastroenterology 2000;
h8:A2o. 4. Junghard O, Hassan-Alin M, Hasselgren G; The effect of AUC and Cmax of esomeprazole on arid secretion and intragastric pH; Gastroenterology 20oo;n8:Ai7.5. Johnson DA, Benjamin SB, Whipple J, D 'Amico D, Hamelin B. Efficacy and
safety ofesomeprazole as maintenance theupy in GERD patients with healed erosive esophagitis (EE). Gastroenterology 2000;n8:Ai7.6. Ábelö A, AnderssonT, Antonsson M, Naudot AK, Skánberg I, Weidolf L Stereoselective meubolism of omeprazole
hy human cytochrome P450 enzymes. Drug Metab Dispos 2000;28:966-972.7. Lind T, Rydberg L, Kylebáck A, Jonsson A, Andersson T, Hasselgren G et al. Esomeprazole provides improved arid control vs omeprazole in patients with symptoms of
gastro-oesophageal reflux disease.:Aliment Pharmacol Ther 2000;14:861-67.8. Wilder-Smith C, Röhss K, Lundin C, Rydholm H. Esomeprazole (E) 40 mg provides more effective arid control than pantoprazole (P) 40 mg; Gastroenterology 2000;
n8:A22. 9. Richter JE, Kahrilas PJ, Hwang C , Marino V, Hamelin B. Esomeprazole is superior to omeprazole for hcaling of erosive esophagitis (EE) in GERD patients. Gastroenterology 2000; n8:A20.10. Vakil NB, Shaker R, Hwang C, D’Amico D,
Hamelin B. Esomeprazole is effective as maintenance theupy in GERD patients with healed erosive esophagitis (EE). Gastroenterology 20oo;ii8:A22.11. Kahrilas PJ, Falk G, Johnson DA, Schmitt C, Collins DW, Whipple J et al. Esomeprazole improves
healing and symptom resolution as compared with omeprazole in reflux esophagitis patients: a undomised controlled trial. Aliment Pharmacol Ther 2000;in press.
Markaðsleyfishafi: AstraZeneca, A/S Albertslund, Danmark Umboð á íslandú Pharmaco hf.. Hörgatúni2. Garðabœ. Nánari upplýsingar er að finna í Sérlyfjaskrá
Læknablaðið 2001/87 423