Þjóðlíf - 01.05.1989, Síða 63

VÍSINDI
Konrad Lorenz ásamt uppáhaldsrannsóknarefni sínu, gæs. Grágæsin var honum kærust allra dýra.
Gæsamamma
gekk af stað...
Konrad Lorenz og atferlisfræði hans
Faðir atferlisfræðinnar, Konrad Lorenz lést
nýverið 85 ára að aldri. Kenningar hans
kipptu burt undirstöðunum á heimsmynd
margra samtímamanna.
Á sveitasetri skammt frá Vínarborg fyrir
þremur aldarfjórðungum kviknaði vísir að
nýrri vísindagrein, sem í fyrstu virtist ekki
ætla að verða ýkja merkileg, en varð síðan
eitt merkasta framlag þessarar aldar til sögu
og þroska mannsandans. Þeir sem rekið
hefðu augun í Konrad Lorenz buslandi í
tjörninni á sveitasetri foreldra sinna innan
um sposkar endur og þriflegar gæsir hefðu
líklega hrist hausinn og þótt lítið til vísinda-
starfa hans koma. Hann átti að heita læknir
en lagði nú stund á dýrafræði við háskólann í
Vín. Hvers vegna gat hann ekki haldið sig
inni á rannsóknarstofum eins og almennileg-
ur námsmaður í stað þess að synda þarna
frussandi og brussandi í fuglagerinu? Petta
gat ekki leitt til neins.
En það átti ekki við Konrad Lorenz að
loka sig inni í loftlausri tilraunastofu innan
um steindauðar skepnur og skjannahvítar
beinagrindur. Hann vildi njóta þess að vera
innan um dýrin áður en þeim væri komið
lífvana í hendurnar á honum. Hann ætlaði að
kynna sér lifnaðarhætti þeirra, búa með
þeim í þeirra rétta umhverfi, synda með
þeim og tala við þau, rétt eins og væru þau
Hegðun
manna og
hegðun
dýra er
keimlíkari
en áður var
talið.
63