Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2001, Blaðsíða 15

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2001, Blaðsíða 15
Kristnihald undirjökli - í máli og mynd í orði kveðnu vafalaust meira eða minna út á slíkan mátt. En írónían dugar að mínu mati ekki til að réttlæta þennan „alþjóðlega“ og heldur þunglamalega ramma um meginefni verksins. Ef ég lýsi einnig yfir efa- semdum um hina viðbótina, jökulferð Umba, kann einhver að segja að ég sé bara of fastur í jökuldulúð frumtextans, þar sem er ævinlega mikil íjarlægð milli Umba og jökulsins, íjarlægð sem tengist öllum þeim fram- andleika sem Umbi stendur frammi fyrir. Jökulferðina má því kannski skilja sem vissa yfirlýsingu um að hér sé verið að skapa annað verk og „helgidómar“ frumtextans séu viðfangsefni en ekki eingöngu fyrirmynd- ir þess. Eg gæti fallist á það, fyndist mér þessi jökulferð ekki fýrst og fremst afkáraleg og ffekar til þess fallin að rýra gildi kvikmyndaverksins en skapa því nýja vídd eða vera frumleg viðbót við skáldverkið. Með þessu er ég þó síður en svo að fella minn dóm um kvikmyndina sem heild. Sá dómur yrði af mjög blendnu tagi; margt er afar vel gert í þessari mynd en annað er ólánlegt að mínu mati. Líklega er rétt að taka fram að grein þessari er ekki ætlað að vera kvikmyndadómur, þótt ég hafi séð ástæðu tdl að vitna tdl þeirra blaðadóma sem birtust um myndina þeg- ar hún var fýrst sýnd. Umfjöllun mín er fremur hugsuð sem greining á sambandi sögu og kvikmyndar. Þótt ég kunni að hafa ákveðnar skoðan- ir á því sambandi hef ég ekki hirt um að koma þeim skýrt á framfæri í hverju tilviki. A hinn bóginn er engin greining fullkomlega hlutlaus; hún felur ávallt í sér ákveðna afstöðu. Verubrigði í skáldsögunni Kristnihaldi undir Jökli fer mikið fyrir ýmsum hamskipt- um eða „verubrigðum“10 og kvikmyndun skáldsögu er í sjálfri sér veru- brigði; myndin birtdr söguna en breytir henni um leið. Þótt kvikmynda- gerðarmaður setji sér að skapa mynd sem er sannferðug hliðstæða skáldsögu hlýtur hann að breyta sögunni og það má raunar segja að það sé í anda Kristnihaldsins að hinn kviki heimur þess hafi farið í gegnum einhver verubrigði á leið sinni frá texta í kvdkmynd. Það er svo matsat- riði hvort breytdngarnar myndi virkan þátt í nýju heildarsamræmi kvik- myndar sem er í senn aðlögun og nýtt verk á eigin forsendum. Tvö af 10 „Verubrigði" er orð sem notað er í Kristnihaldirm-, sjá umræðu í grein minni „I fugla- bjargi skáldsögunnar. Um Kristnihald undir Jökli“, Umbrot. Bókmenntir og nútími, Reykjavík: Háskólaútgáfan 1999, einkum s. 251-254. 13
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164

x

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar
https://timarit.is/publication/1098

Tengja á þetta tölublað: 1. tölublað: Kvikmyndaaðlaganir (01.01.2001)
https://timarit.is/issue/378624

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.

1. tölublað: Kvikmyndaaðlaganir (01.01.2001)

Aðgerðir: