Læknablaðið - 15.05.2002, Síða 27

FRÆÐIGREINAR / GÁTTATIF
Mynd 2. Þessi linurit eru
frá Lasso legg sem er rétt
innan við op á vinstri efri
lungnabláœð hjá sjúklingi
1. Mynd 2A sýnir ástand
fyrir brennslu. Rafvirkni í
opi lungnabláœðar er
greinileg (P) en í þessu
tilfelli er verið að raförva
(pacing) gáttirnar (A) frá
kransstokk. Sleglarafvirkni
fylgirsíðan I kjölfarið (V).
Mynd 2B sýnir ástand eftir
brennslu. Við raförvun í
gátt (A) sést ekki lengur
rafvirkni í opi lungnablá-
œðar sem þýðir að þœr eru
nú raflífeðUsfrœðilega
einangraðar frá vinstri gátt.
Sem fyrr fylgir sleglavirkni
(V) í kjölfarið.
koma af stað gáttatifi. Vegna hættu á segamyndun
þegar verið er að brenna í vinstri gátt er gefin full
blóðþynning með heparini á meðan á aðgerð stendur
og warfarín blóðþynning í einhvern tíma eftir aðgerð
til að fyrirbyggja síðkomin segarek. Hjá fyrri sjúk-
lingnum sáust tíð aukaslög í hægri efri lungnabláæð
meðan brennt var þó ekki kæmi fram gáttatif. Hjá
hinum sjúklingnum sáust hins vegar tíð aukaslög úr
vinstri efri lungnabláæð. I báðum tilfellum hurfu
aukaslögin eftir brennslu sem benti til vel heppnaðr-
ar aðgerðar (mynd 2). Annar sjúklinganna fékk
skammvinna gollurshússbólgu eftir aðgerð, en ann-
ars voru engir fylgikvillar. Þeir voru útskrifaðir eftir
þriggja og fjögurra daga sjúkrahússdvöl. Sjö mánuð-
um síðar höfðu einkenni beggja skánað allverulega
og hvorugur fengið staðfesta endurkomu gáttatifs þó
sjúklingur 1 hefði fengið þrjú stutt og væg hjartslátt-
aróþægindaköst.
Umræða
Brennsluaðgerðir á sjúklingum með ofansleglatakt-
truflanir vegna aukaleiðslubanda eða gáttaslegla-
hringsóls og vegna gáttaflökts eru vel þekktar og hafa
öðlast sess sem viðurkennd meðferðarúrræði hjá
sjúklingum með slflc vandamál. Brennsluaðgerðir
vegna gáttatifs, utan brennslu á gátta- og sleglahnút,
hafa hins vegar verið sjaldgæfari en í vissri þróun á
allra síðustu árum. Ýmis afbrigði af brennsluaðgerð-
um vegna gáttatifs hafa verið reynd, en árangur verið
misjafn. Svokallaðar línubrennslur í hægri gátt, þar
sem tvær línur eru brenndar á milli efri og svo neðri
holæðar annars vegar og á milli neðri holæðar og
hrings þríblöðkulokunnar hins vegar, eru tæknilega
einfaldar en hafa ekki gefist vel og langtímaárangur
af slíkum brennsluaðgerðum er slakur (8, 9). Línu-
brennslur hafa einnig verið reyndar í vinstri gátt þar
sem markmiðið er að brenna línur í kringum lungna-
bláæðar og einangra þær raflífeðlisfræðilega frá öðr-
um gáttavef til að hindra að aukaslögin frá lungna-
bláæðum geti orsakað gáttatif. Þessi aðgerð er mjög
erfið með þeim brennsluleggjum og tækni sem notast
er við nú á dögum og hefur þar af leiðandi skilað
nokkuð misjöfnum árangri (10,11). Þó að upphafleg-
ur árangur hafi verið þokkalegur er há tíðni bæði á
endurkomu gáttatifs og jafnframt myndun gátta-
flökts (atrial flutter) eftir brennsluna sem kemur til
vegna þess að ófullkomin línubrennsla skapar oft að-
stæður fyrir slíkt. Það er gjarnan mjög erfitt að með-
höndla slíkt gáttaflökt frá vinstri gátt. Einnig er hætta
á segamyndun í vinstri gátt og heilablóðfalli við línu-
brennslu enda tekur aðgerðin oft talsvert langan
tíma.
Brennsla í lungnabláæðum er sú aðgerð sem best
hefur gefist. Sem fyrr segir er markmiðið að brenna
tengslin milli gáttavefs sem teygir sig nokkra sentí-
metra inn í lungnabláæðina og vinstri gátt, en auka-
slög þaðan geta oft komið gáttatifi af stað. Hjá sjúk-
lingum með gáttatif í köstum er aukaslag alloft upp-
haf takttruflunarinnar og í 96-97% tilfella er upp-
sprettan í lungnabláæðum (2,12,13). í tveimur þriðju
tilfella sáust runur af aukaslögum sem gátu verið
uppspretta gáttatifs frá fleiri en einni lungnabláæð (2,
13).
í upphafi var það talið skilyrði að skrá aukaslögin
vel áður en ráðist var til atlögu með brennsluleggjun-
Læknablaðið 2002/88 403